یزدفردا

 نحوه تصاحب باغ قلهک توسط انگلیس و موجهای جدید مخالفت ایرانیان +عکس

ادعاي مالكيت باغ قلهك از سوي سفارت انگليس

اولين سندي كه تصرف اتباع خارجي (انگليسي) در باغ قلهك را توجيه مي‌كند دستنوشته‌اي است به تاريخ 1278 هجري شمسي كه از سوي سلطان وقت قجر، باغ مذكور جهت سكونت و نشيمن ييلاقي واگذار شده است. در غير مثبته بودن اين سند همين بس كه بدانيم اولا فاقد مهر و فاقد امضا مي‌باشد ولي در همين سند نويسنده و كاتب كه معلوم نيست كيست، اقرار به تعلق باغ به دولت دارد. ثانيا در بي‌اعتباري و غير مثبته بودن آن اينكه بعد از اجراي قانون ثبت، هرگز مورد استناد سفارت به عنوان مدرك مثبته تصرف براي اخذ سند پلاك تصرفي واقع نشده و دليل تصرف در سند ثبتي كه سال‌هاي بعد اخذ شده گواهي شهود است نه عطيه ملوكانه. اين تصرف بدون پرداخت ديناري بابت حق بهره‌برداري از باغ و قنات موجود در آن تا سال 1311 ادامه داشته است. در سال 1308 قانون ثبت املاك به تصويب مجلس شوراي ملي مي‌رسد و عوامل سفارت مدعي مالكيت شده و بلافاصله اقدام به اخذ سند مي‌كنند.

كنگر خورده‌هاي لنگر انداخته

باغ 200 هزار متر مربعي قلهك اين روزها محل مناقشه بين شهرداري و سفارت انگلستان شده است. سفارت انگلستان باغ قلهك را از زمان محمدشاه قاجار، تابستان‌ها براي استراحت و تفرج اجاره مي كردند اما اين باغ در زمان ناصر‌الدين شاه قاجار طي نامه اي به صورت عقد موقت سكني در اختيار دولت وقت انگلستان قرار داده شد. در نامه واگذاری باغ قلهک، نشانه ای از فروش این باغ یا اهدای آن وجود ندارد بلکه حق سکنی یعنی اجازه سکونت به سفیر وقت انگلیس داده شد.حق سکنی، یعنی مالک، با حفظ مالکیت خود بر یک ملک، به شخصی اجازه می دهد در آن ملک سکونت کند. این حق اصولا با مرگ یکی از طرفین از بین می رود.با این حال انگلیسی‌ها مانند مهمان کنگر خورده و لنگر انداخته، در این باغ ماندند و در تمام دوران قاجار و سپس پهلوی‌ها، کسی متعرض آنها نشد و پس از انقلاب و طی شدن سال‌های جنگ و تبعات آن، سرانجام، اسناد این باغ، مورد توجه ایرانی‌ها قرار گرفت و از انگلیس خواسته شد این باغ را تخلیه کند زیرا حق سکنی مزبور حدود 150 سال است كه به پایان رسیده است.

نخستين اختلاف‌ها بعد از پيروزي انقلاب

سال‌هاي ابتدايي دهه 60 اگر چه روابط كشور‌ما و انگلستان چندان گرم نبود اما اين موضوع به قطع شدن رابطه بين دو كشور نرسيد. دهه 70 نيز كه ترك كشورمان توسط سفراي كشورهاي اروپايي در تقويم‌ها ثبت شد اما بعد از بازگشت سفرا به كشورمان و به‌رغم درخواست‌هاي مردمي براي كاهش روابط با انگلستان روابط دو كشور گرمتر از قبل شد. اما دهه 80 بدترين تاريخ روابط دو كشور است. سياه شدن رابطه بين دو كشور در اين دهه به حدي رسيد كه رابطه ديپلماتيك كشورها از حد سفير خارج شد و دو كشور اقدامات ديپلماتيك خود را در حد كاردار انجام مي‌دادند. در اين دهه بود كه تقاضا براي تصرف باغ قلهك و طرح قطع رابطه با انگليس مطرح شد.

حمايت نمايندگان مجلس از اقدام شهرداري تهران شهردار تهران حق ملت را از غاصبان باغ قلهك بگيرد(مهديه تقوي راد)

نماينده بيرجند :شكايت حق مسلم ايران است و شهردار تهران با شكايت از انگليس نشان داد كه به خوبي ازاين حق حراست مي‌كند

نماينده مردم اصفهان‌تاكيد‌كرد‌كه نمايندگان مردم‌در مجلس مالكيت اين باغ را براي دولت انگلستان به رسميت نمي‌شناسند

نماينده مردم تهران: عدم تحويل باغ قلهك باعث نارضايتي مردم شده است به طوري كه بارها جنبش‌هاي دانشجويي به اين اتفاق اعتراض كرده‌اند

رئيس سازمان محيط زيست:شهرداري بايد تخريب و قطع درختان باغ قلهك را پيگيري كند و سازمان محيط زيست از شهرداري حمايت مي‌كند

بعد از اعلام شكايت شهرداري تهران از دولت انگلستان به قوه قضائيه در خصوص اقدامات سفارت انگلستان در باغ قلهك، نمايندگان مجلس از اين اقدام مديريت شهري حمايت و خواستار مساعدت قوه قضائيه در اين خصوص شدند. شهردار تهران صبح روز دوشنبه در جمع تعدادي از مديران شهرداري تهران در قسمتي از سخنانش با بيان اين نكته كه در خصوص باغ قلهك توجه به دو نكته ضروري است، گفت:‌نخست آنكه سفارت انگليس در تهران ساليان متمادي است كه باغ قلهك را به تصرف خود در آورده و اين مطالبه هر ايراني آزاده‌اي است كه از نهادهاي مسئول بخواهد اقدام‌هاي لازم براي احقاق حقوق مسلم كشور در اين زمينه به صورت فعال پيگيري شود.قاليباف افزود: نكته دوم آن است كه در ايام اخير بر اساس گزارش‌هاي موثق عوامل سفارت انگليس مبادرت به خشك كردن، قطع كردن و آتش زدن درختان باغ قلهك كرده‌اند.

‌وي با اشاره به اينكه نابودي بيش از 300 درخت قديمي در فاصله زماني كوتاه اقدامي نيست كه بتوان از آن چشم پوشي كرد گفت: به همكارانم در شهرداري تهران ابلاغ مي‌كنم در كوتاهترين زمان ممكن پرونده تخلفات سفارت انگليس در باغ قلهك را به قوه قضائيه ارجاع داده و مطمئنم دستگاه قضايي با دقت، سرعت و قاطعيت نسبت به اعاده حقوق شهروندان اقدام خواهد كرد.

تودهني شهرداري تهران به انگليسي ها

عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي در خصوص شكايت شهردار تهران از سفارت انگليس به خاطر قطع درختان باغ قلهك گفت: شهردارتهران حق ملت و تاريخ ايران را از غاصبان بگيرد. حسين ابراهيمي با بيان اين مطلب اظهار داشت:انگليسي‌ها زماني باغ قلهك را گرفتند كه مسئولين ايراني ضعيف، ترسو و زيرسلطه بودند، بنابراين مي‌توان گفت اصل حركت انگليسي‌ها غاصبانه بوده است و بايد تاكنون اين باغ توسط انگليسي‌ها تخليه مي‌شد.ابراهيمي ادامه داد: تجمع‌هاي چهار سال اخير دانشجويان رو به روي اين باغ نيز هميشه در اعتراض به تمام شدن زمان قرارداد اين باغ بين ايران وانگليس بوده است.

نماينده بيرجند در مجلس شوراي اسلامي با تاكيد بر اينكه باغ قلهك ازجمله باغ‌هاي مهم ايران است، تصريح كرد: چه طور انگليسي‌ها به خود اجازه مي‌دهند كه درخت‌هاي باغي كه براي خودشان نيست را قطع كنند؟! حال كه آنها با كمال پر رويي چنين اجازه‌اي به خود داده‌اند،شهردار تهران نيز با شكايتش تو دهني خوبي به انگليسي‌ها زد.

