بنزن موجود در بنزينهاي توليد داخل كشور بسيار فوق استانداردهاي روز دنياست
متن كامل سخنراني رييس فراكسيون محيط زيست در همايش ملی محيط زيست (دانشگاه تهران)
اي نام تو بهترين سرآغاز بي نام تو نامه كي كنم باز
از تمامي عزيزاني كه با تعهد و تلاش نسبت به برگزاري اين همايش و استمرار آن طی سالهای اخیر جديت به خرج داده اند، سپاسگزارم و وظيفه خويش مي دانم از تمامي حضار ارجمند و شركتكنندگان در اين همايش و هيات رئيسه محترم و اعضاي هيات داوري و كميته هاي اجرايي و علمي، خصوصا رياست محترم دانشگاه تهران برادر متعهد جناب آقاي دكتر رهبر و رياست محترم دانشكده محيط زيست برادر تلاشگر جناب آقاي دكتر نبي بيدهندي تشكر و قدرداني نمايم.
اميدوارم دستاوردهاي اين همايش ها مورد استفاده مجريان و مسئولان امر قرار گرفته و بتواند در جهت حفظ و صيانت از طبيعت كشور عزيزمان ايران و پالايش محيط زيست از آلودگي ها كارگشا باشد.
عليرغم آنكه در دين و آئين و فرهنگ ما نسبت به حفظ طبيعت و جلوگيري از تخريب آن توصيه هاي فراواني شده و اصل 50 قانون اساسي يكي از مترقي ترين اصول در حفظ و صیات از محیط زیست و منابع طبیعی است، اما متاسفانه در حال حاضر با چالش هاي فراواني در این عرصه مواجه هستيم که اگر امروز چاره عاجلي نيانديشيم، فردا براي اقدام دير است.
كاهش شديد سطح جنگلها از حدود 18 میلیون هکتار به 5/11 میلیون هکتار و نابودی سالانه 45 هزار هکتار از جنگلهای خزری معادل 906 میلیون دلار و 8/0 درصد تولید ناخالص داخلی، تخريب وسيع مراتع، آلودگي آبهاي سطحي و زيرزميني و آلودگي هواي كلان شهرها و هجوم ريزگردها كه بالغ بر بيست استان كشور را درنوردیده ، اينها همه حاكي از نوعي بيتوجهي به محيط زيست و به تعبيري رهاسازي آن به امان خدا و ذبح آن در معبر توسعه است.
متاسفانه تكاليف مقرر در برنامه هاي چهارم توسعه در ارتباط با محيط زيست كه مي توان گفت از جامعيت نسبي برخوردار بود، عليرغم آنكه دولتهاي نهم و دهم از منابع مالي خوبي برخوردار بودند و ابزار كار در اختيارشان بود و قانون هم داشتند به درستي اجرا نشد.
نسبت به ايجاد صندوق ملي زيست محيطي غفلت شد.
درخصوص سبز شدن حسابهاي ملي و ارزش گذاري اقتصادي منابع طبيعي و منظور نمودن آن در فعل و انفعالات اجرايي و عمراني كه مي توانست ارزش بهره گيري از منابع را مشخص كند و G.D.P واقعي را بيان نمايد، اقدامي انجام نگرفت.
اجراء برنامه جامع كاهش آلودگي هوا در 7 شهر عمده آلوده با جديت تعقيب نگرديد.
واگذاري اجراي برنامه كاهش آلودگي هوا به استانداريها كه دستگاههاي اجرايي هستند و ملاحظاتي دارند امر صحيحي نيست و تكليف را از سازمان حفاظت محيط زيست ساقط نخواهد كرد.
اهتمام لازم نسبت به ايجاد تصفيه خانه فاضلاب در شهرهاي بزرگ انجام نشده و قطعاً بخشي از آلودگي در درياي خزر و خليج فارس متاثر از همين موضوع است.
فعل و انفعالات مخرب در برخي از پاركهاي ملي و مناطق حفاظت شده و بعضاً واگذاري آنها براي اجراي پروژه هايي كه اكوسيستم را شكننده و آسيب پذير مي سازد، مغاير قانون و عملي ناپسند است كه اميدواريم با حضور رياست جديد سازمان شاهد تحولي مثبت و تحركي بيشتر در رفع نابسامانيها و جلوگيري از تخريب گسترده محيط زيست باشيم.
