یزدفردا | نسخه چاپی | گزارشی از برگزاری مراسم بزرگداشت هزارمین سال پایان سرایش شاهنامه حکیم فردوسی در اردکان

یزدفردا "علیرضا صادقی :مراسم بزرگداشت هزاره سال سرایش شاهنامه حکیم توس جمعه مورخ 26 شهریورماه 1389 در محل تالار هنر مجتمع فرهنگی – هنری آیت الله خاتمی (ره) اردکان با حضور علاقمندان و ادب دوستان برگزار گردید. در این برنامه که به همت انجمن چارسوق کویر اردکان وانجمن دوستداران و حافظان خشت خام و بنیاد فردوسی همزمان با برگزاری گردهمایی تشکلهای دوستدار میراث فرهنگی کشور در یزد و اردکان برگزار گردید، بخشهای متنوعی در ارتباط با گرامیداشت اثر ارزشمند فردوسی توسی اجرا شد.
پس از قرائت قرآن و پخش سرود جمهوری اسلامی، مراسم با نواختن ضرب مرشد نمونه کشوری، استاد حجتی آغاز و در ادامه استاد ابوالفضل ورمزیار از نقالان مطرح ایران به نقالی یکی از داستانهای شاهنامه پرداخت. اجرای برنامه ضرب و نقل به صورت همزمان از نخستین اجراهای این برنامه بود که در این مراسم اجرا گردید. در ادامه برنامه رضا ملاحسینی اردکانی، دبیر انجمن چارسوق کویر ضمن عرض خیرمقدم به مدعوین و حاضرین در سالن، پیام دفتر منطقه ای سازمان علمی- تربیتی ملل متحد (یونسکو) در تهران در ارتباط با برگزاری این برنامه را قرائت نمود. در این پیام تاکید شده است که شاهنامه برگرفته از آرمانی جهانی است که در طول تاریخ همواره مورد توجه مردمان بوده است. در ادامه این پیام تاکید شده که تلاش برگزار کنندگان این برنامه از آن رو قابل ستایش است که به بزرگداشت شخصیتی می پردازند که در اثر جاودان او یعنی شاهنامه، همه ارزشهای انسانی مورد تاکید قرار گرفته است.
دکتر شروین وکیلی نخستین سخنران این مراسم بود که با موضوع اسطوره شناسی پهلوانان شاهنامه به صورت بررسی علمی به بیان نقطه نظرات خود در ارتباط با شاهنامه پرداخت. در ادامه برنامه شاهنامه خوانی بختیاری توسط آقای طهماسبی از گروه آسماری بختیاری اجرا گردید که مورد توجه حضار نیز قرار گرفت. سخنران پایانی این برنامه آقای دکتر سید ضیاء الدین هاجری نیز در صحبت های خود که با موضوع زمان، زبان و ساختار شاهنامه ارائه گردید، مطالب شیوایی در ارتباط با تاریخچه و نحوه سرایش شاهنامه و همچنین ویژگی های منحصر بفرد آن از نظر ساختار دستوری در ادبیان فارسی پرداخت. در انتهای برنامه یاسر موحدفرد دبیرکل بنیاد فردوسی ضمن دعوت از آقای ابوالفضل رزم آور رئیس شورای شهرستان اردکان، از وی و سایر مسولان اردکان خواست که یک مکان فرهنگی و یا میدان یا خیابانی به نام حکیم توس نامگذاری شود که رزم آور نیز در صحبت های کوتاه خود قول پیگیری این مهم را داد.
پایان بخش این مراسم نیز تقدیر از برگزار کنندگان این مراسم به یادماندنی بود که توسط مسولان حاضر در سال اجرا گردید.
پیام یونسکو:
سازمان یونسکو مفتخر است که پیغام خود را در راستای برگذاری جشن هزارساله ی گردآوری شاهنامه اعلام دارد . این مراسم تجلیلی است از یکی از شعرای برجسته و خردمند پارسی، ابوالقاسم، منصور بن حسن فردوسی طوسی که تألیف شاهنامه را در قرن 10 پس از میلاد به اتمام رساند . برگزارکنندگان این بزرگداشت از دیده ما قابل ستایش هستند، چرا که از شاعری تجلیل می کنند که ارزش آموزه ها و میراث مردم ایران را افزایش داده است و این خود یکی از اهداف سازمان یونسکو می باشد .
شاهنامه بدون شک یکی از اسطوره های جهان گفتگوی پارسی است ، این اشعار حماسی بر روی کاشی هایی در کاخ های مغول واقع در تخت سلیمان که یکی از آثار جهانی به ثبت رسیده در یونسکو است حکاکی شده . شاهنامه مانند دیگر شعر های حماسی سراسر جهان به عنوان یک حرکت سیاسی برای مشروعیت بخشیدن به سلسله های حاکم به سرعت تبدیل به موضوع مورد علاقه ی هیئت های سلطنتی شد . صدها رو نوشت از شاهنامه باقی مانده ، اما تعداد کمی از آنها دارای اعتبار هستند و شاهکار ادبی محسوب می شوند ، همچنین از ان تعداد هم که شاهکار بوده اند بسیاری از بین رفته اند . شاهنامه محصول افسانه های بین المللی است . به نوعی نمادی از فرهنگ های در هم آمیخته که حاصل تلفیق امپراطوری های غرب و آسیای شرقی است .
حکومت مغول باعث سهولت ارتباط میان پارس و چین شد و تأثیر نقاشی های چینی به راحتی در مینیاتورهایی که در سمرقند و هرات خلق شده اند قابل تشخیص است . شاهنامه ی بایسانقری ، در کاخ گلستان تهران نگهداری می شود که بیانگر تکامل زیبا شناختی و ارزش های ادبی حکمرانان برجسته ی تیموری است ، سلسله ای که در قرن 15 بعد از میلاد آسیای غرب و مرکزی را احاطه کرده بودند. این نسخه به عنوان خاطره ی جهانی یونسکو در سال 2007 به ثبت رسیده است .
زندگی در عصر کنونی همراه با تغیرات سریع ، از طریق ویژگی های دنیای مدرن شناخته می شود ، بنابراین همزمان با افزایش نیاز برای برنامه ریزی صحیح در جهت داشتن آینده ای همراه با صلح ، هماهنگی و امنیت ، نیاز به بررسی کردن میراث گذشتگان روز به روز افزایش می یابد . در این راستا ، نگریستن به آموزه ها و دست آوردهای متفکران و بشردوستان بزرگی مانند فردوسی ارزشمند می باشد . در پایان ، سازمان یونسکو مراتب تشکر خود را به میزبانان محترم و تمامی سازمان های برگزارکننده ی همایش امسال اعلام می دارد و برای تمام شما آرزوی موفقیت دارد .