اين نماينده مجلس هشتم همچنين گفت: در چنين فضايي شكايت حق مسلم ايران است و شهردار تهران با شكايت از انگليس نشان داد كه به خوبي ازاين حق حراست مي‌كند. وي افزود: علاوه بر اين ايران مي‌تواند به مراكز حقوقي بين‌المللي نيزشكايت كند و اين حق را در دادگاه‌هاي بين‌المللي پيگيري كند. انگليس بايد خسارتي را كه با قطع درختان به اين باغ قدمت دار زده است به ايران پرداخت كند.

قوه قضائيه شكايت شهرداري را پيگيري كند

يك عضو كميسيون حقوقي و قضايي مجلس نيز با اشاره به شكايت شهردار تهران از دولت انگلستان در خصوص قطع درختان باغ قلهك گفت: قوه قضائيه بايد با قاطعيت موضوع شكايت شهرداري از دولت انگلستان را پيگيري كند.

نيره اخوان بي‌طرف در گفت و گو با تهران امروز افزود:‌ دادستاني و مدعي العموم مي‌تواند پرونده‌اي را در خصوص تمام تخلفات دولت انگلستان دركشور طي چند سال گذشته باز كنند و به يكايك تخلفات اين دولت رسيدگي كرده و سر جمع همه آنها و نحوه رسيدگي به اين تخلفات را اعلام كند. نماينده مردم اصفهان در خانه ملت با تاكيد بر اين نكته كه نمايندگان مردم در مجلس شوراي اسلامي ماليكت اين باغ را براي دولت انگلستان به رسميت نمي‌شناسند، تصريح كرد:‌ چند سال گذشته نيز تحركاتي در خصوص اين موضوع از سوي دانشجويان و شهروندان انجام گرفت كه مويد نظر شهروندان د رخصوص فعاليت‌هاي سفارتخانه انگلستان در كشورمان است. وي افزود: نمايندگان مجلس در همان زمان هم نسبت به اين موضوع معترض بودند و عقيده داشتند كه يك كشور خارجي نمي‌تواند در كشور ما براي خود مالكيت ايجاد كرده و آن را براي خود نگه دارد. عضو كميسيون حقوقي و قضايي مجلس تصريح كرد:‌ نمايندگان مجلس طبق اسناد مدعي هستند كه اين باغ متعلق به ما و خاك ماست و انگليس نبايد نسبت به اين باغ ادعايي داشته باشد.

حمايت نمايندگان از شهرداري

نايب رئيس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي نيز با اشاره به اقدام به موقع شهرداري تهران در خصوص شكايت از سفارت انگلستان، گفت: مدت زيادي از اتمام قرارداد في مابين ايران و انگلستان در خصوص باغ قلهك مي‌گذرد، اما متاسفانه هنوز دولت اين كشور اقدامي براي پس دادن باغ قلهك انجام نداده است. اسماعيل كوثري گفت: باغ قلهك با توافق رژيم طاغوت براي مدت 40 سال در اختيار انگلستان قرار گرفت، اما جاي تاسف دارد كه دولت انگلستان طبق مفاد قرارداد رفتار نكرده و اين ملك را همچنان در تصرف خود نگه داشته است. اين نماينده مجلس با اشاره به اينكه باغ قلهك در سطح شهر تهران و در حدود اختيارات شهرداري پايتخت است اذعان داشت: شهرداري به عنوان متولي شهر پيشگام باز پس گيري اين حق كشورمان از سفارت انگلستان شده است، از اين رو ضروري است كه مسئولان قضايي و ديگر مسئولان مرتبط نيز اقدام عاجل كنند و با شهرداري همراه شوند. كوثري همچنين خاطرنشان كرد: عدم تحويل باغ قلهك باعث نارضايتي مردم شده است به طوري كه بارها جنبش‌هاي دانشجويي به اين اتفاق اعتراض كرده‌اند. از اين رو لازم است طبق قراردادي كه منعقد شده باغ قلهك در اختيار مردم كشورمان قرار بگيرد. چراكه در غيراينصورت برخوردهاي جدي تري انجام خواهيم داد.‌وي همچنين تاكيد كرد: كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس نيز با توجه به اهميت موضوع آمادگي هرگونه همكاري و حمايتي در خصوص اقدام شهرداري تهران را دارد و قطعا در صورتي كه شهرداري نسخه‌اي از اين شكايت را به كميسيون ارسال كند موضوع را دنبال كرده و شهرداري را در اين مسير حمايت مي‌كنيم. عضو فراكسيون اصولگرايان مجلس شوراي اسلامي اذعان داشت: همه مسئولين بايد اين موضوع را با جديت پيگيري كنند، اما اگر طبق توافقات صورت گرفته باغ قلهك به ايران پس داده نشود، به عنوان تخلف بزرگي كه از سوي دولت انگلستان رخ داده از سازمان‌ها و مراجع بين‌المللي اقدام مي‌كنيم.

حمايت سازمان محيط زيست از شكايت شهردار

رئيس سازمان محيط زيست نيز با بيان اينكه شهرداري به عنوان حامي فضاي سبز شهري بايد تخريب و قطع درختان باغ قلهك را پيگيري كند گفت: سازمان محيط زيست در اين زمينه از شهرداري حمايت مي‌كند.

به گفته محمدي زاده از آنجايي كه مسئوليت فضاي سبز داخل شهرها به عهده شهرداري است به عنوان مدعي بايد قضايايي‌مانند تخريب حدود 300 اصله درخت در سفارت انگلستان را مجدانه پيگيري كند و سازمان محيط زيست نيز از اين پيگيريها و براي برخورد با متخلفان به طور قاطعانه حمايت مي‌كند. رئيس سازمان محيط زيست افزود: رويكرد سازمان محيط زيست توسعه فضاي سبز است و در همه مصوباتش تمام دستگاهها را ملزم به گسترش فضاي سبز كرده است.

نگاه مجلس به باغ قلهك

در مجلس هفتم بود كه ماجراي قطع رابطه با انگليس بر سر باغ قلهك مطرح شد، اما در حد يك تئوري باقي ماند. احمدي بي غش از اعضاي كميسيون امنيت ملي مجلس دوباره پيشنهاد قطع رابطه با انگليس را مطرح كرد اما برخي از نمايندگان‌از اين طرح با عنوان نظر شخصي نماينده

مذكور و نه موضع مجلس ياد كردند. اما دهه 80 اوج روزهاي اعتراض دانشجويان ايراني براي باز پس گيري باغ قلهك از سفارت انگليس بود، اعتراضاتي كه بعد از گذشت يك دهه هنوز به نتيجه نرسيده است‌ و در همان زمان هم محمود احمدي نژاد در يكي از كنفرانس‌هاي خبري خود در پاسخ‌

به سوالي در اين زمينه گفت كه «اين امر در دستور كار سياست خارجي ما نيست!» اما حوادث پس از انتخابات سال 88 و دستگيري برخي اعضاي سفارت انگلستان زماني بود كه سرانجام بعد از ماه‌ها گفت و گو 35 نفر از نمايندگان اين طرح را تقديم هيات رئيسه مجلس كردند. براساس ماده واحده این طرح، دولت موظف‌شد از تاریخ تصویب این قانون تمامي روابط سیاسی خود با دولت انگلستان را متوقف و به حالت تعلیق در آورد. در تبصره یک ماده واحده این طرح نیز قید شده بود که دولت موظف است همزمان با توقف ارتباطات سیاسی، دعاوی خود مبنی بر ضرر و زیان‌های مادی و معنوی به ملت ایران‌در طول سالیان گذشته را در مجامع داخلی و بین‌المللی دنبال نموده و هر 6 ماه از نتیجه اقدامات خود مجلس شورای اسلامی را مطلع کند. در تبصره 2 این طرح هم برقراری ارتباط مجدد موکول به نظر مجلس شد.