عليرغم قول وزارت نفت مبنی بر توليد بنزين منطبق بر استاندارد يورو 4 در سال گذشته، متاسفانه هنوز اين وعده جامه عمل به خود نپوشيده و شاهد اين مدعا وجود بنزن 2 تا 20 برابر حد مجاز در اندازهگيري هفته های اخير در تهران است.
اين امر بهانه اي به دست خودروسازان داد تا از توليد خودروهاي با استاندارد يورو 4 اجتناب ورزيده و ماندگاري در توليد خودرو با استاندارد يورو 2 را داشته باشند كه خود باعث افزايش آلودگي هوا مي گردد.
عليرغم آنكه مقرر شده بود در سال 79 تا 86 ، آزبست از چرخه توليد لنت ترمز و صفحه كلاچ حذف شود، اما عدم پيگيري لازم موجب گرديد توليدكنندگان و واردكنندگان نيز به انجام تكليف خود توجه كاملي نشان ندهند به طوريكه در اندازه گيريهاي اخير میزان اين مواد زيانبار و مضر براي سلامت انسانها 50 تا 100 برابر حد مجاز در برخی مناطق تهران بوده است.
وقتي برنامه آمايش سرزمين نداريم، موقعي كه ارزيابي اثرات زيست محيطي طرحها در اجراي آنها مورد ملاحظه جدي قرار نمي گيرد و هنگامي كه از مقوله ارزش گذاري اقتصادي منابع طبيعي غفلت كرده ايم و در قوه مجريه عزم لازم براي اجراي قوانين زيست محيطي و تأمين اعتبارات مكفي براي پيشبرد برنامه ها وجود ندارد و در قوه قضائيه ملاحظات و مصلحت ها و بعضاً ناآشنايي به كاركرد طبيعت مانع جلوگيري از تخريب ها و آسيب به محيط زيست مي شود و در مجلس ما به شوخي و جدي محيط زيست را به محيط ايست تشبيه مي كنند و از بهره فكر و تخصص متخصصان بهره نميگيريم و نتايج بررسيهاي علمي جامه عمل به خود نمي پوشاند و با مقوله اجرا پيوندنمي خورد، نبايد انتظار وضعيت بهتري داشت. اگر امروز شاهد فاجعه اسفبار بحران درياچه اروميه ارزشمندترين زيست بوم های آبي ايران، دومين درياچه شور جهان، بزرگترين زيستگاه طبيعي آرتميا و برخي پرندگان كمياب و گونه هاي نادر حيات وحش هستيم، این امر حاصل چند دهه تحولات توسعهاي در حوضه آبريز اين درياچه بدون توجه به ملاحظات زيست محيطي است.
آيا آلودگي هواي تهران و كلانشهرها و سيطره و نفوذ ريزگردها در بالغ بر بيست استان كشور، مي تواند دليلی غير از بي توجهي به محيط زيست و سوء مديريت ها داشته باشد، طبيعت مظلوم، نجيب و فرحبخش و حيات آفرين را به راحتي در راه توسعه ذبح مي كنيم، غافل از آنكه بستر توسعه متوازن و پايدار و حيات رو به رشد و تكاملي انسان همين طبيعت با سخاوتي است كه به عنوان سرمايه بين نسلي در اختيار ما قرار گرفته و بايد پاك و منزه در اختيار نسل هاي بعدي قرار گيرد.
سعي كرده ايم در مجلس با توجه به حساسيت و علائقي كه همكاران محترم به طبيعت و محيط زيست دارند در كليه مسائل و مشكلات مبتلا به ورود پیدا کنیم و پيگير باشيم. در تدوين و اصلاح قوانين مورد نياز اهتمام لازم به خرج دهيم. گرچه گاهي استدلال ضعيف برخي از مسئولان امر و در مواقعي عدم توجيه بعضي از همكاران باعث شده نتيجه صد در صد مطلوب حاصل نگردد، اما مجلس شوراي اسلامي، نقش تاثيرگذار خويش را در قبال طبيعت و مقابله با تخريب آن در قوانين برنامه و بودجه و قوانین دائمی و همچنين نظارتهايي كه بر كار دستگاههاي ذيربط اعمال مي نمايد، ايفا می كند. اميد آنكه با همكاري موثرتر دستگاه ها و عوامل دست اندركار و بهره گيري از نظرات متخصصين اين حوزه بتوانيم تاثيرگذاري و نقش آفريني مطلوب تري داشته باشيم.
