یزدفردا

به گزارش یزدفردا: کتاب «طراحی صدا برای فیلم» نوشته تیم هریسون است. این کتاب را مرتضی دهنوی صدابردار با سابقه و استاد دانشگاه به فارسی برگردانده است. کتاب «طراحی صدا برای فیلم» در ۴۱۴ صفحه و در قطع وزیری به همت انتشارات سروش برای اولین بار در بهار ۱۴۰۳ به چاپ رسیده است.

برای معرفی تیم هریسون در پشت جلد این کتاب آمده است استاد یار صداگذاری فیلم در دانشکده ارتباطات لندن است و در رشته‌های کارشناسی ارشد فیلم، هنرهای صدا و کارشناسی طراحی تدریس می‌کند.تیم هریسون تجربۀ ساخت فیلم‌های کوتاه را هم دارد. آثار او بیشتر حاصل تحقیقاتش در زمینه تبادل بین فیلم و فلسفه، با تمرکز ویژه بر فلسفه ذهن و فلسفه علم است، اما مهم‌ترین علاقۀ او طراحی صداست که در آن با توجه به مطالعات فراوان خود در زمینۀ روانشناسی و فلسفه، جذابیت‌های خاص رابطۀ بین صدای فیلم و ضمیر ناخودآگاه انسان را واکاوی می‌کند.

او پس از فارغ التحصیلی در رشته فلسفه و محاسبات از دانشگاه لیدز انگلستان شرکتی صوتی را تاسیس کرد که مشتریان آن بنگاه سخن پراکنی بریتانیا و چندین شرکت معتبر فیلمسازی بودند. به موازات این کار تعداد زیادی موزیک ویدیو برای گروه‌های فیلمسازی بین‌المللی تولید کرد که تعدادی از آنها جوایزی مهم را دریافت کردند.

در این کتاب تیم هریسون با اشاره به نمونه‌های زیادی از فیلم‌های مطرح و پیشرو، به چگونگی طراحی صدا در آنها می‌پردازد و در عین حال خواننده را ترغیب می‌کند تا رو به آزمون و تجربه اندوزی آورد.

کتاب طراحی صدا برای فیلم در ۱۵ فصل ارائه شده است. در معرفی این کتاب و در یادداشت تاماس زانیی در ابتدای این کتاب آمده است طراح صدا متخصص در سازوکارهای عملی صدا است. در حالی که کارگردان متخصص فیلمی است که با هم برای آن کار می‌کنند. به همین دلیل آنها نه تنها نیاز به درک یکدیگر درباره سطح صدا دارند بلکه باید در این روند هنری با تعاملی منطقی دیدگاه‌هایشان در مورد فیلم نیز به هم نزدیک شود. هر کسی که واقعاً به توان خلاقانه و بالقوه صدا علاقه دارد قطعاً از خواندن این کتاب لذت خواهد برد.

دربخش در این کتاب چه می‌یابید؟ نویسنده در توضیح کتابش آورده‌است: کتاب به‌جای مراحل عملی زمان‌بندی‌شده، براساس موضوعات خلاقانه سازمان‌دهی شده‌است. با این حال هنوز مقداری از مطالب به شکل خطی و پشت سرهم در نیمه‌اول کتاب وجوددارند که تا حد زیادی با نوعی از تفکر طراحی صدا مرتبط هستند که قبل از فیلم‌برداری می تواند انجام شود. نیمه‌دوم کتاب هم به چگونگی کار در زمان فیلم‌برداری و اتفاقات بعد از آن می‌پردازد. با آنکه کتاب از دید یک طراح صدا نوشته شده بعضی از فصل‌ها برای کسانی که روی یکی از نقش‌های موجود در پساتولید صدا متمرکز شده‌اند، جذابیت ویژه‌ای خواهد داشت.

در ادامه مرتضی دهنوی مترجم کتاب در یادداشتی نوشته است فراموش نکنیم که طراحی صدا، افسون وجه هنری صدا به وجه فنی آن است. در این کتاب تجربیات و رهنمودهای تیم هریسون برای ورود به دنیای طراحی صدا به شکلی روشن و با پیوستگی منطقی مطرح شده است و توجه به آنها می‌تواند راهگشای این علاقه‌مندان به این حرفه مهم در صنعت سینما، تلویزیون و رادیو باشد.

روانشناسی و بازی با صدا، هنر ضبط سر صحنه، تدوین دیالوگ و جاد، مکان تصویر و روابط صدا- تصویر وفضا: آکوستیک، سکوت و طیف فرکانس عناوین برخی از فصل‌های این کتاب هستند.

درباره مترجم این کتاب مرتضی دهنوی باید گفت وی در سال ۱۳۳۶ در نیشابور متولد شد و تحصیلات خود را در رشتۀ صدابرداری ادامه داد. او در سال ۱۳۵۷ از دانشکده صدا و سیما فارغ‌التحصیل شد و فعالیت خود را در مرکز زاهدان تا سال ۱۳۶۰ دنبال کرد. پس از آن تا سال ۱۳۸۱ به ادامه فعالیت در شبکه‌های اول و دوم سیما پرداخت. دهنوی علاوه بر صدابرداری تجربیات دیگری را نیز پشت سر گذاشته که عبارتند از: تدریس دوره‌های حین خدمت صدا و سیما و مرکز صدا و سیما، تدریس در دوره‌های برگزار شده در مراکز مختلف صدا و سیما و آموزش دستگاه‌های جدید به کاربران، ترجمه ستون فنی مربوط به صدابرداری و سرانجام عضویت در کمیته تخصصی صدا در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران. دهنوی در سال ۱۳۶۴ فعالیت خود را در عرصه سینما آغاز کرد.

گفتنی است این کتاب با قیمت پشت جلد ۳۶۰ هزار تومان و در شمارگان ۱۰۰ نسخه توسط انتشارات سروش به علاقه‌مندان به مبحث صدابرداری و طراحی صدا عرضه شده است.