اما نظر برخی از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و «برخی ملاحظات وزارت خارجه» موجب شد در نهایت این طرح فوریتی با نظر رئیس مجلس بار دیگر به کمیسیون امنیت ملی سپرده شود تا از آن پس، مشورت با مسئولان وزارت خارجه و اطلاعات به بهارستان، سرنوشت آن را رقم بزند. طرحی که به گفته رئیس گروه دوستی ایران و انگلیس، وزارت اطلاعات «موافق» و وزارت امور خارجه «مخالف» آن بود. نگاهی به اظهار نظر‌های سخنگوی وزارت خارجه هم نشان می‌دهد آنها بیش از «قطع» رابطه به «کاهش» روابط می‌اندیشند. کما اینکه آهنی معاون وقت وزارت امور خارجه در کمیسیون امنیت ملی به صراحت از اقدام نمایندگان انتقاد کرد. به اعتقاد آنان با قطع رابطه هیچ مشکلی حل نمی‌شود. نتيجه تسامح و تساهل نمايندگان مجلس در خصوص رابطه با انگلستان دست آخر به اين موضوع ختم شد كه سفارت انگلستان قسمتي از اين باغ را به‌عنوان مدرسه به آلماني‌ها هبه كرد و سرانجام 300 اصله درخت اين باغ قطع شد. در هر صورت باغ قلهک، بخشی از ایران است و به مردم ایران تعلق دارد. این نکته‌ای است که حقوقدانان نیز بر آن صحه می گذارند و از این رو، بازگرداندن آن و اخراج انگلیسی‌ها که به‌ناحق حدود 150 سال است آن را در اختیار دارند، یک حرکت کاملا ملی است.

اما با گذشت هشت‌سال از اثبات حقانیت جمهوری اسلامی ایران و غصبی بودن باغ قلهک توسط دولت انگلیس، این موضوع مهم ملی کشور همچنان بلاتکلیف مانده است و در آخرين اقدام شهرداري تهران به دليل قطع اشجار اين باغ از دولت انگليس به قوه قضائيه شكايت كرده است.

انگليسي‌ها پاي ميز محاكمه

شكايت علني شهردار تهران از سفارت انگلستان كه پيشرفت خود را به سياست دو گانه خود مي‌دانستند به كاخ نشينان لندن فهماند كه مدتها از زمانی که می توانستند هر کاری در تهران انجام دهند، گذشته است. دستور موكد شهردار تهران مبني بر ارجاع پرونده تخلفات سفارت انگليس در 20 هكتار از خاك تهران به قوه قضائيه بارديگر باغ مرموز سفارت انگليس را در كانون توجهات قرار داده است.آنچه از صحبت‌هاي محمدباقر قاليباف برمي‌آيد، تاكيد به اين مسئله است كه «یکی از سیاه‌ترین پرونده‌هایی که در حافظه تاریخی مردم ایران وجود دارد، پرونده دولت انگلیس است.»زماني كه محمدباقر قاليباف از يك سو فجايع انساني انگليس در كشورهاي خاورميانه و از سوي ديگر ارتكاب فجايع زيست‌محيطي و قطع درختان كهنسال و سوزاندن آن در باغ تاريخي قلهك را در كنار هم مقايسه مي‌كند، تنها مي‌توان يك نتيجه را از دل اين مقايسه بيرون كشيد و آن هم تلاش دولت انگليس براي ضربه زدن به تماميت ارضي ايران است. مسئله‌اي كه قاليباف در بخشي از صحبت‌هاي خود در جمع مديران شهري به آن اشاره مي‌كند:«پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی نقش دولت انگلیس در تلاش برای ضربه زدن به وحدت ملی، تمامیت ارضی و فتنه‌گری‌های گوناگون بر کسی پوشیده نیست.به گونه‌اي كه یکی از نمونه‌های این رفتارهای بدخواهانه دولت انگلیس را می‌توان در ماجرای باغ قلهک و وقایعی که این روزها در این باغ در جریان است، دید.» از157 سال پيش مردم تهران مي‌دانستند كه باغي كه قرار است ييلاق قشون انگليسي بعد از جنگ جهاني دوم شود، در آينده كانون بحران خواهد شد و در طول اين سال‌ها باغ مرموزقلهك داستان‌هاي زيادي را براي قديمي‌هاي تهران داشته است؛ از لغو قانون كاپيتولاسيون و كوتاه شدن دست شوم استعمار ازباغ قلهك گرفته تا انقلاب مشروطه و سياست انگليس در پناه دادن مشروطه‌خواهان به داخل اين باغ و اكنون هم داستان قطع درختان كهنسال باغ قلهك و خشكاندن و آتش زدن تنه اين درختان در داخل باغ. شهردار تهران با اشاره به اقدام اخير سفارت انگليس در از بين بردن ميراث طبيعي پايتخت به اين مسئله اشاره مي‌كند كه:«در ایام اخیر بر اساس گزارش‌های موثق عوامل سفارت انگلیس مبادرت به خشک کردن، قطع کردن و آتش زدن درختان باغ قلهک کرده‌اند. به همکارانم در شهرداری تهران ابلاغ می‌کنم در کوتاه ترین زمان ممکن پرونده تخلفات سفارت انگلیس در باغ قلهک را به قوه قضائیه ارجاع داده و مطمئنم دستگاه قضایی نیز با دقت، سرعت و قاطعیت نسبت به اعاده حقوق شهروندان اقدام خواهد کرد.» اگرچه در طول سال‌هاي اخير دولت انگليس با تظاهر به حمايت از مردم محروم، فجايع انساني زيادي را در كشورهاي خاروميانه رقم زده است اما اين بار به گفته مديريت شهري سفارت انگليس با قطع 330 اصله درخت كهنسال در تهران آن روي سكه قيافه حامي محيط زيست را نيز نشان داد. شهردار تهران در اين رابطه نيز مي‌گويد:«واقعا جای تاسف است، دولت انگلیس که ژست حمایت از محیط زیست و توجه به ارزش‌های انسانی به خود می‌گیرد در اقدامی اینچنین، بدیهی‌ترین حقوق ملی و شهروندی مردم کشوری دیگر را نادیده می‌انگارد.»

قاليباف انگليسي‌ها را به دادگاه كشاند

قطع 330 اصله درخت كهنسال در باغ تاريخي قلهك و سوزاندن آنها باعث شد مديريت شهري از سفارت انگليس شكايت كند(افسانه قانع)

سال‌هاست كه تكه‌اي از تاريخ تهران هنوز در تملك غير قانوني بيگانه‌هايي است كه خود را مالك آن مي‌دانند. باغ تاريخي قلهك 159 سال است كه همچنان در تملك انگليسي‌هاست. مالكاني كه در ابتداي دهه 90 اين بار به خود اجازه داده‌اند 330 اصله از درختان كهنسال با قدمت 150 تا 200 سال را شبانه سر ببرند و تنه‌هاي اين درختان كه ميراث طبيعي پايتخت بودند را به آتش بكشند.اين در حالي است كه با توجه به اين فاجعه زيست محيطي دولت انگليس، شهردار تهران دستور داد تا پرونده تخلفات سفارت انگليس به قوه قضائيه ارسال شود.

تصرف باغ قلهك ماجرايي است كه در طول سال‌هاي اخير از سوي مردم،نمايندگان مجلس و دولت پيگيري شده است اما اقدام شهردار تهران مبني بر شكايت از سفارت انگليس در رابطه با قطع درختان اين باغ قديمي دردل تهران را مي‌توان خيز بلند مديريت شهري براي خارج كردن 20 هكتار از اراضي تهران از چنگ كشور استعماري انگليس به حساب آورد.