درياچه اروميه به واسطه عوامل درون و برون سيستمي و اجراي طرح هاي عمراني بدون مطالعه و توجيه لازم زيست محيطي مورد تهديد و تخريب قرار گرفته است. (متاسفانه 1200 طرح عمراني فاقد توجيه كافي در پيوست عمراني بودجه هاي سنواتي وجود دارد) وضعيت فعلي درياچه اروميه حاصل:
الف- تغييرات اقليمي و بروز پديده خشكسالي ب- اجراي طرح هاي توسعه اي فاقد توجيه لازم ج- توسعه سطح زير كشت و بهره برداري مفرط از منابع آب د- تخريب مراتع و پوشش گياهي در حوضه آبريز هـ- احداث سدهاي متعدد در حوضه آبريز و- دخالت و دستكاري محيط آبي است.
طي سالهاي 85-74 حجم آب موجود در درياچه از 42 ميليارد متر مكعب به 22 ميليارد متر مكعب تقليل يافته است و از سال 77 روند كاهش سطح تراز آب درياچه اروميه سرعت گرفته و تا سال 89 افت تراز آب درياچه به 5/6 متر رسيده كه در طول 40 سال اخير بي سابقه بوده است. علل كاهش حجم آب ورودي و سطح تراز آب را مي توان در كاهش بارندگي، ايجاد سدها، افزايش جمعيت حوضه آبريز و برداشت آب براي مصارف كشاورزي دانست.
رشد جمعيت در 3 استان حوضه آبريز (كردستان- آذربايجان شرقي و غربي) از سال 55 لغايت 89 ، 73% بوده است.
در محدوده حوضه آبريز درياچه اروميه 40 سد موجود، 12 سد در دست ساخت و 40 سد در دست برنامه ريزي است.
سطح كشت هاي آبي از 150 هزار هکتار در سال 58 به 415 هزار هكتار در سال 85 افزايش يافته و مصارف آب از منابع سطحي و زيرزميني از 8/1 ميليارد متر مكعب به 6/5 ميليارد متر مكعب افزون گشته است که كشاورزي 87% از مصارف آب سطحي و زيرزميني را به خود اختصاص داده است.
راندمان آب در بخش كشاورزي در اين حوضه آبريز 30 تا 36 درصد است فشار به منابع آب زيرزميني باعث شده تا جريان آب زيرزميني به درياچه به حداقل ممكن برسد و با افت سطح آب زيرزميني و پيشروي آب شور پيامدهاي نامطلوبي براي اراضي كشاورزي به وجود آيد.
چرای دام در مراتع حوضه آبريز تا 10 برابر ظرفيت قابل تحمل، باعث كوبيدگي و متراكم شدن خاك و فرسايش آن و جاري شدن سيل و عدم حاصلخيزي آن گرديده و منجر به ناپايداري منابع طبيعي حوضه آبريز شده است.
احداث جاده ميانگذر تغييراتي در روند رسوب گذاري طبيعي آب و مختل كردن تنظيم چرخه آب به وجود آورده و وضعيت اكولوژيكي درياچه را دگرگون ساخته است و شوري بخش شمالي درياچه به بيش از 360 گرم در ليتر رسيده و حيات پرندگان آبزي و آرتميا را در اين بخش درياچه غیرممکن ساخته است.
فراكسيون جلسات متعددي را در اين رابطه برگزار كرده، كميته اي در كميسيون كشاورزي مجلس براي پيگيري امر تشكيل شده در دولت معاون اول مسئوليت هماهنگي اقدامات را عهده دار گرديده و دو جلسه رئيس محترم مجلس با اعضاي فراكسيون و نمايندگان آذري زبان با حضور معاون برنامهريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور و وزراي جهاد كشاورزي و نيرو برگزار نموده اند.
