یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
حاکمان ناکارآمد توان مهار گرانی و رفع فقر فزاینده را نداشتند و ندارند
رضا سلطان زاده
مدیر مسئول هفته نامه آيينه يزد
گفتار درمانی، سخنرانی و شعار دادن پاسخگوی فقر و کوچکتر شدن سفره نان مردم و کاهش سرانه گوشت و مرغ و لبنیات و میوه و افزایش فقر مطلق نیست. گرانی کمرشکن و تورم سرسام‌آور یعنی افزایش و رشد مداوم و پی‌درپی قیمت‌ها، کسری بودجه، رشد نقدینگی و چاپ بی‌پشتوانه اسکناس یعنی همان وضعیتی که مردم صبور این سرزمین با آن روبرو می‌باشند و امان مردم را بریده است بویژه در شب عید که بهای آجیل، میوه و پوشاک و هزینه‌های معمولی زندگی نجومی شده است و علاوه بر آن عده‌ای از اصناف با احتکار و گران‌فروشی و دست کشیدن از کسب و کار اصولی و صحیح، پاکدستی را نابود کرده‌اند. حاکمان و کارگزاران در سال‌های اخیر بویژه در دوران دولت سیزدهم نتوانسته‌اند تورم و گرانی را مهار کنند.
صاحبان تریبون‌های رسمی و امامان جمعه لازم است از مسئولان درخواست نمایند با اصول صحیح مدیریت کنند، بادرایت و کارآمدی و استفاده از نظرات متخصصان در امور گوناگون ازجمله اقتصاددانان زبده و توانا برای رفاه نسبی شهروندان و تامین وضع معیشتی آنان تلاش نمایند و به این نکته عنایت داشته باشند که گریه و دعا سبب فراوانی و ارزانی کالاها و مایحتاج زندگی نخواهد شد و از این طریق نمی‌توان بر ناتوانایی‌های مسئولان ذی‌ربط و سهل‌انگاری‌های مدیران ناموفق سرپوش گذاشت. سیدابراهیم رئیسی در بهار سال 1400 قبل از انتخاب شدن از برنامه هفت‌هزار صفحه‌ای‌اش برای پیشبرد امور اقتصادی و کاهش بهای ارز و دلار و به صف کردن اقتصاددانان می‌گفت ضمناً بسیاری از دست‌اندرکاران دست به دست هم دادند تا گردانندگان امور کشور یکدست شوند اکنون با دوسال تأخیر ریاست جمهوری از وزرا و معاونان اقتصادی دولت درخواست می‌کند برای مهار تورم و رونق تولید و اقتصاد برنامه‌های خود را ارائه دهند!!
بیش‌از سی درصد جمعیت کشور در فقر مطلق بسر می‌برند. نظر بسیاری از کارشناسان اقتصادی، فعالان سیاسی و آگاهان به مسائل کشور و عموم مردم این است زمینه‌هایی فراهم گردد تا تحریم‌های ظالمانه برداشته شود و با دیپلماسی قوی و به‌کارگیری سیاستمداران توانا زمینه احیای برجام فراهم گردد و مذاکره‌کنندگان با رعایت عزّت و مصلحت جامعه مذاکرات را به نتیجه برسانند. برای اولین‌بار در 43سال بیش‌از پنجاه درصد حائزین شرکت در رأی‌گیری در انتخابات خردادماه 1400 شرکت ننمودند و گفته می‌شود بیش‌از هفتاد درصد شهروندان از وضعیت موجود ناراضی هستند درحالی که اکثر به اسلام معتقد می‌باشند، ایران و سرزمین مادری را دوست می‌دارند، دشمن استکبار هستند، شبکه‌های خارجی و تجزیه‌طلبان و همه کسانی که دستشان به خون مردم آغشته شده است را همراه و دوستدار خود نمی‌دانند اما دولت سیزدهم را در اداره امور ناتوان می‌دانند چون عملکرد دولتمردان نشان داده است از مهار تورم و کنترل گرانی‌ها و نظارت صحیح بر امور ناتوان بوده و بنابه گفته بعضی از نمایندگان عده زیادی از هم‌وطنان «نمی‌توانند نان و پنیر خالی هم خریداری نمایند».