قتل عام درختان قديمي تهران در باغ قلهك

در طول سال‌هاي اخير عملكرد مسئولان سفارت انگليس در باغ قلهك براي ساكنان منطقه قيطريه و شريعتي مشكوك بود و اين شك ساكنان محلي زماني منجر به نوشتن يك تومار بلند بالا به مديريت شهري شد كه دود ناشي از به آتش كشيدن تنه درختان كهنسال اين باغ آسمان قيطريه را سياه كرد. قديمي‌هاي اين منطقه كه هنوز درختان تنومند آن طرف ديوارهاي قرمز رنگ باغ قلهك را به ياد داشتند، مي‌دانستند كه اين دود از تنه اين درختان كهنسال بلند مي‌شود و مسئولان سفارت انگليس در يك اقدام‌ غير اخلاقي حقوق شهروندي تمامي مردم تهران را زير پا گذاشته و ميراث طبيعي پايتخت را در يك شب پاييزي سربريده‌اند.«قطع 330 اصله درخت كهنسال باغ قلهك‌ مانند يك فاجعه انساني دردناك است.»اين بخشي از صحبت‌هاي علي محمد مختاري رئيس سازمان پارك‌ها و فضاي سبز است كه در ابتداي صحبت‌هاي خود به روزنامه تهران امروز مي‌گويد. مختاري سال‌هاست كه در سازمان پارك‌ها و فضاي سبز پايتخت كار مي‌كند و تك تك درختان قديمي و كهنسال شهر را مي‌شناسد. وقتي از مختاري درباره قطع درختان باغ قلهك توسط مسئولان سفارت انگليس مي‌پرسيم گويي كه از او درباره يكي از فجايع انساني سوال كرده‌ايم. رئيس سازمان پارك‌ها و فضاي سبز شهرداري تهران به روزنامه تهران امروز تاكيد مي‌كند: «درختان نيز جان دارند. نگوييد قطع درختان بگوييد كه 330 جاندار را در پشت ديوارهاي سرد سفارت انگليس سربريده‌اند.»مسئولان سفارت انگليس تنها به قطع درختان باغ قلهك -كه به زعم خودشان اين باغ را جزئي از خاك خود مي‌دانند – اكتفا نكرده‌اند بلكه با خشكاندن و سوزاندن اين درختان ، اقدام به فاجعه زيست محيطي خود را آن هم در مورد تخريب محيط زيست به اوج رساندند.

باغ قلهک در محله شمیران تهران که وسعتی بیش از 20 هکتار دارد با نقض قوانین شهروندی-محيط زيستي از سوی سفارت انگلستان مورد تعرض قرار گرفته و 330 اصله درخت این باغ به شکل‌های مختلف قطع شده است.

تملك غيرقانوني20 هكتار از خاك تهران

ماجراي ورود بازرسان شهرداري تهران به داخل اين باغ تاريخي و برملا شدن اين فاجعه محيط زيستي از زماني شروع شد كه شهروندان محله قيطريه صداي قطع‌كردن درختان اين باغ را شنيدند و با ديدن دود سياه رنگ به قتل عام درختان كهنسان اين باغ پي بردند. در نتيجه با نوشته شدن طوماري از اقدامات مشكوك مسئولان سفارت انگليس در برخورد با محيط زيست و درختان اين باغ، اقدام عليه‌تصرف‌20 هكتار از خاك تهران وارد مرحله

جديدي شد. رئيس سازمان پارك‌ها و فضاي سبز شهرداري تهران در اين باره به روزنامه تهران امروز توضيح مي‌دهد: «بعد از اينكه‌طومار شكايت شوراياري محله قيطريه به دست مديريت شهري رسيد، بازرسان شهرداري در دو نوبت با دستور مراجع قضايي وارد اين باغ شدند.»مختاري ادامه مي‌دهد: «نخستين گزارشي كه در تاريخ سي‌ام شهريور امسال،‌توسط بازرس شهرداري از وضعيت درختان باغ قلهك تهيه كرده،نشان مي‌دهد كه 300 اصله از درختان اين باغ تاريخي قطع، خشك و سوزانده شده است.»براساس توضيحاتي كه مديرعامل سازمان پارك‌ها ازباغ قلهك ارائه مي‌دهد در سي‌ام شهريورماه 237 اصله درخت مثمر و كهنسال با محيط بن بيش از150 سانتي متر مربع و 73 اصله درخت غير مثمر با محيط بن بين 105 تا 150 سانتي‌متر مربع توسط مسئولان سفارت انگليس و با استفاده ازكارگران افغاني خشك و قطع شده است.

شهرداري تهران در اولين اقدام براي جلوگيري از تخريب محيط زيست تهران توسط تملك غيرقانونيگران خاك تهران شكايتي تهيه و به كميسيون ماده هفت ارسال مي‌كند. مختاري درباره نگاه قانون به تخريب محيط زيست و نتيجه بررسي كميسيون ماده هفت به روزنامه تهران امروز مي‌گويد:«براساس ماده 4 اصلاح قانون حفظ و گسترش فضاي سبز هركسي يا هر مالكي كه درختان موضوع ماده يك قانون گسترش فضاي سبز را عالما يا عامدا و برخلاف قانون قطع ويا موجبات از بين رفتن آن را فراهم آورد علاوه برجبران خسارت وارده بر حسب مورد به جزاي نقدي براي قطع هر درخت بايد مبلغ 10 ميليون ريال خسارت پرداخت و در صورتي كه قطع درخت بيش از 30 اصله باشد متخلفان به حبس تعزيري بين 6 تا 3 سال محكوم خواهند شد.در اين مورد نيز كميسيون ماده 7 بعد از بررسي شكايت شهرداري حكم را برابر با نص صريح ماده 4 اصلاحيه قانون گسترش فضاي سبز داد و ضمن مجرم شناخته شدن مسئولان سفارت انگليس در تخريب محيط زيست و قطع درختان، اين سفارتخانه محكوم به پرداخت اصل خسارت مندرج در قانون و غسر درختان آن هم سه برابر محيط بن درختان قطع شده در محل شد.»

به گفته مديرعامل سازمان پارك‌ها و فضاي سبز شهرداري تهران بعد از حصول اين حكم بازرسان شهرداري براي بار دوم از باغ قلهك بازديد كردند. هرچند بازرسي دوم شهرداري تهران از اين باغ تاريخي دوماه بعد از بازرسي اول در تاريخ 90/8/2 انجام شد؛ اما متاسفانه در اين بازرسي نيز مشخص شد كه مسئولان سفارت انگليسي‌ها اقدام به قطع و سوزاندن 22 اصله درخت ديگر كرده‌اند. نتايج به دست آمده دربازرسي دوم نشان داد كه اقدامات اخير سفارت انگليس فراتر از از بين بردن محيط زيست تهران بوده و پاي سياست انلگليسي در ميان است.به همين دليل شهردار تهران با پي بردن به سياست انگليسي‌ها در تخريب محيط زيست تهران اقدام به طرح شكايت خود به نمايندگي از شهروندان تهراني به قوه قضائيه كرد تا ضمن احقاق حقوق شهروندان، زمينه‌هاي خارج كردن باغ قلهك از تصرف انگليسي‌ها فراهم شود.

