یزدفردا | نسخه چاپی | زيلوهاي 500 ساله، در موزه ميبد مي‌پوسند

با اينکه زيلو يکي از دستبافته هاي اصيل ميبد به شمار مي‌رود و قديمي‌ترين زيلوي ميبد در مسجد جامع به سال 808 برمي گردد اما موزه ميبد از شرايط و امکانات مجهز براي حفظ زيلوها بي‌بهره است. به طوري که زيلوهاي موزه ميبد بدون محفظه اي رها شده و در ايامي که تعداد بازديد کننده‌ها افزايش پيدا مي کند با بي توجهي هرچه تمامتر تبديل به زيراندازهاي مناسبي مي شود تا کودکان روي آن غلت بخورند.

به گزارش CHN؛ گرچه از سابقه زيلو بافي در ميبد مدرك مستندي موجود نيست، اما بقايايي از قديمي ترين زيلوي بافت ميبد در مسجد جامع اين شهر وجود دارد كه تاريخ 808 قمري را نشان مي دهد. همچنين زيلو قديمي ترين صنايع دستي ميبد محسوب مي شود كه تا چند سال پيش صدها خانوار از محل آن امرار معاش مي كردند. زيلو هرچند به ظاهر يك فرش نخي ساده است، اما بررسي فنون و تكنيك بافت آن نشان مي دهدكه غناي فرهنگي و فكر و انديشه باورشده اي در پس هر تار و پود آن نهفته است.

درحال حاضر نبود تجهيزات و حفاظت، زيلوهاي ميبد را تهديد مي‌کند. چنانکه در موزه ميبد برخي افراد بدليل نبود محفظه و بدون درنظرگرفتن ارزش و قدمت زيلوها فرزندانشان را رها کرده تا بر اين زيلوها غلت بزنند و بزرگسالان به جاي نشستن برصندلي روي زيلوها جا خوش کنند. امري که موزه ميبد را از موزه بودن خارج کرده و تنها کاربري انباري به آن بخشيده است. چرا که زيلوهايي که از قدمت بيشتري برخوردارند زير زيلوهاي جديد تر قرار گرفته و روز به روز پوسيده تر مي شوند.

علي شريف زاده صنعتگر اين رشته درخصوص آسيب هاي وارده توسط بازديدکنندگان به دليل نبود محفظه، به chn گفت: زيلوهايي که در موزه ميبد جاي گرفته است بسيار بزرگ و وسيع است و نمي توان داخل محفظه اي شيشه اي قرار داد اما با استفاده از نرده اي محافظ مي توان از آسيب هاي احتمالي جلوگيري کرد.

وي افزود: تعداد زيلوهاي 500 ساله که از مساجد مختلف جمع آوري شده بسيار فروان است به طوري که رسيدگي و حفاظت بيشتري را مي طلبد. درحال حاضر بسياري از پايه ها و کمدهاي تخته اي که 2 سال پيش تعبيه شده، موريانه خورده است که بايد هرچه سريعتر به حالت قبلي که فلزي بوده برگردد.

علي شريف زاده معتقد است تا زمانيکه قسمت زيرين زيلو نمناک نباشد و آب به آن نفوذ نکرده باشد براي زيلوها اتفاقي نمي افتد اما براي حفاظت اصولي نيازمند نصب حفاظ هاي شيشه اي است.

صنعت زيلو از قديمترين محصولات دست بافته اي است كه همراه ديگر دستبافته هاي نخي مثل كرباس و پلاس در مسجد حضور داشته است. تشابه زيلو با شئونات مادي و معنوي زندگي مردم ميبد اعم از نوع مسكن، معيشت و اعتقادات و باورها، گوياي اين نكته است كه ميبدي ها در شيوه بافت آن دخل و تصرفاتي نموده اند و نقش هاي زيادي را برآن افزوده اند .

زيلو در نقش و بافت شباهت زيادي به حصير، اولين دستبافته بشر دارد و مثل حصير يكي از موارد استفاده آن در مساجد و اماكن متبركه است. بنابرين مي توان احتمال داد كه زيلو بافي با مرحله تكميل حصير بافي است و يا بافندگان از اين صنعت الهام گرفته اند.

اين درحالي است که اكثر مردم از تفاوت گليم و زيلو بي خبر هستند، درواقع اين دو دستبافته از نظر مواد خام مصرفي و از لحاظ نوع بافت با هم فرق دارند. زيلو با زندگي جامعه كشاورزي و روستايي سازگاري دارد، زيرا تار و پود آن از پنبه است و گليم با معيشت دامداري و شيوه توليد عشاير متناسب است. مصالح گليم بيشتر از پشم است و مناسب براي مناطق سردسير و مصالح زيلو از نخ پنبه اي و مناسب براي مناطق گرمسير است.