یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلینگرانی ها در مورد سرقت از کتب و آثارتاریخی یزد ادامه دارد
امیرترقی نژاد
هنوز مدت زیادی از سرقت حدود 20 کتاب تاریخی در یک کتابخانه در شهرستان اردکان نگذشته که نگرانی در مورد دیگر کتب تاریخی موجود دراین شهرستان ادامه دارد.به طوریکه قریب به بیش از 270 کتاب نفیس و خطی در کتابخانه حوزه علمیه اردکان در معرض نابودی است.
حجت الاسلام سیدمحمد حسینی امام جمعه اردکان هم در این مورد نگران است.او گفته، 49 نسخه خطی منحصر به فرد، هشت کتاب ارزشمند از فاضل نحوی و 220 کتاب خطی که اکثرا موقوفه و توسط آیت الله خاتمی به کتابخانه مدرسه علمیه اردکان اهدا شده، در حال نابودی است و باید به شکلی صحیح حفظ و نگهداری شود.
وی با بیان چند راه حل در زمینه حفظ و نگهداری کتب نفیس موجود در مدرسه علمیه اردکان بیان داشت: این کتب را می توان به دو صورت به آستان قدس رضوی سپرد یکی آنکه کلیه کتابها و محلی خاص در شهر در اختیار این آستان قرار گیرد و کتب در اردکان نگهداری شود و راه دوم انتقال کتب به کتابخانه آستان قدس رضوی است که به نام کتاب های اهدایی کتابخانه مدرسه علمیه شهرستان اردکان نگهداری خواهد شد.
امام جمعه اردکان، منطقی ترین راه را نگهداری کتابها در کتابخانه مدرسه علمیه دانست و ادامه داد: با این کار این میراث فرهنگی ارزشمند برای شهر و مردم حفظ خواهد شد و با عکسبرداری و چاپ دوباره کتابها می توان زمینه استفاده از این منابع و گنجینه های غنی را برای استفاده پژوهشگران و علاقمندان فراهم کرد.
حسینی اعتبار لازم برای حفظ و نگهداری این کتب در محل کتابخانه مدرسه علمیه ا 100میلیون ریال عنوان و افزود: تجهیزاتی نظیر دوربین مداربسته، فایلهای مخصوص دورگرد، دستگاه تهویه و خنک کننده و مواد شیمیایی لازم است تا کتب آفت زدایی و برای نسل آینده حفظ شود.
با این حال، این صحبتها در حالی بیان می شود که عليرغم هشدارهایی كه از ابتدای سال جاری عنوان شده بود نهتنها تعداد سرقت از کتب و آثارتاریخی كاهش نیافت، بلكه افزایش صعودی به خود گرفت، تاجاییکه كتابخانه آیتالله فاضل اردكانی(ره) در اردکان مورد دستبرد واقع شد و در پی آن حدود 20 نسخه كتب خطی و چاپ سنگی به سرقت رفت.
این كتابهای نفیس، حتی فهرستنویسی نیز نشده بود و این امر كار را برای فروش و حراج آنها توسط سارقان راحت میكند.
شواهد نشان می داد که سارقان به راحتی از محل پشت كتابخانه و از پنجره، با شكستن شیشه وارد شده و بدون كوچكترین مزاحمتی كتابها را به سرقت بردهاند.
البته در بخش ندوشن یزد هم مشكلات كتب تاریخی كه در این بخش نگهداری میشود حال و روز چندان خوشی ندارد.
به اذعان برخی كارشناسان ،برخی از این كتب و نسخههای قدیمی، قدمت ۷۰۰ ساله دارد و در نگارش آن در حاشیهها و شمارهگذاری آیات از طلا استفاده شده و قیمت آن به میلیاردها تومان میرسد.
این كتابها از دیرباز در مسجد جامع ندوشن و توسط هیات امنای این مسجد نگهداری میشد، اما به هیچ وجه شرایط نگهداری مناسبی ندارد .
هرچند که تا چند سال پیش ۱۴۵ نسخه خطی توسط كارشناسان میراث فرهنگی در بخش ندوشن مستندسازی شد و برای آنها عملیات صدور شناسنامه و شمارهگذاری صورت گرفت، اما نگهداری از آنها بههیچوجه ساماندهی نشده و نگهداری از این كتابهای ارزشمند در گوشه مسجد بدون حفاظ ویژهای صورت میگیرد.
با این حال، سرقت از آثار تاریخی در این استان فقط مختص به كتب و نسخههای خطی نیست، به طوری كه چندی پیش نیز سنگ بنای مسجد تاریخی حاج سعیدای اردكان به سرقت رفت و كمتر از یكماه پس از آن در موزه انگلستان به معرض نمایش درآمد.
همچنین در سال جاري به دلیل ضریب پایین امكانات امنیتی، در موزه میرزامحمد كاظمینی، چند شئ تاریخی كه قدمت آنها به دوره مادها بود به سرقت رفت. يك ظرف شيشهاي چند لايه مربوط به دوره مادها به ارزش تقريبي 800 هزار دلار و شئ دوم ظرف نمرودي به ارزشي معادل يك ميليون دلار در حالي به سرقت رفت كه اين موزه خصوصي فاقد امكانات لازم امنيتي بوده است.
بنابر اين گزارش، سارقان با شكستن قفل در موزه ميرزامحمد كاظميني واقع در محل امامزاده جعفر يزد، اين دو شئ بسيار ارزشمند را به سرقت بردهاند،هر چند كه مالك این موزه اخیرا باخبر شده شئ تاریخی به سرقت رفته از كشور تونس سر در آورده است.
شواهد سرقت از این موزه نشان داد كه سارقان با غيرفعال كردن دزدگيرها سرقت را انجام دادهاند. ظرف نمرودي به سرقت رفته به «زوج ظرف» شهرت داشت كه ظرف مذكر آن در اين موزه بود و ظرف ديگر آن در يكي از موزههاي معتبر انگلستان نگهداري ميشود.
به هرحال،با افزايش سرقت آثار تاريخي يزد اين سوال مطرح ميشود كه چرا وقتي حدود يكسال و نیم پيش كتيبه 3 ميليون دلاري مسجد جامع يزد به سرقت رفت، به رغم وجود كتيبههاي تاريخي ديگر در اين مسجد، حفاظت مناسبي از اين بناها صورت نگرفته است؟