یزدفردا

فاصله طبس تا يزد 370 كيلومتر ؛

فاصله طبس تا بيرجند 270 كيلومتر ؛

فاصله طبس تا مشهد 550 كيلومتر ؛

جدايي شهرستان طبس از خراسان بزرگ بدليل وسعت بسيار استان قبل از تقسيم ، مبحثي بود كه سالهاي سال نقل محافل بود ؛ از آن بحثهايي كه هميشه و در مورد بسياري شهرستانهاي ديگر هم مطرح بوده وهست ؛ و سرانجام مصلحت بر آن شد تا براي خدمت دهي بيشتر و بهتر به مرد نجيب و اصيل ديار خراسان بزرگ ، آن استان تقسيم شود ، با بحثها و حاشيه هاي فراوان ؛ و اين فرصتي بود براي آنها كه از ديرباز تمايل داشتند شهرستان طبس را جزئي از استان يزد ببينند ، به ادله بسيار ؛ هر چند بسياري هم چنين تمايلي نداشتند ، آنها هم به استدلالاتي گوناگون ؛ ولي به هر حال و به هر شكل درآن روزگار انجام شد ، كه بماند ؛!

خدمات بسيار ارزنده اي كه در اين چند سال محدود ، از ناحيه استان مهمان نواز يزد به شهرستان انجام گرفته غير قابل انكار و موجود و قابل مشاهده است، براي هر آنكه بخواهد ببيند ، يا نخواهد ببيند ؛ كه شايد بسياري از اين امور تا سالهاي سال محقق نمي شد ؛ براي نمونه :

شهر كنوني ديهوك ، دهستاني بود ساليان دراز در انتظار بخش شدن ، بگونه ايكه بسياري كه تحملشان كمتر بود آنرا در كلاسهاي درس ابتدايي بخش مي كردند و مي گفتند دو بخش است ، دي + هوك ؛؟! كه در اولين روزهاي الحاق ، اين آرزوي ديرينه مردم منطقه محقق شد ، و به تبع آن ، ارتقاي مركز دهستان از روستا به شهر كه تحول و تغيير در چهره شهر و منطقه طي اين چند سال كاملا مشهود است ، وليكن با وجود وسعت بسيار كه از نظر جغرافيايي يكي از وسيعترين شهرهاي كشور مي باشد ، و با جمعيت درخور ، تا قبل از الحاق عملا هيچ فعاليت موثري در اين زمينه انجام نشده بود ، و البته يكب از دلايل آن وسعت و گستردگي خراسان بزرگ و تعدد شهرهاي آن قبل از تقسيم بود ، كه اين مسئله در استان يزد سريعا پيگيري و جامه عمل پوشيد ، همچنين اين ارتقاي وضعيت در برخي ديگر از قسمتهاي شهرستان نيز انجام و به تبع آن اختصاص اعتبارات و پيشرفت و رشد جهشي مناطق بوده است .

ذكر يك نمونه ديگر از حوزه هايي كه پس از الحاق شهرستان به استان يزد فعاليتهاي بسيار قابل توجهي انجام پذيرفته و نگارنده صرفا بواسطه تخصص و اطلاع خويش آنرا بعنوان مثال مي آورد ، توسعه ، بهسازي و آسفالت راههاي روستايي است ، بگونه ايكه تا قبل از الحاق اكثر راههاي روستايي كه بعضا حتي از اهميت قابل توجهي برخوردار هستند، خاكي بوده ، و ليكن در حال حاضر شايد كمتر روستاي داراي سكنه اي از جاده خاكي برخوردار باشد ، و بدون ترديد غير از يكي دو مورد آن ، آنهم بدليل فشارهاي مردمي، ساير موارد حد اقل طي اين چند سال گذشته بهسازي و آسفالت نمي شد ؛ تعدادي از محورهاي مهم بعنوان نمونه ، راه روستاي زيارتي امامزاده علي (ع) كه حسرتي شده بود براي مردم ، راه روستايي كوهستاني سرند و ماودر ، راه روستايي پيكوه ، روستاي مرغوب ، نايبند ، زردگاه ، اسمعيل آباد و بسياري ديگر كه نياز به ذكر بيشتر آن نيست .

امروز لوله كشي گاز ، با وجود دور بودن شهرستان از خيلي مراكز استاني ، تا درب منازل مردم رفته ، هر چند حق مسلم مردم است وليكن نكته قابل توجه پيگيري و تحقق آن در ساليان اخير است .

اما ، زمزمه هايي كه اين روزها شدت يافته مبني بر جدايي مجدد شهرستان از استان يزد هر چند كاملا منطقي به نظر مي رسد به دلايل بسيار ، از جمله بعد مسافت تا مركز استان براي انجام امورات اداري ، اعم از ارگانهاي دولتي و حقوقي و يا مردم و اشخاص حقيقي كه مشكلات رفت و آمد ، هزينه ها و خطرات موجود در سفرهاي متعدد ، در شرايطي كه تلفات در جاده هاي ما زياد است را فقط كساني كه با اين مشكل مواجهند درك مي كنند ؛

لهجه مردم شهرستان طبس از دورافتاده ترين روستاها تا شهرهاي طبس ، همه لهجه جنوب خراسان است ، و همينطور فرهنگ و آداب و رسوم و سنتها ؛ و با فرهنگ مردم يزد بسيار بيگانه اند ؛ در اين هيچ ترديدي نيست ؛ كه ماههاي ابتدايي الحاق يكي از مشكلات مردم و حتي مسئولين در ارتباطات همين اختلاف لهجه ها و عدم درك آن بود ؛ دوري راه و غيره بجاي خود ؛

