یزدفردا

بسم الله الرَّحمن الرَّحیم

الحَمدُ لله، نَحمَدُهُ وَ نَستَعینُه، وَ نُؤمِنُ بِهِ، وَ نَتَوَکَّلُ عَلَیه، وَ نَعُوذُ بِاللهِ مِن شُرُورِ أنفُسِنَا، وَ مِن سَیِّئاتِ أعمَالِنَا، الَّذِی لا هَادِیَ لِمَن أضَلّ، وَ لا مُضِلَّ لِمَن هَدی.

معنای لغوی شیعه

در قرآن کریم این لفظ با واژه­های هم خانواده­اش دوازده بار به کار رفته است. کلمه­ی شیعه در اصل به معنای یک یا چندی از پیروان است.

به عنوان مثال؛ در سوره­ی قصص، خداوند درباره­ی یکی از پیروان حضرت موسی علیه­السلام تعبیر به شیعه­ی موسی کرده و می­فرماید: «فَوَجَدَ فیها رَجُلَینِ یَقتَتِلان هذا مِن شیعَتِهِ وَ هذا مِن عَدوِّهِ...»[1] و در سوره­ی صافّات، حضرت ابراهیم علیه­السلام به عنوان شیعه­ی نوح علیه­السلام معرفی شده است. «وَ إنَّ مِن شیعَتِهِ لَإبراهیم…».[2] از کاربرد این لغت در قرآن کریم برمی­آید که متضادّ آن «عدوّ» است. یعنی شیعه در مقابل واژه­ی عدوّ قرار دارد.

در آغاز تاریخ اسلام، لفظ «شیعه» به معنای اصلی یا لغوی­اش، برای پیروان افراد مختلفی به کار می­رفت، اما این لفظ به تدریج معنای ثانوی یا اصطلاحی پیدا کرد و بر اساس این معنا تنها بر پیروان علی علیه­السلام که به امامت او معتقدند شیعه اطلاق می­گردد.

شیعه از زبان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم

1 ـ ابن عساکر از جابر بن عبد الله انصاری چنین نقل می­کند: روزی ما، نزد پیامبر اکرم صلی­الله­علیه­وآله  بودیم که علی علیه­السلام وارد شد. در این هنگام پیامبر فرمودند: سوگند به کسی که جانم در دست اوست، هر آینه این مرد و شیعه­ی او در روز قیامت رستگار خواهند بود. سپس آیه­ی هفتم از سوره­ی مبارکه­ی بیّنه نازل شد: «إنَّ الَّذین آمنوا و عَملوا الصَّالحات أولئک هُم خیر البریَّۀ»، همانا کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند، بهترین انسان­ها هستند. پس از این حادثه هر گاه اصحاب پیامبر، علی را در حال آمدن می­دیدند می­گفتند: «خیرُ البریَّۀ (بهترین انسانها) آمد».[3]

2 ـ ابن اثیر نقل می­کند که پیامبر اکرم  صلی­الله­علیه­وآله خطاب به علی علیه­السلام فرمودند: ای علی! تو در محضر خداوند وارد خواهی شد در حالی که، تو و شیعه­ات از خداوند راضی هستید و خداوند نیز از شما راضی است و دشمن تو در محضر خداوند وارد خواهد شد در حالی که خشمگین است و با گردن گرفته، به دوزخ افکنده خواهد شد.[4]

3 ـ ابن حجر از ابن عباس نقل می­کند که پیامبر اکرم صلی­الله­علیه­وآله  پس از نزول آیه­ی هفتم از سوره­ی بیِّنه[5]، به علی علیه­السلام فرمود: منظور از بهترین انسانها تو و شیعه­ات هستید.[6]

4 ـ در احادیث دیگری تعبیر شیعه­ی ما آمده است که نشان می­دهد، پیروان علی علیه­السلام در حقیقت پیروان پیامبر اکرم صلی­الله­علیه­وآله  هستند.

ابن عساکر از پیامبر اکرم صلی­الله­علیه­وآله  نقل می کند که حضرت فرمود: به تحقیق در بهشت چشمه­ای است که از شهد گل شیرین­تر، از کره نرم­تر، از یخ خنک­تر و از مُشک خوش­بوتر است. در آن چشمه گِلی است که من و اهل بیتم از آن آفریده شده­ایم و شیعه­ی ما از همان گل آفریده شده­اند.[7]

5 ـ زمخشری عالم بزرگ اهل سنت از پیامبر اکرم  صلی­الله­علیه­وآله چنین نقل کرده که روزی خطاب به علی علیه­السلام فرمود: ای علی! آنگاه که روز قیامت فرا رسد، من به ذیل عنایت خداوند مُتمسّک می­شوم و تو به من متمسّک می­شوی و فرزندانت به تو و شیعه­ات به آنان تمسّک می­جویند، آنگاه خواهی دید که ما را به کجا خواهند برد.[8]