ماحصل كار آن كه مقرر شد وزارت جهاد كشاورزي كه برنامه 5 ساله براي تغيير شيوه آبياري سنتي به آبياري تحت فشار و اصلاح روشهاي كشاورزي در حوضه آبريز درياچه را تهيه نموده، در اصلاح آن تسريع كند و زمان را به 3 سال تقليل دهد. (برآورد منابع لازم برای اجراي كامل طرح 2000 ميليارد تومان است) از اين بابت حدود 5/1 ميليارد متر مكعب در مصرف آب كشاورزي صرفه جويي خواهد شد. منابع وزارت جهاد كشاورزي 100 ميليارد تومان است. که كفاف اجراي طرح را نمي دهد و مقرر شد از طريق معاونت برنامه ريزي، اعتبارات تقويت شود.
وزارت نيرو با تسريع در اجراي سد و تونل انتقال آب از زاب به درياچه اروميه (كه نيازمند 1500 ميليارد تومان اعتبار است) و تقليل زمان اجرا تا 3 سال و تامين اعتبار لازم از طرف معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي ورودي آب به درياچه را افزايش دهد.
با مديريت و استفاده بهينه از آبهاي حوضه آبريز و هدايت روان آبها به درياچه، تا دو ميليارد متر مكعب حجم آب ورودي اضافه شود.
وزارت جهاد كشاورزي بايد براي تسريع در انجام كار از شركتهاي مجرب خصوصي مجري طرحهاي آبياري تحت فشار استفاده كند و وزارت نيرو در كوتاه مدت ناگزير است با مديريت و باز كردن دريچه سدها و هدايت جريان طبيعي رودخانه ها به درياچه تا زمان اجراي طرحهاي بلند مدت آن را از حالت احتضار بیرون آورد.
بايد نسبت به اجراي سدهاي در دست احداث خصوصاً آن ها كه فاقد مطالعات ارزيابي زيست محيطي هستند تجديد نظر شوند.
مقرر شد مطالعه انتقال آب از درياچه خزر به درياچه اروميه همچنين باروري آبها انجام شود تا در صورتيكه توجيه داشت، اجرا گردد.
اجراي كامل طرح نجات درياچه اروميه مستلزم صرف بالغ بر 5000 ميليارد تومان اعتبار است كه با اعتبارات پيش بيني شده توسط وزارتين نيرو و جهاد كشاورزي كه حدود 500 ميليارد تومان ميشود، عملي نيست. در بودجه امسال مجلس يك ميليارد دلار از محل مازاد فروش نفت (از بشكهاي 5/81 دلار) گذاشت كه بايد صرف مقابله با ريزگردها، مهار آبهاي مرزي و ساماندهي تالابها و .... شود كه عليرغم فروش نفت با قيمت بشكه اي 107 دلار و اطمينان به حصول يك ميليارد دلار و حساسيت موضوعات مربوط به درياچه اروميه، تالابها و ريزگردها تاكنون هيچ مبلغي به اين امور اختصاص نيافته كه جاي تاسف و تعجب دارد.
به طور كلي منابع لازم براي اجراي طرحهاي نجات درياچه اروميه از همين منبع و منابع داخلي وزارتين جهاد كشاورزي و نيرو و 3000 ميليارد توماني كه در اختيار معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري است بايد تامين و در يك فرجه زماني 3 تا 5 ساله صرف شود.
در انتقال و هدايت 12 ميليارد متر مكعب آب به درياچه براي اينكه به حداقل تراز اكولوژيك خود باز گردد بايد برنامه ريزي مطلوبي به صورت کوتاه، میان و بلند مدت انجام پذیرد.
- در موضوع نجات محيط بان دنا از اعدام پيگيريهايي انجام شد. با توجه به اينكه قضيه مربوط به سال 87 و رفت و برگشت حكم و تائيد نهايي آن در ديوان عالي كشور اخيراً انجام شده اما هنوز مورد تنفيذ رئيس قوه قضائيه قرار نگرفته، فرصتي است تا نسبت به جلب رضايت خانواده مقتول با فعاليت بيشتر سازمان حفاظت محيط زيست و كمك مسئولان محلي، كشوري، مطبوعات و رسانه ها اقدام شود و اميدواريم نتيجه مطلوب عايد گردد.
البته حمايت بيشتر محيط بانان در قبال انجام وظيفه و مجهز كردن آنها به تجهيزات مدرن و تامين وسايل و امكانات مورد نياز از جمله موضوعاتي است كه بايد به جِد سازمان محيط زيست تعقيب كند. اگر اقدامي از طرف مجلس هم بايد انجام شود، آمادگي آن وجود دارد.