علي محمد مختاري مي‌گويد: «ساليان سال است كه باغ قلهك در تصرف سفارت انگليس بوده و در اقدامي ناباورانه مسئولان اين سفارت به خود اجازه داده‌اند در خاك پايتخت ايران اسلامي به سربريدن و قطع درختان كهنسال كه جزئي از ميراث طبيعي شهر بوده‌اند،آن هم در مدت كوتاهي اقدام كنند.»سال‌هاست كه مسئولان كشور انگليس درحمايت‌هاي خود در زمينه‌هاي مختلف نشان داده‌اند كه آنها در مقابل مردم جهان اداي دايه‌ عزيز‌تر از مادر را در مي‌آورند. سياست‌هايي كه حتي براي مردم اين كشور نيز نخ نما شده‌است.چگونه ممكن است حاميان محيط زيست و مسئولان اين كشور براي به خودكشي دست جمعي دلفين‌ها به سوگ مي‌نشينند و در گوشه‌اي ديگر از دنيا آن هم در خاك يك كشور درختان را سرمي‌برند و مي‌سوزانند؟مختاري با تاييد اين مسئله به روزنامه تهران امروز مي‌گويد:«واقعا جاي تاسف دارد به جاي اينكه اين سفارتخانه حمايت از محيط زيست كند در اقدام غير انساني حقوق شهروندان تهراني را ناديده گرفته است.» اين در حالي است كه شهردار تهران نيز ضمن محكوم كردن اين اقدام سفارت انگليس مي‌گويد:«واقعا جای تاسف است، دولت انگلیس که ژست حمایت از محیط زیست و توجه به ارزش‌های انسانی به خود می گیرد در اقدامی اینچنین، بدیهی ترین حقوق ملی و شهروندی مردم کشوری دیگر را نادیده می‌انگارد.»

براساس قوانين بين‌المللي، سفيران كشورهاي مختلف با تابعه قوانين كشوري باشد كه در خاك آن استقرار دارند. با وجود آنكه تمامي سفارتخانه‌هايي در تهران حضور دارند خود را ملزم به رعايت قوانين ايران مي‌دانند، انگليس تنها كشوري است كه باغ قلهك را خاك كشور خود مي‌دانند و مطابق با قانون نانوشته خود در طول چند سال اخير دراين باغ اقدام كرده‌اند.مديرعامل سازمان پارك‌ها نيزبا تاييد اين مسئله به روزنامه تهران امروز مي‌گويد: «در طول چند سال اخير دراين زمينه با سفارتخانه‌هاي ديگر مشكلي نداشتيم.تنها سال گذشته یکی از سفارتخانه‌ها برای احداث بنایی در محل سفارتخانه مجبور به قطع درختان بود که با مدیریت شهرداری تهران مجبور به پرداخت هزینه انتقال و جانمایی درختان در نقطه دیگری از سفارت شد. »

قتل درختان باغ قلهك به دست انگليسي‌ها

سابقه اقدامات مشكوك مسئولان سفارت انگليس در باغ قلهك تنها مربوط به قطع درختان نيست بلكه ساخت و سازهاي غير‌مجاز ورود كارگران افغاني آن هم با خودروهاي ديپلماتيك انگليسي بخش‌ديگري از پرونده انگليسي‌ها در دادگاه است.مختاري در اين باره مي‌گويد:«سابقه قطع درختان باغ قلهك تنها مربوط به امسال نيست بلكه از سال 87 زمزمه‌هایی مبنی بر قطع درختان در این باغ شنیده شد که بعد از بررسی‌های به‌عمل آمده مشخص شد در این باغ تعداد 22 درخت قطع شده که علت خشک شدن و سپس قطع این درختان از سوی مسئولان سفارت انگلیس دلایلی مثل آفت و مشکلات زیستی عنوان شد، اما بررسی‌های دقیق شهرداری تهران نشان داد، کارگرانی با ملیت افغانی به وسیله ماشین‌های دیپلماتیک به درون باغ قلهک که در اختیار سفارت انگلیس است رفت و آمد می‌کنند.»شايد هيچ وقت كارگران افغاني فكر نمي‌كردند كه با ماشين يكي از ديپلماتيك‌هاي بلند پايه كشور انگليس به داخل باغ مرموز بروند و پشت اين ديوارهاي سرخ رنگ قاتل درختان كهنسال تهران شوند. اما اين اتفاق افتاد و مسئولان سفارتخانه حتي براي انجام ساخت و سازهاي خود در داخل اين باغ آن هم بعد از قطع و سوزاندن درختان مصالح ساختماني مورد نياز‌ را با همان خودروهاي ديپلماتيك شيشه دودي خود به داخل باغ قلهك منتقل كردند. اين در حالي بود كه شهرداري تهران بعد از اطلاع از این موضوع اقدام به خراب کردن پل ماشین رو جلوی باغ قلهک کرد تا از این اقدام غیر قانونی جلوگیری کند.

خيانت انگليسي‌ها در امانت داري باغ قلهك

این باغ به وسعت بیست هکتار از زمان قاجار به صورت امانت در اختیار دولت بریتانیا قرار داشت که مطابق اسناد تاریخی لزوم پس گرفتن این باغ از سوی برخی فعالان سیاسی و همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح شده است. با این حال این باغ همیشه محل چالش دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت انگلستان بوده است. با توجه به اسناد و مدارك موجود، سفارت انگلستان باغ قلهك را از زمان محمدشاه قاجار، تابستان‌ها براي استراحت و تفرج اجاره مي‌كرده و اين زماني است كه سفارت دولت انگلستان داراي مكان كوچكي در حوالي دروازه حضرت عبدالعظيم‌(ع) بوده است. در سال 1286هـ ق سفارت انگليس به شمالي‌ترين نقطه تهران در آن زمان (خيابان فردوسي) منتقل مي‌شود و اين كشور زميني به مساحت 15جريب را به‌عنوان سفارت در اختيار مي‌گيرد كه امروزه نيز محل اصلي سفارت دولت انگليس در ايران است.

با این حال به گفته مسئولان شهری سفارتخانه‌های خارجی در تهران موظف به رعایت قوانین و مقررات شهری هستند و این اولین تخلف سفارتخانه‌های‌خارجي در این ابعاد در تهران بوده است. اگرچه برخی سفارتخانه‌ها برای فعالیت‌های خود و تشخیص ضرورت اقدامات این چنینی مجوزهایی را از شهرداری تهران اخذ کرده‌اند اما چنین اتفاقی در سابقه دیپلماتیک کشور با سفارتخانه‌های خارجی وجود نداشته است.

ابعاد حقوقي و قانوني تصرف باغ قلهك

آنچه از صحبت‌هاي كارشناسان حقوق بين‌الملل برمي‌آيد اين نكته است كه باغ قلهك شامل كنوانسيون سال ۱۹۶۱نخواهد شد و از آن مصون است.

براساس قوانين بين‌المللي،هر مالكيتي بايد مبنايي متناسب با قواعد و نظامات حقوقي كشورها داشته باشد.اين در حالي است كه در اكثر كشورها اين قواعد حقوقي مشابه است اما در برخي كشورها مثل كشور ما اين قواعد ويژگي‌هاي خاصي متناسب با شرع يافته‌اند.

قاسم شعباني، استاد دانشگاه و كارشناس حقوق بين‌الملل در توضيح موضع قوانين بين‌المللي در خصوص اقدام ايران براي بازپس‌گيري باغ قلهك مي‌گويد: «بايد ديد كسي كه باغ قلهك را به انگليس واگذار كرده است اساسا مالكيتي بر آن داشته است يا نه؟ صرف نظر از اينكه آيا شاهان قاجار اختيار تصرف در املاك انفال و نظير آن را داشته‌اند يا نه؟ بايد متذكر شد كه در نظام حقوقي و قانون مدني ما انتقال مالكيت فقط از چهار طريق ممكن است كه مرسوم‌ترين آنها ايجاد حق تملك به واسطه آباد كردن زمين، ارث يا انعقاد يكي از عقود جايز يا لازم است.»

