یزدفردا

یزد الکترونیک از تیتر تا واقعیت

داستان ملا و فروش مادرش را شنیده اید ؟

یزدفردا "محمد ابراهیم قانع "مسئول تحقیق و توسعه گروه مهندسی سپهر"جریان از این قرار است :روزی چند نفر از اطرافیان ملانصرالدین که فکر میکنند ملا مردی مجنون و بی عقل است از او میپرسند : حاضری مادرت را بفروشی ؟!

که در برابر چشمان بهت زده جمع با جواب مثبت ملا مواجه میشوند . البته وقتی از او میپرسند که چگونه میفروشی ؟ اصل قضیه را متوجه میشوند . ملا جواب میدهد من مادرم را به قیمتی که نخرند خواهم فروخت !

قبل از خواندن ادامه این متن این خبر را بخوانید :

يزد تا سال 1404 الكترونيك مي شود

طبق این خبر ما در سال 1404 در یک شهر الکترونیک زندگی میکنیم یعنی 15 سال بعد.

این خبر ظاهراً ساده مفاهیم زیادی را در پی دارد ، از تعاریف و برنامه ریزی های جامع گرفته تا براورد ها و تخمین های دقیقی که باعث ارائه چنین خبری شده است . معمولاً در یک کشور پیشرفته و توسعه یافته ارائه چنین پیشبینی هایی با صرف هزینه های سرسام آور ممکن میشود تا بدین شکل تخمین های مربوط به اسناد چشم انداز بلند مدت با موفقیت به سرانجام برسد .

در کشور ما بواسطه کم اهمیت بودن زمان (وتقریباً بی ارزش بودن آن) ارائه اینچنین براورد هایی به یک شوخی میماند مگر اینکه ما با بخواهیم مثل ملانثرالدین عمل کنیم!

ملا با زیرکی مثال زدنی قولی ظاهراً قطعی میدهد و ما هم میخواهیم با ارائه زمانی طولانی قولی اصطلاحاً دلخوش کنک به مردم بدهیم .(عجب زرنگی نوینی !)

شاید در نگاه نخست 15 سال برای اجرای چنین پروژه عظیمی که نیازمند هماهنگی ، فرهنگ سازی ، بستر سازی و هزاران مورد ریز و درشت ستادی و اجرایی است زمان مناسبی باشد حال آنکه تجربه چندین و چند ساله فعالان عرصه فناوری های نوین در استان این را به ما نشان داده که یک طرح برای اجرایی شدن این عنوان شعاری بیش نیست و خواه نا خواه حداکثر در کلیات اجرایی میشود و تا رسوخ به عمق فرهنگ جامعه فرسنگ ها فاصله دارد .

مثال هایی که گواه این مطلبند در اطرافمان فراوانند .کما اینکه در یزد خودمان با وجود نصب انبوهی از دستگاه های خود پرداز و POS جهت خرید الکترونیک هنوز هم ما هنگام حضور در بانک با فیش های دریافت وجه و هنگام خرید با کیف های پول نقد مواجه هستیم . این مورد ساده نشان از عدم موفقیت در اجرای سریع طرح های عظیمی همچون بانکداری الکترونیک دارد . طراح هایی که در نگاه اول ساده و سریعند . ولی در اجراست که میبینیم با چه معضلات عمده ای مواجه ایم . وقتی پای سخنان فعالانی چون دکتر جلالی مینشینیم بخوبی فاصله موجود و لزوم تلاش و همت مضاعف تر را مشاهده میکنیم .که این تلاش تا چه حد به سرانگشتان اجرای مدیریت کلان تا خرد استان رسیده باشد چندان نتیجه ای ندیده ایم.

ما بعد از چندین سال از اجرای پروژه های بانک داری الکترونیک هنوز امضای دیجیتال عملیاتی نداریم ، هنوز بعد از چند سال از ورود بانکهایمان به دنیای اینترنت آکاهی چندانی از نحوه استاندارد خرید الکترونیک ، بانکداری الکترونیک و ملحقات فرهنگ سازی های مورد نیاز برای استفاده از آن را نداریم .

در باب تخصصی فرهنگ سازی و آموزش های پیشنیاز استفاده از فناوری های نوین تقریباً هبچ کاری نکرده ایم . دوره های پراکنده فناوری اطلاعات حول محور شهروند الکترونیک ، استفاده از فناوری های نوین کماکان در حال برگزاری است که برای نمونه دوره شهروند الکترونیک که بنده توفیق تدریس آن را داشتم با وجود استقبال فوقالعاده دانشجویان از این دوره با کم توجهی مسئولین مواجه شد . این گونه دوره ها با وجود بازده فوقالعاده و کارایی زیادی که دارند معمولاً بواسطه اتمام زودهنگام (بعلل گوناگون ازجمله مشکلات مالی) در ذهن شرکت کنندگان ناقص به پایان میرسند . حال آنکه اینگونه آموزش ها جزء موارد پایه مفاهیم شهروند الکترونیک هستند . مواردی که هرروز تبلیغات مربوط به اضافه شدن آنها را در رسانه ها میبینیم ولی یک شهروند عادی امکان استفاده از آنها را ندارد چرا که هیچ آموزشی از نحوه استفاده از آن را نیافته است .در اکثر مواقع عدم اطمینان و اعتماد به سیستم های الکترونیک (که بنده به شخصه به کاربران حق میدهم) باعث عدم استقبال از این امکانات نو میشود . برای مثال چرا مشتری باید به انتقال اینترنتی پول خود اطمینان داشته باشد حال آنکه هیچ توجیهی نمیابد و در ساده ترین حالت ها حاضر نیست خود را اسیر ریسک های مربوط به تراکنش های مالی الکترونیک کند . (مطمئناً او امکان اینکه یقه کارمند بانک را به خاطر یک اشتباه بگیرد دارد ولی امکان شکایت از یک مفهوم الکترونیک که هنوز سازوکار حقوقی مناسب آن طراحی نشده را ندارد )

سخن در باب شهر الکترونیک فراوان گفته شده و الحق که پژوهش های گسترده ای نیز در این مورد صورت گرفته و ما نیز منکر این فعالیت ها نیستیم چرا که این انتقادات انتقاد به خودمان هست و مطمئناً باعث پیشرفت ما میشود .بنده حقیر سعی کردم در این مطلب و انشالله در بخش های بعدی این تحلیل ، وضعیت موجود شهر الکترونیک در یزد را بررسی کرده و مشکلات و راه کارهای اجرایی آن را با توجه به دانش اندک خود در این زمینه ارائه کنم .

امیدوارم دوستان هم استانی فعال در زمینه فناوری اطلاعات با ارائه نظرات و پیشنهادت خود موجبات رشد و توسعه واقعی صنعت IT استان را حاصل کنند .

یزدفردا