- وضعيت ساير تالابهاي ما نظير هامون، بختگان، انزلي و ... بهتر از درياچه اروميه نيست. طرحي با هماهنگي سازمان حفاظت محيط زيست و مجلس تهيه شده كه در صورت تصويب مي تواند جلوي شرايط بحراني و بسيار شكننده اين اكوسيستم هاي طبيعي با ارزش كه كاركردهاي متنوعي دارند را بگيرد و زمینه برای احیاء آن را با اختصاص اعتبارات مکفی فراهم سازد.
- طرحي براي تقليل زمان معاينه فني خودروها از 5 سال به 2 سال با قيد دو فوريت تقديم مجلس كرديم كه متاسفانه راي نياورد. مخالفين، عدم كيفيت لازم خودروهاي توليدي و لزوم ارتقاي آن و كافي نبودن مراكز معاينه فني خودرو و عدم دقت لازم توسط برخي از اين مراكز را از جمله دلايل مخالفت خويش اعلام نمودند. اين طرح به صورت عادي در كميسيون هاي حقوقي و قضايي (اصلي) و كشاورزي، صنايع و معادن و بهداشت و درمان (فرعي) در حال بررسي است و بايد سازمان حفاظت محيط زيست و وزارت بهداشت اقدامات موثرتري معمول دارند تا نمايندگان محترم توجيه شده و اين طرح را اولويت دهیم، انشاءا... مجدداً در دستور كار مجلس قرار گيرد.
- همين جا گلايه نمايم كه خودروهاي ساخت داخل از استانداردهاي لازم برخوردار نیستند. 29% آنها مشكل ايجاد آلودگي دارند، بالغ بر 10% آنها پس از گذشت يكسال از عمرشان دچار مشكلات متعدد مي شوند و 9% از تصادفات منجر به جرح و فوت ناشي از نقص فني در خودروهاست. بنابراين توليد خودروهاي منطبق بر استانداردهاي روز دنيا مورد انتظار است.
- وزارت بهداشت و درمان بايد نسبت به اعلام آمار مرگ و مير ناشي از آلودگي هوا و سازمان حفاظت محيط زيست درخصوص جلوگيري از آلاينده ها و كاهش آن متعهدانه تر عمل نمايند.
آمار 4000 نفري مرگ و میر سالیانه ناشی از آلودگی هوا كه وزارت بهداشت اعلام كرد منطبق بر واقعيت نيست و محل مناقشه است. انتظار این است آمار واقعی اعلام شود تا حساسیت ها نسبت به رفع آلودگی هوا افزایش یابد.
- وزارت نفت در استاندارد سازي سوختهاي فسيلي خصوصاً بنزين بايد اهتمام بيشتري به خرج دهد. بنزن موجود در بنزينهاي توليد داخل كشور بسيار فوق استانداردهاي روز دنياست. استاندارد اروپا براي آلاينده هاي بنزن موجود در هر متر مکعب 5 ميكروگرم و در ژاپن 3 ميليگرم در متر مكعب، در حاليكه در تهران بيش از 50 تا 150 ميليگرم در متر مكعب است.
ميزان بنزن موجود در هواي تهران حداقل 12 برابر بيشتر از استانداردهاي جهاني است. بنزن عامل بسياري از سرطانها است و قربانيان اوليه آن كودكان معصومي هستند كه مجبورند هواي آلوده به بنزن را استنشاق كنند و آثار سرطان چند سال بعد در آنها پديدار مي گردد، ضرورت دارد در اين خصوص دستگاههاي متولي اقدامات موثر و عاجلي را معمول دارند.
- در مسئله مقابله با ريزگردها متاسفانه هم در داخل كشور و هم در اجراي معاهدات منطقه اي كوتاهيهایي انجام شده كه اميدواریم با تحركات اخير سازمان حفاظت محيط زيست شاهد رفع اين پديده مخرب و نگران كننده طي چند سال گذشته باشيم.
