یزدفردا

وي در مورد فلسفه وجودي پير سبز وستي پير گفت: آورده اند كه اين مكان مقدس (حيات بانو) يكي از شاهدخت هاي ساساني ، را در خود گرفته است. چوپاني در آنجا ، حيات بانو را به خواب ميبينيد كه به او ميفرمايد تا پير سبز(Pir-e Sabz (Chak-Chak  را بنيان گذارد.در داخل اين زيارتگاه، تعدادي ظرف براي جمع‌آوري قطره‌هاي آب كه از صخره فراز زيارتگاه مي‌چكد مهيا شده و از اين آب بعنوان تبرك، استفاده مي‌شود.به گفته او انتخاب اين مكان به نام "چك چك" يا "چك چكو" نيز به همين دليل مي‌باشد بنابر تقويم قديم زرتشتي از روز اشتاد ايزد از ماه بهمن به مدت پنج روز زمان برگزاري نيايش همگاني در اين جشن گاه بوده است و در مورد ستي پير (قلعه اسدان) هم گفته مي شود  كه شاهزاده (شاهوير) در آتشكده آذربرزين مهر در خراسان بر يكي از زندانيان نمايان ميشود ، او را بر اسب مينشاند و همان دم در جايگاه ستي پير فرود ميآورد و ميفرمايد تا ستي پير را بنياد گذارد. بنابر تقويم قديم زرتشتي روز اشتاد روز اشتاد از ماه بهمن به مدت يك روز زمان برگزاري نماز همگاني در اين جشنگاه بوده است. 
 

داريوش كاموسي در مورد تعداد شركت كنندگان در اين مراسم افزود :پيش بيني مي شود امسال حدود4‬هزار نفر از زرتشتيان شهرستانهاي يزد ميبد و اردكان و تفت  و 5تا 6هزار نفر از استانهاي فارس و تهران وكرمان وكشورهاي هندوستان، آمريكا، استراليا و فرانسه در اين آيين حضور يابند .


وي در ادمه  در مورد پذيرائي از شركت كنندگان اين مراسم افزود:پيروان  زرتشتي طي پنج روز اقامت در اين محل از امكانات موجود در ‪۴۲‬ خيله  كه توسط خيرين زرتشتي  بنا نهاده شده  استفاده خواهند نمود و در طول سال نيز اين خيله ها (اتاق )
مورد استفاده مسلمانان، پيروان آيين زرتشت و گردشگران خارجي كه  براي بازديدوسپري كردن اوقات فراغت و زيارت به اين محل مي‌آيند قرار دارد .

در وسط زيارتگاه نيك بانو، يك آتش دان و ‪ ۱۲‬شمعدان ديده مي‌شود كه آتش آن هميشه روشن است و افراد براي برآوردن حاجات خويش در اين محل شمع روشن مي‌كنند. 

 و در پايان وي از كليه مسئولين شهرستان اردكان خصوصا فرماندار وفرمانده نيروي انتظامي به لحاظ عنايت خاص در تامين امنيت اين مراسم  وهمچنين تامين برق تشكر نمود.

توضيح بيشتر

پير سبز ، پير چك چكو



پير سبز ( چك چكو ) يكي از زيارتگاهاي زرتشتيان ميباشد در 62 كيلومتری شمال شرقي يزد ، در ينه كوهی قرار گرفته كه چشم اندازي عريان در دامنه هاي خشك وريگزار كويری آن را در برگرفته است و جريان بسيار كمی از قطره های آب از شكاف سنگ فرومي چكد كه تنها می تواند سر سبزی فضای چند متری و امكان رويش چند سرو كاج كوهی را بدهد . دادن نام (( پير سبز )) يا (( پير چك چكو )) به اين محل نيز ، بدين مناسبت می باشد .

همه ساله از تاريخ 24 خرداد ماه برابر روز اشتاد ايزد تا 27 خرداد ماه برابر روز مانتره سپند ، زرتشتيان به اين مكان مقدس و روحانی می روند و به دور از زندگی پرزرق برق مادی به زيارت و عبادت می پردازند .

به روايتی در اواخر دوران ساسانيان ، شيرازه سلطنت به علت اختلافات داخلی و اقدامات ظالمانه شيرويه و در فشار قرار گرفتن طبقه زير دست و ناراضي شدن مردم ، در حال از هم پاشيدن بود . چون نسل ذكور ساسانی از بين برده شده بود و تنها يزد گرد سوم با نام خسرو به طور ناشناس در استخر زندگی می كرد ، لذا به راهنمايی موبد موبدان و سران لشكری كشوری به مدائن آورده شد و وی را به عنوان شاهنشاه به تخت نشاندند .

