یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیزمان : 31 Tir 1389 - 02:20
شناسه : 24445
بازدید : 5082
محاسبه آمادگی باروری گاوها
مهندس احمد ابراهیمی
خلاصه :
جدا از گاوداریهای کوچک که تعداد گاوهای ماده در آن اندک بوده و گاوداران تک تک آنها را به نام شناسائی می کنند، در گاوداریهای بزرگ موضوع تشخیص آمادگی گاو برای باردار شدن ارزشمند بوده و این موضوع در جائیکه هزینه ها و قیمت تمام شده محصولات مجتمع دامداری مطرح بوده و رقابت تنگاتنگ باشد، حساسیت بالائی را ایجاد می کند. بویژه وقتی بدانید که دوره آمادگی برای بارداری کوتاه بوده و فاصله بین دو دوره نیز حدود 15 روز می باشد.
شرح موضوع :
در یک گاوداری بزرگ کنترل وضعیت جسمانی تک تک دامها امری مهم و بعضا حیاتی می باشد. بعضی از پارامترهای حیاتی دام به بیماریها وپی آمدهای زندگی اجتماعی دامها مانند بیماریها و واگیردار بودن آنها بستگی پیدا می کند، بعضی دیگر از این پارامترها نیز به سود و زیان و بهره وری مجموعه دامداری ارتباط پیدا خواهد نمود. لذا کنترل شرایط مختلف زیستی در دام موضوعی قابل توجه بوده و دامدار علاقه مند است تا هر چه بیشتر و دقیقتر این اطلاعات را بدست آورده و از آنها نتیجه گیری نماید. یکی از این موضوعات آمادگی گاو برای بارگیری می باشد. یک گاو پس از وضع حمل و دوران شیردهی ، آماده می شود تا مجددا باردار شده و گوساله جدیدی را به دنیا آورد. دانستن اینکه یک گاو چه زمانی آماده باردار شدن می باشد، برای دامدار مهم ارزشمند است. معمولا دوره آمادگی (فحل بودن) حدود یک هفته بطول می انجامد. با سپری شدن این زمان، باید مدتی حدود پانزده روز سپری شود تا گاو مجددا بتواند بارور شود. و مشکل نیز از همینجا شروع می شود زیرا این پانزده روز خوراک دام نوعی زیان محسوب شده و دام بهره وری لازم را ندارد. بویژه اگر این خطا را در تعداد دامها و تعداد دفعات تکرار از دست دادن زمان و حتی احتمال موفق نبودن باروری ضرب کنیم، خواهید دید که مبلغ مورد نظر عدد قابل توجهی خواهد شد. در روشهای سنتی برای جلوگیری از این مشکل اقدام به تغییر وضعیت یک گوساله نر نموده و با انجام یک جراحی کوچک وی را در وضعیتی قرار می دهند که بعنوان شاهد رد گله گاو ها حضور داشته و دامدار از ار وضعیت هر گاو مطلع نماید. اما این روش برای تعداد زیاد دام و کار صنعتی چندان پاسخگو نیست و مشکلات خود را دارد. پس راه حل این مشکل کدام است ؟ یک دام در دوره آمادگی برای بارداری چه علامت یا رفتار دیگری دارد که بتوان از روی آن وضعیت جسمانی وی را تشخیص داد؟ چگونه می توان اطلاعات لازم را بدست آورده و از آنها نتایج دلخواه را استخراج نمود؟
بکارگیری فناوری :
راه حل را می تواند در فناوریها نوین جستو نمود. امروزه معمولا در مجموعه های بزرگ دامداری برای شناسائی دامها از تگ های RFID یا "شناسه های رادیوئی" استفاده می کنند. در ایران نیز استفاده از این شناسه ها باب شده و هر گاو برای خود یک شناسه منحصر به فرد دارد که بعضا با سوراخ نمودن گوش به حیوان متصل می شود. اما با انجام یک تغییر کوچک در محل الصاق این شناسه بر روی حوان می توان کارآئی آنرا بیشتر نمود.
یک گاو در دوران آمادگی باروری تغییر رفتار های مختلف بروز می دهد. علاوه بر تولید بوی خاص این دوران که سبب تحرایک شدن گاوهای نر می شود، تغییر شاخص دیگری که رخ می دهد افزایش حرکت و راه رفتن دام می باشد. در حقیقت یک گاو در دوره آمادگی باروری قریب به 30 درصد بیشتر از زمانهای متعارف راه می رود. به این ترتیب با کنترل دقیق میزان حرکت هر گاو توسط شناسه های رادیوئی که به دست یا مچ پای این حوانات الصاق شده باشد، و با کمک یک نرم افزاری که برای این منظور طراحی شده است، می توان به مقایسه آماری میزان پیاده روی روزانه هر گاو مبادرت نموده و به راحتی از روی افزایش میزان پیاده دام از آمادگی برای باروری وی مطلع گردید. به این ترتیب سیستم می تواند آمار بدست آمده را کلاسه بندی نموده و به تفکیک هر گاو برای دامپزشک معرفی شده در نرم افزار ایمیل نموده و یا با ارسال یک پیامک موضوع را برای پیگیری و برنامه ریزی به مدیر دامداری نیز اطلاع دهد.
این سیستم کار آئی خود را اثبات نموده و تجربیات لازم بر روی آن صورت گرفته است.