شعباني با بيان اينكه عقود دو دسته هستند، تصريح مي‌كند: «در عقد لازم طرفين موظفند بر تعهدات عقد به هر ترتيب پايبند باشند اما در عقد مجاز به دلايل فراواني عقد باطل شده و تعهدات آن از بين مي‌رود. به‌عنوان مثال اگر يكي از طرفين بميرد يا اراده كند كه عقد را باطل كند عقد و تعهدات آن از بين مي‌روند.»او با بيان اينكه واگذاري مالكيت يك ملك يا زمين انواع گوناگوني دارد، بيان مي‌كند: «واگذاري براي سكنا از جمله عقود جايز است كه با اراده يكي از طرفين باطل مي‌شود. سند واگذاري باغ قلهك به انگليس توسط دربار ناصرالدين شاه قاجار نيز چنان‌كه در متن نامه آمده براي «نشيمن» يا همان سكني گزيدن است كه به هيج وجه به معناي واگذاري مالكيت قطعي آن نيست.»اين كارشناس حقوق بين‌الملل اضافه مي‌كند: «انگليسي‌ها در زمان رضاخان براي ثبت مالكيت خود بر باغ قلهك اقدام كردند اما در اين اقدام به نامه ناصرالدين شاه اشاره‌اي نكرده و سعي كردند از يك قاعده حقوقي ديگر استفاده كنند كه اجازه مي‌داد اگر كسي زميني را تصرف كند و اين مالكيت متعارضي نداشته باشد مالكيت وي تثبيت مي‌شود.»

شعباني خاطرنشان مي‌كند: «انگليسي‌ها مدعي شده‌اند كه براي تثبيت مالكيت خود سه نوبت براي رفع متعارض از باغ قلهك آگهي عمومي داده‌اند كه ما سراغ گرفته‌ايم و ديديم كه شماره آگهي اول ادعايي انگليسي‌ها مربوط به فروش كراوات و دستمال يزدي است و آگهي دوم نيز هيچ ارتباطي به موضوع نداشته و آگهي سوم نيز به هيچ وجه وجود خارجي ندارد.»

او با تاكيد بر اينكه الفاظ در تمام نظام‌هاي حقوقي متناسب با معاني عرفي خود معنا مي‌شوند، يادآور مي‌شود: «در نامه ناصرالدين شاه لفظ نشيمن براي نوع واگذاري باغ قلهك آمده‌است كه به هيچ وجه معناي مالكيت از آن استنباط نمي‌شود.» اين استاد دانشگاه با اظهار تاسف از اينكه چرا تا به حال براي احقاق حقي به اين مهمي اقدامي نشده است، تاكيد مي‌كند: «هيچ يك از كنوانسيون‌ها و معاهدات و قواعد حقوقي بين‌المللي ناظر به موضوع باغ قلهك نمي‌شوند چرا كه باغ قلهك جز اماكن ديپلماتيك نيست و قواعد حقوقي درباره آن موضوعيت پيدا نمي‌كنند؟»

شعباني با اشاره به اظهارات مطبوعاتي مقامات انگليسي مبني بر تلافي كردن اقدام ايران در بازپس‌گيري املاك متعلق به ايران در كشور خود مي‌گويد: «اگر در انگليس قانون حاكم است آنها هم مطابق قانون با روش‌هاي قانوني ملك ايران در منچستر را از ما باز پس بگيرند. مگر آنها امروز در عراق و افغانستان قانوني عمل مي‌كنند.»

او درباره راهكارهاي عملي بازپس‌گيري باغ قلهك تصريح مي‌كند:«با دستگاه ديپلماسي كشور اين موضوع را بررسي كرده و پيشنهاد نموده‌ايم راهكارهاي مورد نظر را در قالب لايحه‌اي به مجلس ارائه دهد يا اينكه طرحي از سوي خود نمايندگان مجلس براي الزام دولت به بازپس‌گيري باغ قلهك ارائه شود.همچنين دستگاه قضايي نيز بايد در اين ارتباط فعال شود. نبايد در مقابل ادعاهاي غيرحقوقي انگليسي‌ها كوتاه بياييم.» اين استاد دانشگاه با انتقاد دوباره از سكوت 33 ساله دولت‌هاي جمهوري اسلامي در قبال اين موضوع تاكيد مي‌كند: «نبايد اجازه دهيم انگليسي‌ها مركز پايتخت ما را تبديل به گورستان كشته‌هاي خود در جنگ جهاني دوم كنند.»

طومار مردمي در اعتراض به سوزاندن درختان باغ قلهك

كشاني، دبير شوراياري محله قلهك: بعد از سوزاندن درختان باغ قلهك توسط انگليسي ها، اهالي قلهك با تهيه طوماري از شهرداري تهران در اين خصوص استمداد كردند.

اين اقدام انگليسي ها كه باعث از بين رفتن فضاي سبز منطقه و آلودگي بيشتر هوا در اين منطقه شده نارضايتي و ناراحتي اهالي را به دنبال داشت . اما باز پس گيري اين باغ از انگليسي ها هم به نفع اهالي منطقه و هم به نفع شهروندان تهراني است . با توجه به آلودگي هواي قلهك وجود اين باغ مي تواند كمك موثري به تلطيف هواي اين منطقه داشته باشد و به عنوان ريه تنفسي براي اين منطقه از شهر عمل كند.

باغ قلهك در صورت باز پس گيري مي تواند با تمهيدات مديريت شهري تهران به تفرجگاهي زيبا براي شهروندان تبديل شود.

سفارت انگليس حقوق شهروندان تهراني را ناديده گرفت

مديرعامل سازمان پارکها و فضاي سبز شهرداري تهران درخصوص اقدام اخير سفارت انگليس در باغ قلهك گفت: در اقدامي ناباورانه مسئولان اين سفارت به خود اجازه داده‌اند در خاک پايتخت ايران اسلامي به سربريدن و قطع درختان کهنسال که جزئي از ميراث طبيعي شهر بوده‌اند، آن هم در مدت کوتاهي اقدام کنند.

علي محمد مختاري با بيان اينکه سابقه قطع درختان باغ قلهک تنها مربوط به امسال نيست گفت: از سال 87 زمزمه‌هايي مبني بر قطع درختان در اين باغ شنيده شد که بعد از بررسيهاي به‌ عمل آمده مشخص شد در اين باغ تعداد 22 درخت قطع شده که علت خشک شدن و سپس قطع اين درختان از سوي مسئولان سفارت انگليس دلايلي مثل آفت و مشکلات زيستي عنوان شد اما بررسيهاي دقيق شهرداري تهران نشان داد کارگراني با مليت افغاني به وسيله ماشينهاي ديپلماتيک به درون باغ قلهک که در اختيار سفارت انگليس است، رفت و آمد مي‌کنند.وي گفت: سفارتخانه‌اي که داعيه حمايت از محيط زيست را دارد در اقدامي غير انساني حقوق شهروندان تهراني را ناديده گرفته است.مختاري با بيان اينکه شهرداري تهران در اولين اقدام براي جلوگيري از تخريب محيط زيست تهران، شکايتي تهيه و به کميسيون ماده 7 ارسال کرد، گفت: براساس ماده 4 اصلاح قانون حفظ و گسترش فضاي سبز هرکسي يا هر مالکي که درختان موضوع ماده يک قانون گسترش فضاي سبز را عالما يا عامدا و برخلاف قانون قطع يا موجبات از بين رفتن آن را فراهم آورد علاوه بر جبران خسارت وارده بر حسب مورد به جزاي نقدي براي قطع هر درخت بايد مبلغ 10 ميليون ريال خسارت پرداخت و در صورتي که قطع درخت بيش از 30 اصله باشد متخلفان به حبس تعزيري بين 3 تا 6 سال محکوم مي‌شود.وي ادامه داد: در اين مورد نيز کميسيون ماده 7 بعد از بررسي شکايت شهرداري حکم را برابر با نص صريح ماده 4 اصلاحيه قانون گسترش فضاي سبز صادر كرد و ضمن مجرم شناخته شدن مسئولان سفارت انگليس در تخريب محيط زيست و قطع درختان، اين سفارتخانه محکوم به پرداخت اصل خسارت مندرج در قانون و غرس درختان آن هم سه برابر محيط بن درختان قطع شده در محل شد.