يزد گرد در مدت بيست سال سلطنت خويش ، چندان موفق به اصلاح امور كشوری كه در اثر جنگهای پی در پی با روميان ، خزانه اش تهی شده بود و از طرفی قدرت طلبيها ، محروميت ها و تبعيض هايی كه بوسيله سيا ستمداران وقت اعمال می شد و موجوديتش را در خطر انداخت ، نشد ، لذا مردمان روز به روز ناراضی و عاصي تر می شدند و بدين ترتيب چندان تعجب آور نيست كه يزد گرد برای دفاع از كشور نتوانست عده زيادی را به دور خودگرد آورد و نهايتاَ در طي چند جنگ ، شهرهای ايران ، يكی پس از ديگري سقوط نمود و سرانجام به طور كامل از اعراب شكست خورد و يزدگرد نيز به دست آسيابانی كشته شد .

قبل از شكست كامل ايران ، يزدگرد برای حفظ جان خانواده خود ، نقطه كويری و متروكی را كه آنروز جلب توجه نمی كرد و امروزه يزد نام دارد .( نام كنوني يزد نيز به يادگار از يزدگرد بجامانده است . ) جايگاهی تهيه و خانواده خود را كه عبارت ا ز دو پسر ( هرمزان و اردشير ) و پنج دختر ( شهبانو ، پارس بانو ، نيك بانو ، ناز بانو و مهربانو ) و همسرش ( كنايون ) و مرواريد نامی که هريش وی بود ( هر يش به معني خدمه ) درآن مكان مستقر نمود . پس از اينكه حكومت ساسانيان سقوط كرد ، فرزندان يزدگرد چون ديدند مورد تعقيب قرار خواهند گرفت براي بدور ماندن از تلاتم امواج حوادث به يكباره ترك ديار و دربار نمودند و هر يك به خلوتگاهی پناه بردند و با استغاثه ، دست نياز به درگاه پروردگار بخشنده بردند و از آستانش تقاضاي عفو و رحمت نمودند .

اما نيك بانو با مرواريد كه كنيز بود در بيابان از هم جدا شدند و نيك بانو به سمت شرقی عزيمت نمود و در 37 كيلومتری اردكان به كوهی رسيد و به درگاه خداناليد و به امر حق در آن كوه غايب شد كه امروز به پير سبز چك چكو معروف است .

با وجود تمام اين افسانه ها راجع به پير سبز ، عده ای به اين باورند كه اين مكان مقدس ، يكی از معابد بزرگ آناهيتا است چرا كه مشخصه ويژه اين معبد ، بودن بر بلندی و جاری بودن آب است .

هرچه هست ، پير سبز فضائی عجيب عرفانی و روحانی دارد و انسان با راز و نياز با پروردگارش و زيارت در اين مكان به اوج آرامش می رسد .

ساختار پير سبز
در دامنه كوه ، زرتشتيان هر شهر ، براي بيتونه چند روزه خود ، بنايی ساخته اند . بنايی كه شامل يك (( مطبخ )) و چند (( صفه )) و اتاق است و به آن مجمعه (( خيله )) می گويند . خيله ها در كمركش كوه ، پايين تراز معبد و محل چك چكو آب ساخته شده است . اهميت و ارزشمندی خيله ها بستگی به نزديكی و دوری آن ها از معبددارد . از جمله می توان از ((خيله دستورها )) ، (( خيله تفتی ها )) (( خيله قاسم آبادی ها )) و .... نام برد .

مراسم و آداب و رسوم

در مدت توقف چند روزه خانواده ها ، هركسی چندين بار به زيارتگاه می رود شمع روشن كردن ، دعا خواندن ، نذركردن ، سدره پوشي و كشتی بستن از جمله مناسك اعتمادی است كه در معبدبه جا مي آورند .

زيارت كنندگان بايستی با سر پوشيده وارد شوند . آوردن نان نذری ( سيرگ به گفته يزدی ها و سيرو به گفته كرمانی ها ) كه در بيشتر خيله ها پخته می شود و عرضه كردن آن به زيارت كنندگان بخشی از مناسك است .

از ديگر مراسم (( كتك زدن تازه دامادهاست بدين معنی كه جوانان ، به ويژه جوانان مجرد ، پرس و جو كرده و كساني را كه در طول يك سال گذشته ازدواج كرده اند پيدا مي كنند و با شوخی وخنده ، دست و پای اين تازه دامادها را گرفته ، به پشت می خوابانند و كتك می زنند . دامادو خانواده او با شربت و شيرينی كه در معبد تبرك شده از آنها پذيرايی مي كنند . جوانان ضمن تفريح و سرگرمي و خوردن شيرينی ، بدشان نمی آيد كه قهرمان كتك خوری سال آينده باشند .

چند بيتی در باره پيرسبز