بیانیه ی پایانی نشست انجمن های دوستدار یادگارهای فرهنگی ایران

(یزد - 25 و 26 شهریور ماه 1389)

متن کامل بیانیه به این شرح است:
به نام یزدان پاک

ما انجمن های مردمی دوستدار میراث فرهنگی که در شهر یزد گرد هم آمدیم ضمن سپاسگزاری از انجمن دوستداران و حافظان خشت خام یزد و انجمن چارسوق کویر اردکان، که میزبانی این نشست را بر عهده داشتند و نهادهای خصوصی و دولتی و دیگر انجمن های فعال استان یزد که در این راه یاری گر میزبانان بودند ، اعلام می داریم :

1- آسیب شناسی فعالیت انجمن های مردمی و بحث و بررسی موضوع بنیاد گذاشتن شبکه انجمن‌های تاریخ و فرهنگ ایران، بار دیگر ما را به ضرورت شکل دادن چنین نهادی مصمم ساخت.

2- بررسی تجربه‌های انجمن‌های حاضر در دفاع از میراث فرهنگی و بررسی پیشنهادهای ارایه شده بار دیگر ما را متوجه وظیفه بزرگ و میهنی‌مان در دفاع از هویت ملی نمود که یادگارهای فرهنگی ، بخش مهمی از آن را تشکیل می دهند. ما دعوت می کنیم تا هم میهنان به کوشش خود در پاسداری از یادگارهای فرهنگی و طبیعی و همکاری با انجمن‌های کوشا در این زمینه بیفزایند . هم چنین از مسوولان خواستاریم در دفاع از این یادگارها همتی مضاعف داشته باشند و با جدیت تمام از تخریب این آثار جلوگیری کنند.

3- از سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری خواستاریم ثبت جهانی بافت تاریخی یزد را به عنوان بزرگترین مجموعه خشتی جهان به سرانجام برساند.

4- ما ورود منشور حقوق بشر کوروش بزرگ به ایران زمین و تلاشهای انجام گرفته در این راه را گرامی می داریم و ضمن فراخوانی هم میهنان به برگزاری جشن سالگرد صدور این فرمان در هفتم آبان ماه که آن را "روز کوروش" می نامیم ، از همه ی ایرانیان می خواهیم تا با بهره گیری از فرصت پیش آمده به دیدار این یادمان ارزشمند جهانی بشتابند و کودکان و نوجوانان خود را نیز با این میراث گرانقدر هر چه بیشتر آشنا سازند ؛ هم چنین از نهاد های دولتی خواستاریم تا با تبلیغات گسترده ( به ویژه در صدا و سیما و رسانه های عمومی ) شرایط مناسب را برای بازدید همگان آماده سازند ؛ وزارت آموزش و پرورش می تواند برای بازدید دانش آموزان از منشور بخشنامه ای را صادر نماید ؛ بر ما انجمن های مردمی نیز بایسته است با سازماندهی مناسب برای دیدار گروهی ،از این یادمان و آشنا ساختن هموندان خود با درون مایه ی انسانی این پیام ایرانی اقدام نماییم.

_{^{وعده دیدار : تهران – موزه ی ایران باستان
انجمن های شرکت کننده در گردهمایی:
1- انجمن دوستداران میراث فرهنگی افراز (تهران)-2- انجمن دوستداران و حافظان خشت خام-3 - انجمن چارسوق كویر (اردكان)-4- انجمن دوستداران حافظ کانون چکامه (فارس)-5- انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا (خوزستان)-6- انجمن آسماری بختیاری (خوزستان)-7- انجمن بوم آب و آفتاب (خوزستان)-8- انجمن آفتاب سرخ (خوزستان)-10- انجمن جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست (اصفهان)-11- کانون گسترش فرهنگ ایران بزرگ (اصفهان)-12- انجمن حامیان میراث هزار (کرمان)-13- انجمن فرهنگی ایران زمین "افراز"-14- جمعیت دوستداران میراث فرهنگی یادگار ( یزد)-15- انجمن مهرپادین (مهریز)-16- انجمن حامیان میراث کهن (اردکان)-17- انجمن دوستدار میراث فرهنگی (سریزد)-18- شورای تشکل های گردشگری (یزد)-19- بنیاد فردوسی(تهران)-20- انجمن پاسداشت مفاخر ایران(تهران)-21- انجمن پالایش و پاسداری زبان پارسی (تهران)-9- خانه فرهنگ جاودان(فارس)-}}