ختمی دارای لعاب و موسیلاژزیادی است. این گیاه دارای مواد نشاسته‌ای، چربی‌، اسانس‌،‌ آنتوسیانین Anthocyanin‌، ‌آلتئین Altheine‌، دای اكسی بنزوئیك اسید DIoxybenzoic Acid و سیانیدین Cyanidin می‌باشد‌.

۱. ختمی از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است و به‌طور كلی روی تمام اعضای بدن مخصوصاً روده‌ها‌، ریه‌ها‌، معده‌، كلیه‌ها و مثانه مؤثر است.

۲. ملین و برطرف كننده یبوست است‌.

۳. بیماری‌های تنفسی را برطرف می‌كند.

۴. سرفه‌های خشك را از بین می‌برد‌.

۵. برای رفع گلو درد جوشانده گل ختمی را غرغره كنید‌.

۶. عادت ماهیانه را منظم می‌كند‌.

ـ خواص ریشه ختمی:

۱. ناراحتی‌های پوستی را برطرف می‌كند و پوست را نرم می‌سازد‌.

۲. سرفه‌های خشك را از بین می‌برد.

۳. تب را پائین می‌آرود‌.

۴. اسهال خونی را شفا می‌بخشد‌.

۵. ادرار را زیاد می‌كند.

۶. كمی ترشحات عادت ماهیانه را برطرف می‌كند.

۷. تورم را رفع می‌كند.

۸. ناراحتی‌های دستگاه ادراری را برطرف می‌كند.

۹. قند خون را تنظیم می‌كند.

ـ خواص برگ ختمی:

۱. ضماد برگ ختمی در برطرف كردن دمل‌ها و ورم پستان و روم معده مؤثر است.

۲. برای التیام شكستگی‌ها‌، برگ ختمی را به‌صورت ضماد درآورده و روی محل شكستگی بگذارید‌.

۳. ضماد برگ ختمی در برطرف كردن درد سیاتیك مفید است‌.

۴. رعشه را برطرف می‌كند.

۵. ورم بناگوش را با ضماد برگ ختمی درمان كنید.

ـ خیسانده ریشه ختمی: ۱۰ گرم ریشه ختمی را پوست كنده و خرد كرده و در یك لیتر آب سرد خیس كنید و پس از ۸ ساعت آن را صاف كرده و نگهداری كنید این مایع در رفع اسهال خونی بسیار مؤثر است.

ـ دم‌كرده ختمی: در حدود ۲۰ گرم ریشه ختمی را تمیز كرده و خرد كنید و آن را در یك لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود سپس آن را صاف كرده و با عسل مخلوط كنید.

ـ دم‌كرده گل ختمی: ۲۰ گرم گل خشك شده ختمی را در یك لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا سرد شود سپس آن را با قند یا عسل شیرین بكنید.

ـ محلول شستشوی چشم: نیم گرم گل خشك ختمی را در ۱۵۰ گرم آب ریخته و به مدت ۵ دقیقه بگذارید بجوشد سپس آن را سرد كنید و ۵ قطره الكل كامفه در آن بریزید.

ختمی گیاه مفید و بی‌ضرری است فقط زنان باردار و مادران شیرده باید از زیاد خوردن آن پرهیز كنند. كسانیكه سرد مزاج هستند باید ختمی را با عسل بخورند.منبع:ویستا

یزدفردا