حمايت ستاد آزاد‌سازي باغ قلهك از شهرداري تهران

يك عضو ستاد آزاد‌سازي باغ قلهك از حمايت اين ستاد از اقدام اخير مديريت شهري تهران مبني بر باز پس گيري باغ قلهك از دولت انگلستان خبر داد.به گزارش تهران امروز، وي در گفت و گو با تهران امروز تصريح كرد: اگر چه به نظر مي‌رسد بين مسئولان ديگر نظام اراده جدي در خصوص باز‌پس‌گيري باغ قلهك وجود ندارد اما اقدام شهردار تهران مبني بر شكايت از دولت انگلستان قابل تقدير است. به گفته وي،اقدام اخير شهرداري تران در حالي صورت مي‌گيرد كه در سال 86 تعدادي از نمايندگان طرح دو فوريتي را مطرح كردند مبني بر تبديل باغ قلهك به بوستان اما اين طرح هيچ‌گاه در مجلس وقت اعلام وصول نشد و به نتيجه نرسيد.

واكنش رسانه‌ها، اعضاي شوراي‌شهر و نمايندگان مجلس به وقايع باغ‌قلهك

شكايت شهردار تهران، مقدمه احقاق حق از استعمار پير(افسانه قانع)

يك روز بعد از شكايت شهردار تهران از مسئولان سفارت انگليس در خصوص قطع و به آتش كشيدن 330 اصله درخت كهنسال در باغ قلهك، اين اقدام شهرداري تهران بازتاب‌هاي گسترده‌اي را در رسانه‌هاي داخلي و خارجي و همچنين در ميان فعالان محيط زيست،نمايندگان مجلس و اعضاي شوراي شهر تهران داشت.نكته قابل توجه واكنش‌ها اين مسئله است كه تمامي نمايندگان مجلس، اعضاي شوراي شهر تهران و فعالان محيط زيست به صراحت اعلام مي‌كنند كه شكايت محمدباقر قاليباف، شهردار تهران را مي‌توان اقدام مباركي دانست كه يك مقام رسمي با جسارتي كه داشته براي استيفاي حقوق شهروندان انجام شده است.

باغ‌قلهك به نفع مردم مصادره شود

مهدي چمران، رئيس شوراي شهر تهران در جلسه علني ديروز ضمن تقدير از اقدام به موقع شهردار تهران، بر رسيدگي قانوني به پرونده قطع درختان باغ قلهك تاكيد مي‌كند و مي‌گويد:« چه در ملک پیرزنی تنها و چه در سفارت انگلیس ، اگر درختی قطع شود باید مطابق قانون این اقدام مورد بررسی قرار گیرد که اگر عامدا و عالما قطع درخت صورت گرفته باشد باید آن باغ به نفع شهر تهران مصادره شود.»چمران با تشکر از شهردار تهران، معاون خدمات شهری و رئیس کمیسیون عمران شورای شهر برای پیگیری به موقع و درست این موضوع عنوان مي‌كند : «برخی می‌گویند، سفارت خارجه هر کشور ملک اوست و می‌تواند در ملک خود آزادانه هر کاری انجام دهد، اما شهروندان تهرانی هم نمی‌توانند در ملک خود به قطع درخت بپردازند. در واقع چه در ملک پیرزنی تنها درختی قطع شود و چه در سفارت انگلیس ، باید مطابق با قانون این اقدام مورد بررسی قرار گیرد که اگر عامدا و عالما قطع درختان صورت گرفته باشد باید آن باغ به نفع شهر تهران مصادره شود.»

دستگاه‌ قضايي پرونده باغ قلهك را پيگيري كند

مرتضي طلايي، رئيس كميسيون اجتماعي و فرهنگي شوراي شهر تهران نيز با اشاره به اقدام مطلوب شهردار تهران در ارتباط با شکایت از سفارت انگلستان به دلیل قطع درختان باغ قلهک بر اين مسئله تاكيد مي‌كند كه امیدوارم دستگاه قضایی به نحو مطلوب امر را پیگیری کند و از شهردار تهران نیز تشکر می کنیم که با همت ایشان این اقدام صورت گرفته است.

کوتاه آمدن در مقابل احقاق حق مردم جایز نیست

در كنار اعضاي شوراي شهر تهران، نمايندگان مجلس نيز در واكنش به قطع 330 اصله درخت كهنسال در باغ تاريخي قلهك حمايت خود را از شهردار تهران اعلام كردند.نمايندگان مردم در خانه ملت به صراحت حمايت خود را از اقدام شهرداري تهران براي بازپس‌گيري باغ قلهك اعلام كردند.هادي مقدسي،رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شکایت شهرداری تهران از سفارت انگلستان را اقدامی ملی مي‌داند و مي‌گويد:« مجلس از اقدام شهرداری تهران برای بازپس گیری باغ قلهک حمایت می‌کند.» به اعتقاد هادي مقدسي سهل انگاری و مسامحه دولت باعث شده که با گذشت ده‌ها سال همچنان انگلیس‌ها در دل پایتخت نفوذ داشته باشند و در مقابل، احساسات و غرور مردم جریحه‌دار شده است.اين نماينده مجلس با اشاره به فاجعه قطع درختان كهنسال در باغ تاريخي قلهك تاكيد مي‌كند:

« انگلیسي‌‌ها با تصرف این ملک تاریخی درختانی را که قدمت چند صد ساله داشتند نیز نابود کردند و با حضور خود در دل کشور مسلمان ما باعث اعتراض دانشجویان و دیگر اقشار مردم شدند. »

ورود دولت برای باز پس گیری حقوق مردم

حمید رضا پشنگ، عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باغ قلهک از جمله باغ‌های مهم ایران است مي‌گويد:« در بحث های اینچنینی که اختلاف ریشه‌ای وجود دارد باید یک تصمیم کلی و قطعی گرفته شود تا تکلیف هر چه زودتر روشن شود. حق مسلم ما باید گرفته شود و به نظر من لازم است دولت از طريق دستگاه دیپلماسی باید وارد عمل شود تا شهرداری بتوان حق و حقوق مردم را بگیرد. »محمد رضا حسین نژاد، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه شهرداری متولی حفظ و حراست از درختان است، تاكيد مي‌كند:« کسانی که در ایران زندگی می‌کنند باید تابع قوانین و مقررات این کشور باشند و در صورت عمل نکردن به آن نیز تبعات آن را بپذیرند.»حسين نژاد در عين حال مي‌گويد:« کمیسیون امنیت ملی مجلس و سایر نهادهای مسئول باید پیگیر کار باشند و برای احقاق حقوق مسلم مردم ایران در این زمینه تلاش کنند تا دیگر شاهد رخ دادن چنین اتفاقاتی نباشیم.»

مردم ایران از حق خود نخواهند گذشت

يوناتن بت‌کلیا، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این باره مي‌گويد:« نابودی 300 اصله درخت اقدامی نیست که بتوان از آن چشمپوشی کرد چرا که این حق مسلم مردم ایران است که با توجه به قوانین کشور خواهان مجازات متخلفان باشند. »اين نماينده مجلس يادآور مي‌شود:« انگلیسی‌ها فکر می‌کنند هر کاری که دلشان بخواهد می‌توانند انجام دهند اما باید بدانند که مردم ایران از حق خود نخواهند گذشت.»بت کلیا ارسال پرونده تخلف سفارت انگلیس در باغ قلهک به قوه قضائیه توسط شهرداری را بهترین راهکار مي‌داند و مي‌‌افزايد:« به نظر من این اقدام شهردار بسیار شجاعانه بود و نشان داد که در جایی که حق مردم در میان باشد به خوبی از آن دفاع می کند.»