- نگراني درخصوص آلودگي محيط های دريايي، آبهاي سطحي و زيرزميني و خاك و حفاظت از گونههاي نادر گياهي و جانوري، و جزاير مرجاني در كانون توجه مجلسيان بوده و در اين خصوص جلساتي با مسئولان امر برگزار شده كه بيان آن در حوصله اين جلسه نيست. اميدواريم نسبت به این امور دستگاههاي مذكور با حساسيت بيشتري كار را دنبال كنند و دولت محترم نيز اعتبار مكفي براي اجراي طرحهاي بنيادي كه منجر به حفاظت از محيط زيست و صيانت از طبيعت كشور مي شود را منظور نمايد.
- بيكاري گسترده فارغ التحصيلان منابع طبيعي و محيط زيست اسباب شرمساري همه مسئولان امر است. طي سالهاي 89-83 حدود 890 هزار فارغ التحصيل رشته هاي كشاورزي از دانشگاههاي دولتي و آزاد داشته ايم كه حدود نيمي از آنها بيكار هستند و نيم ديگر كه جذب كار شده اند بعضاً در رشته هاي نامرتبط مشغول به كارند.
آمارها بيانگر آن است كه حدود 20 تا 50 درصد فارغ التحصيلان رشته هاي كشاورزي نمي توانند جذب بازار كار شوند.
آيا بين پذيرش دانشجو و نياز بازار كار نا همخواني وجود دارد؟ پس نقش وزارتين علوم و جهاد كشاورزي در اين زمينه چيست؟
آيا آموزشهاي ارائه شده به دانشجويان در دوران تحصيل به نحوي نيست كه قابليت كار در عرصه را داشته باشند؟!
آيا فارغ التحصيلان كار اداري را به كار عملي و فعاليت در عرصه هاي طبيعي ترجيح ميدهند؟
در هر صورت دولت به طور عام و وزارتخانه هاي جهاد كشاورزي، كار و تعاون و رفاه و سازمان حفاظت محيط زيست به طور خاص مسئوليت دارند موانع ايجاد اشتغال فارغ التحصيلان كشاورزي را رفع كنند.
بي شك تنوع آب و هوايي، شرايط اقليمي بعضاً مطلوب و خاك مرغوب، عليرغم محدوديتهاي آبي که در برخي نقاط كشور وجود دارد در سايه برنامه ريزي صحيح مي تواند موجبات اشتغال پايدار فارغ التحصيلان كشاورزي و محيط زيست را فراهم سازد.
با توجه به ارقام كلان تولید ساليانه محصولات كشاورزي، ايجاد صنايع تبديلي مي تواند فرصتهای شغلي زيادي را براي فارغ التحصيلان فراهم سازد.
به اعتقاد كارشناسان صنايع غذايي در كشور، در حدود 25 درصد درآمد نفتي، هر سال در قالب ضايعات محصولات كشاورزي از دست ميرود بهطوريكه بيتوجهي به صنايع تبديلي و تكميلي موجب شده است كه هر سال معادل غذاي 15 ميليون نفر بر اثر ضايعات كشاورزي از بين برود اين امر درحالي است كه در کشورهاي توسعهيافته و پيشرفته۷۰ تا۸۰ درصد توليدات فرآوري ميشود و اين رقم در کشور ما به زير۴۰ درصد ميرسد.
آیا با این حجم نیروی متخصص بیکار نمی توان این قبیل نابسامانیها را سامان داد؟
متاسفانه برخي مسئولان امر بر اين باور هستند كه تنها توسعه صنعتي و اتّكا به منابع نفتي كه تجدید ناپذير است، نمي تواند ما را به سرمنزل هدف برساند. در حاليكه باید این باور تقویت شود که امنيت اكولوژيك با اتكاء به طلاي سبز كه تجدیدپذير است، محقق مي گردد و مي تواند توسعه اي متوازن و پايدار را براي كشور رقم زند و با عوامل تخريب كننده طبيعت مقابله نمايد.
بديهي است در اين فرايند متخصصان و فارغ التحصيلان كشاورزي، منابع طبيعي و محيط زيست مي توانند نقش آفرين باشند، اگر آنها را باور كنيم و به توانمنديهايشان اعتماد نمائيم.
از تصديعي كه انجام شد، عذر مي خواهم و از خداوند متعال براي شما عزيزان عزت و موفقيت مسئلت دارم و از او مدد مي جويم تا توان عمل به مسئوليت ها و تكاليف خطيري كه در پيشگاه ملت عظيم الشأن ايران داريم، عطا نمايد.
پيروز و سربلند باشيد