موارد ذكر شده تنها گوشه كوچكي از استدلالات بجاي طرفداران جدايي ، در شهرستان طبس است ، كه قطعا موارد بيش از اينهاست وليكن جاي بحث اندك ؛

از سوي ديگر مواردي نظير اختصاص درصد زيادي از اعتبارات استان به شهرستان طبس بعنوان پهناورترين شهرستان كشور ، افزايش بسيار حوزه استان كه به دنبال آن نياز به خدمت رساني و صرف انرژي ، بويژه دستگاههاي دولتي و همچنين گلايه مندي بسياري از كاركنان ارگانها در ماموريتهاي اداري بدليل دوري مناطق ، بگونه ايكه آخرين نقطه استان قريب به هفتصد كيلومتر تا مركز استان فاصله دارد ؛! وهمچنين مباحث ذكر شده درخصوص اختلافات كامل فرهنگي و لهجه و آداب و رسوم و بسياري موارد ديگر ، گوشه كوچكي از استدلالات بجاي طرفداران جدايي در يزد است .

اما مبحث مهمتر و اساسي كه در اين ميان موجبات بحثهاي جدي و اختلاف نظرها را فراهم مي كند ، تكليف شهرستان طبس در صورت جدايي از يزد است . در اين مورد گزينه هاي متعددي مطرح است كه هركدام داراي طرفداران خاص خود است ؛ :

_ الحاق به خراسان رضوي ، كه حتي بسياري از مخالفان اوليه الحاق به يزد ، دوري و جدايي از امام رضا (ع) را مطرح مي نمودند ؛ قطعا ترديدي نيست كه ثامن الحجج ، امام رضا (ع) متعلق به تمامي شيعيان دنيا و بخصوص مردم نجيب و ولايتمدار سرتاسر كشورمان است و ارادتمندان حضرت نه تنها از تمامي نقاط دور و نزديك كشور ، بلكه از بسياري كشورهاي ديگر براي عرض ارادت در انتظار طلب حضرت هستند تا ايامي را در جوار بارگاه مطهر و ملكوتيش به آرامش برسند ، آرامشي كه غير از صحن و رواقهاي حرم در هيچ كجاي ديگر نمي توان يافت ؛ وليكن دقت در نقشه جغرافيا و موقعيت قرارگيري شهرستان نسبت به مرزهاي خراسان جنوبي ، شمالي و رضوي ، مشكلاتي را به ذهن متبادر مي كند . ضمن آنكه بعد مسافت از مركز افزايش ميابد.

_بحث استان شدن طبس ، كه با توجه به پراكندگي جمعيتي در كل منطقه كوير مركزي كشور و تعداد اندك مراكز اقامتي شهري و روستايي از حوزه اظهار نظر ما خارج است و آنرا به كارشناسان امر وا مي گذاريم ، كه البته دراين ميان بحث ايجاد فرمانداري ويژه در شهرستان كه در بسياري نقاط ديگر كشور هم تجربه شده بيشتر قابل قبول به نظر مي رسد و جاي بررسي دارد.

_الحاق به خراسان جنوبي ، كه با توجه به نزديكترين مركز استاني كشور به طبس ، وسعت اندك و مناسب استان خراسان جنوبي كه قابليت خدمت دهي و توجه آنرا بسيار بالا مي برد، يكي بودن و تطابق كامل فرهنگي مردم شهرستان طبس با خراسان جنوبي از نظر فرهنگي ، لهجه و آداب و رسوم و غيره ، درعمل منطقي ترين گزينه به نظر مي رسد كه با توجه به اهميت شهرستان طبس آنرا تبديل به مهمترين شهرستان خراسان جنوبي خواهد نمود ؛ اما نكته اي كه در اين مبحث جاي تامل دارد ، الحاق تنها قسمتي از شهرستان يعني بخش ديهوك به خراسان جنوبي است كه با وجود موافقان بسيار در اين بخش ، بدليل قرار گرفتن معادن ذغالسنگ كه مهمترين جاذبه اقتصادي شهرستان است ، در حوزه ديهوك ، خود باعث طرح مباحث انحرافي مي شود.

پرداختن به گستره حوزه چنين مباحثي بخصوص از نظر بحثهاي كارشناسي در ابعاد گوناگون اجتماعي ، اقتصادي ، فرهنگي ، جغرافيايي ، آمايش سرزمين و بسياري زواياي ديگر ، نياز به بررسيهاي بسي فراتر از اين سطور و صفحات دارد ؛ و ليكن اميد است قبل از هرگونه اقدام شتابزده بررسيهاي كارشناسي دقيق و لازم در تمامي جنبه ها به عمل آمده ، سپس تصميمات مناسبي اتخاذ گردد بگونه ايكه زمينه ها را براي خدمت رساني هرچه بيشتر و بهتر به مردم شريف سرزمينمان كه از اهداف همگي دولتمردان است فراهم كند و توجه داشته باشيم كه بسياري آزمون و خطاها و دوباره كاريها و تصميمات شتابزده و بدور از كارشناسي ممكن است هزينه هاي سنگيني به ميهمن عزيزمان تحميل كند ؛ با آرزوي توفيقات روزافزون براي همگي خدمتگزاران ملت در نظام مقدس جمهوري اسلامي.