در باغ قلهك چه گذشت

از گفته‌ها و مشاهدات مردم محله قلهك و شريعتي در دو ماه گذشته تنها يك مسئله مهم استنباط مي‌شود؛ اينكه مسئولان سفارت انگليس بعد از خشكاندن درختان كهنسال اين باغ تاريخي شبانه اقدام به قطع و سوزاندن ميراث طبيعي تهران كردند.پژمان پشمچي‌زاده، شهردار منطقه 3 در اين باره به روزنامه تهران امروز مي‌گويد:« در دو ماه گذشته مردم و شوراياري محله‌هاي قلهك و شريعتي گزارش‌هايي مبني بر قطع و سوزاندن درختان باغ قلهك به شهرداري منطقه ارائه دادند.همچنين در بازديدهايي كه بازرسان منطقه از آن باغ داشتند مشخص شد كه تعداد زيادي از درختان كهنسال اين باغ خشكانده و شبانه قطع و سوزانده شده است.» شهردار منطقه 3 با اشاره به شكايت‌هاي مردم از دود ناشي از سوزاندن درختان در اين باغ تاريخي ادامه مي دهد:« همچنين مردم محله‌هاي قلهك و شريعتي از آلودگي هواي ناشي از سوزاندن درختان بريده شده كه به صورت شبانه توسط مسئولان سفارت انگليس انجام مي‌شد شكايت داشتند و تمام اين بررسي‌ها نشان داد كه فاجعه بزرگ محيط زيستي در پشت ديوارهاي آجري باغ قلهك در حال انجام است.» پشمچي‌زاده در خصوص طرح شكايت از اين اقدام سفارت انگليس به مراجع قانوني نيز به روزنامه تهران امروز مي‌گويد:«براساس رويه كاري و قانوني شهرداري در خصوص آسيب رساندن به فضاي سبز و قطع درختان پرونده‌اي تشكيل و به كميسيون ماده 7 ارجاع داده شد. مستندات به دست آمده آنقدر قوي و واضح بود كه كميسيون راي به متخلف بودن مسئولان سفارت انگليس در قطع درختان اين باغ تاريخي داد و براساس حكم اين كميسيون سفارت انگليس به پرداخت جريمه 500 ميليون توماني سفارت انگليس در خصوص از بين بردن فضاي سبز محكوم شد. در همان زمان نيز مسئولان كميسيون ماده 7 تاكيد كردند كه شهرداري بايد پرونده اين فاجعه محيط زيستي را به مراجعه قضايي ارسال كند.»شهردار منطقه در پاسخ به اين سوال روزنامه تهران امروز مبني براينكه واكنش مسئولان سفارت انگليس در خصوص حكم كميسيون ماده 7 و تذكرات شهرداري تهران درخصوص قطع درختان مي‌گويد:« دلايلي كه مسئولان سفارت انگليس در خصوص اقدامات غير قانوني خود آورده‌اند توجيهي بيش نبوده است. به عنوان مثال آنها دليل خشك شدن درختان كهنسال باغ قلهك را تنها كمبود آب يا مشكلات مالي سفارت انگليس در خصوص نگهداري از درختان باغ قلهك عنوان كرده‌اند. » پژمان پشمچي زاده درپاسخ به اين سوال كه هدف سفارت انگليس از قطع درختان باغ قلهك ساخت و ساز بوده است نيز توضيح مي دهد:« احتمال ساخت و ساز به دليل قطع تعداد زيادي از درختان اين باغ وجود دارد.» شهردار منطقه3 با اشاره به وجود سفارتخانه‌هاي زيادي در محدوده اين منطقه به روزنامه تهران امروز تاكيد مي‌كند:« با وجود آنكه سفارتخانه‌ها و دفاتر بين المللي زيادي در محدوده اين منطقه وجود داشته اما تا كنون مشكل خاصي با سفارتخانه‌هاي ديگر دراين خصوص نداشته‌ايم تمامي سفارتخانه‌ها خود را ملزم به رعايت قوانين و مقرارت كشور مي‌دانند اما در طول سالياني كه باغ قلهك در اشغال سفارت انگليس بوده است تنها اين سفارتخانه تمامي قوانين را زيرپا گذاشته و اقدام به انجام تخلفاتي در اين 20 هكتار از خاك تهران داشته است.

باغ قلهك بخشي از بيت المال كشور است

علي نجفي توانا، وكيل پايه يك دادگستري در خصوص تخلف اخير سفارتخانه انگلستان در باغ قلهك گفت: در ارتباط با ادعاي شهرداري تهران داير بر اينكه سفارتخانه دولت انگليس با توجه به مسئوليت شهرداري،‌ حق قطع درختان را ندارد و بر فرض آن كه مالكيت اين باغ متعلق به يك دولت خارجي باشد، اقدام در خصوص احداث بنا و قطع اشجار بايد تابع معيارها و ضوابط مصوب كشور ايران باشد كه شهرداري در اين زمينه متولي اين امر است. وي در‌گفت و گو با تهران امروز افزود:‌ به نظر مي‌رسد كه با توجه به حساسيت مسائل مربوط به محيط زيست، آب و هوا و و فضاي سبز هر اقدامي كه در خصوص اين امور توسط مالكين خصوصي و حتي دولتي انجام شود بايد با رعايت منافع شهرداري و با كسب مجوز از اين نهاد باشد بنابراين قطع درختان نيز مشمول اين قاعده است. اين وكيل دادگستري با اشاره به اين موضوع كه دو بحث در رابطه با چالش‌هاي ناشي از ادعاهاي دولت ايران و دولت انگلستان در خصوص باغ قلهك قابل طرح است،‌گفت: بحث اول، مالكيت اين باغ است كه چند سال قبل و بعد از بروز اختلاف با دولت انگلستان مطرح شد و مورد بحث و تحليل حقوقي قرار گرفت و طرفين براي اثبات حقانيت خود مبادرت به ارائه اسناد و مدارك كردند. وي تصريح كرد: حل اين مشكل با توجه به اين موضوع كه كشور ما مدعي است كه مالكيت اين باغ ايراني است و انگلستان هيچ گاه نسبت به خريداري آن اقدامي نكرده و تصرف اين كشور در باغ مذكور دليل بر مالكيت وي نيست، بنابراين بايد در خصوص اين موضوع قبلا اسناد مثبت ادعاي طرفين بررسي و سپس اظهارنظر شود كه در اين مورد به نظر مي‌رسد مرجع ذي صلاح مرجع قضايي است كه به هر حال باعنايت به حساسيت موضوع بايد نسبت به اظهارنظر قضايي اقدام كند وي با اشاره به اين نكته كه متاسفانه برخي مسائل داخلي يا مرتبط با امور خارجي تابع شرايط زماني است به صورت مقطعي مطرح مي‌شود، گفت: برخي مسائل بعد از كهنه شدن موضوع متاسفانه به باد فراموشي سپرده مي‌شود. موضوع اختلاف بين دولت انگلستان در خصوص مالكيت باغ قلهك نيز يك بار مطرح شده و سر و صداي زيادي در اين زمينه انجام شد ولي در نهايت به فراموشي سپرده شد. نجفي توانا ابراز اميدواري كرد قطع نظر از مسائل مقطعي در صورتي كه دلايل كافي براي مالكيت باغ وجود دارد به عنوان بخشي از بيت المال، دولت ايران با پايمردي تا انتهاي كار از طريق مراجع قضايي اقدام كند و همچنين اگر شهرداري معتقد است اقدام سفارت انگلستان بر خلاف استانداردها و ضوابط كشور ماست بايد اقدامات قانوني را تعقيب كند. وي گفت: اميدواريم اين بار نيز چون دفعات گذشته بعد از ايجاد التهاب در جامعه و بيداري حس ملي و افكار عمومي، موضوع به حال خود رها نشود و فراموش نكنيم هزينه‌هاي اقتصادي در كنار هزينه‌هاي رواني در حفظ وطن دوستي و اجراي عدالت در اين روابط بي‌جهت به مردم تحميل نشود و اگر اين مطلب از اهميت كافي برخوردار بوده و مستندات لازم وجود دارد تكليف دولت است كه نسبت به مورد اقدام و تا حصول نتيجه موضوع را پيگيري كند.

نموداری تاریخی از نحوه تصاحب باغ قلهک توسط سفارت انگلیس

روزنامه تهران امروز نموداری تاریخی از نحوه تصاحب باغ قلهک توسط سفارت انگلیس در ایران منتشر کرد.

منبع:تهران امروز