یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیتوجه بیشتر به مدیریت سوانح در استان به مناسبت هفته کاهش اثرات بلایای طبیعی
مهندس سعید فلاح
دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت سوانح دانشگاه تهران
هر ساله دومین چهارشنبه ماه اکتبر میلادی از سوی سازمان ملل، روز کاهش اثرات بلایای طبیعی نامیده می شود. در سال جاری نیز روز بیستم مهر با این روز در تقویم ما مصادف گردیده است و 18 تا 24 مهر ماه در تقویم به نام هفته کاهش اثرات بلایای طبیعی نامگذاری شده است. هدف از این نامگذاری از سوی سازمان ملل متحد تشویق مردم ودولتها برای مشارکت در امر مقاوم سازی و ایمن سازی بناها در برابر مخاطرات طبیعی بوده است. در روز یازدهم مارس سال 2011 وقوع زلزله و سونامی مهیب در کشور ژاپن خسارات مالی وجانی زیادی را بر جای گذاشت. ژاپن به عنوان یکی از آماده ترین کشورها در برابر وقوع سوانح طبیعی خصوصا زلزله به شمار می رود ولی مقهور بزرگی زلزله آن روز گردید. بررسی ها نشان می دهد در صورت عدم آمادگی مردم و دولت ژاپن در مقابل زلزله خسارات بسیار بیشتری بر آنها وارد می گردید. تلفات جانی این حادثه کمتر از 24 هزار نفر گزارش شد که کمتر از تعداد کشته شدگان زمین لرزه سال82 در بم می باشد. با توجه به اینکه ایران از حیث آسیب پذیری وآسیب دیدگی جز 5 کشور جهان می باشد توجه بیشتر به آمادگی دربرابر سوانح طبیعی ضرروی به نظر می رسد.
در ایران 31 حادثه طبییعی شناسایی شده است که از میان آنها به ترتیب سه سانحه زلزله، سیل و خشکسالی بیشترین خسارات مالی وجانی را در پی داشته اند وهمواره به عنوان خطر بالقوه جامعه را مورد تهدید قرار می دهد. استان یزد نیز در مقابل هر سه سانحه آسیب پذیر می باشد. البته اولویت سوانح استان با خشکسالی است وپس از آن سیل و زلزله مطرح می باشند. خشکسالی در سالهای اخیر خسارات عمده اقتصادی، فرهنگی واجتماعی بر جای گذاشته است. رشد بی سابقه بیکاری در روستاها ومهاجرت به مراکز شهرستانها ناشی از خشکسالی می تواند از عوامل رشد مشاغل کاذب در استان و همچنین افزایش وقوع جرایم به شمار آید. به دنبال خشکسالی واز بین رفتن مراتع و پوشش گیاهی و فرسایش خاک وقوع سیلاب دور از انتظار نیست.
استان یزد اگرچه در برابر زلزله آسیب پذیری کمی دارد اما به هیچ وجه نمی توان از وقوع این حادثه غفلت نمود و با توجه به بافت خاص شهرهای استان و مصالح به کار رفته در ساختمانها، در صورت وقوع زلزله نسبتاً شدید، اکثر ساختمانهای بافت قدیمی و بناهای ارزشمند تاریخی فرو خواهند ریخت و سرنوشتی بهتر از آنچه در بم رخ داد نمی توان برای یزد متصور بود.
هفته کاهش اثرات بلایای طبیعی فرصت مناسبی برای ایجاد آگاهی و آمادگی در بین مردم، سازمانها و گروههای اجتماعی در برابر وقوع سوانح می باشد. متاسفانه در این هفته تنها به برگزاری نمایشگاه و چند مانور نمایشی اکتفا می شود و این اقدامات اثر چندانی در آگاه سازی مردم و آشنایی آنها با نحوه مقابله با سوانح نداشته است. به نظر می رسد مشارکت فعال رسانه ها، سازمانهای دولتی و غیر دولتی و همکاری های گسترده مراکز علمی و فرهنگی نقش مهمی در جدی گرفته شدن سوانح طبیعی در جامعه دارد. در صورت بالا رفتن آگاهی مردم، آمادگی آنها در برابر سوانح انسان ساخت نظیر آتش سوزی و حملات تروریستی نیز افزایش می یابد. موفقیت کشورهای پیشرفته جهان نظیر ژاپن در مدیریت سوانح نیز، حکایت از آمادگی بالای مردمی دارد.
از یاد نبریم که حادثه همواره در کمین است و این هفته تنها بهانه ای برای تامل بیشتر در وضعیت فعلی کشور در برابر سوانح و برنامه ریزی برای آماده سازی جامعه در تمام روزهای سال است.