گروهی مانع به ثمر رسیدن برجام شدند و با کارشکنی‌های مداوم نگذاشتند قرارداد و توافق‌نامه به سرانجام برسد و امضا گردد نمایندگان مجلس نیز موافقت نکردند تا در اواخر دوران دولت حسن روحانی این موضوع تحقق یابد. اکنون نیز بعد از 20ماه از دوره دولت سیزدهم با صرف هزینه‌های زیاد تیم مذاکره‌کننده موفق به امضای توافق‌نامه نشده است. بسیاری از مردم معتقدند رئیس دولت سیزدهم با صدور دستور و فرمان‌های پی‌درپی و متعدد توفیقی در شکستن تورم و گرانی‌ها نداشته است. رئیسی در مقام ریاست جمهوری بر انتقادات و اعتراضات مردم صحه می‌گذارد آن‌جا که اقرار و اعتراف می‌کند: «…ما در کشور ذخایر، نیروی انسانی و ظرفیت‌های گوناگون زیادی داریم و فقر و فساد و زدوبند زیبنده‌ی کشور و ملت نیست، امکان فراهم شدن زندگی آرام و با رفاه در کشور وجود دارد و این یک شعار نیست و اتفاقاً دست‌یافتنی است… امروز نیازمند عدالت در حوزه‌های اقتصادی، سلامت، آموزشی و غیره هستیم… مردم باید احساس کنند بدون داشتن آشنا و پارتی می‌توانند از امکانات استفاده کنند و به عنوان مثال می‌توانند بدون داشتن پول گزاف از امکانات سلامت استفاده کنند…»
نگارنده این سطور از سیدابراهیم رئیسی می‌پرسد: وزیران، استانداران، نمایندگان مجلس خبرگان و شورای اسلامی، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، مقامات عالی‌رتبه در قوای سه‌گانه و همه مسئولان بلند مرتبه‌ای که از امکانات دولتی (گرچه به صورت قانونی) استفاده می‌کنند و اکثریت آنان حقوق مکفی دریافت می‌نمایند، در آپارتمان‌‌ها و ویلاهای گران قیمت سکونت دارند آیا نمی‌دانند بسیاری از مردم برای اداره امور روزمره زندگی و یا خرید دارو برای معالجه خود و یا خانواده‌شان در مضیقه هستند؟ یا برای تهیه بعضی از داروهای ساده و معمولی باید از این داروخانه به آن داروخانه بروند تا بتوانند آن را تهیه نمایند و گاه دست خالی برمی‌گردند و با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کنند یا برای پذیرش بیمارانشان در بیمارستان‌ها و بستری نمودن آنان مرارت‌هایی را متحمل می‌شوند یا از بی‌انصافی و حرص و طمع و پول‌دوستی بعضی از پزشکان طماع که آن هم به دلیل عدم نظارت صحیح و به موقع متصدیان ذی‌ربط بر کار آنها می‌باشد رنج‌ها می‌کشند؟، گرچه باید از اکثریت پزشکان و پرستاران و کادر بیمارستان‌ها و موسسات درمانی و پزشکی در تمام نقاط ایران که وظیفه‌شناس هستند و در هر شهر و دیار و منطقه‌ای به انجام‌وظیفه اشتغال دارند سپاسگزاری و تشکر نمود.
بنابراین باید اعلام نمود کارگزاران دولت سیزدهم تاکنون در جهت از بین بردن فقر و فساد فزاینده، رسیدگی به امور زندگی حاشیه‌نشینان، معتادان، زنان بی‌سرپرست یا بدسرپرست، خانواده‌های زندانیان، بیکاران، بی‌پناهان و ده‌ها میلیون نفری که در فقر مطلق زندگی می‌کنند دست‌آورد قابل قبولی نداشته‌اند. پیشنهاد می‌گردد رئیس دولت، وزیران و استانداران در هر استان بدون واسطه و سانسور به پرسش‌های مردم و اهالی رسانه در این زمینه‌ها پاسخ دهند و بدانند نجات اقتصاد مملکت و این سرزمین تقویت ارزش پول کشور است و بدون شک افزایش سرسام‌آور بهای ارز و دلار سبب بی‌ثباتی قیمت‌ها در بازار می‌باشد.
آیا چند روزی که درصدی از دلار شصت هزار تومانی کم شد نظارتی در کار بود که به همان نسبت بهای کالاها و مایحتاج ضروری مردم را کاهش دهند؟ مگر اصولگرایانی ازجمله علیرضا زاکانی نگفتند پانزده تا بیست درصد گرانی‌ها و مشکلات را نتیجه تحریم‌ها می‌دانند و بقیه را از بی‌عرضگی و… مسئولان شمردند؟ سیداحمد خاتمی امام‌جمعه موقت تهران گرانی‌ها را توطئه آمریکا می‌داند و مردم را به صبر و شکیبایی دعوت می‌کند و بشارت می‌دهد که «شاخ آمریکا شکسته است!» بر فرض شاخ آمریکا بشکند یا اروپا از کمبود گاز و سوخت به دریوزگی و فلاکت بیافتد چه نتیجه‌ای عاید مردمان گرفتار و مستضعف در این کشور می‌گردد. آیا ندیدیم که در زمستان سال گذشته صدها هزار نفر از مردم شهرها و مناطق مختلف به علت نداشتن گاز و سوخت زمستانی چه درد و رنجی متحمل شدند؟ آیا نمی‌دانیم در بعضی از مناطق ساکنان روستاهایی به علت نداشتن پل بر روی رودخانه باید فاصله‌ی بین دو منطقه را با طناب که بارها خطرات جانی برای آنها داشته است طی کنند؟
دولتمردان باید بگویند مردم ایران زمین برای رفاه نسبی و پیدا کردن دارو و امکانات پزشکی چه باید کنند؟ امام‌جمعه موقت تهران کاظم صدیقی که در سال‌های گذشته کمبودها و مشکلات اقتصادی را نتیجه عملکرد دولت به اصطلاح غربزده حسن روحانی می‌دانست و دعا می‌کرد که ایرانیان از شرّ آن دوره نجات پیدا کنند اکنون مخاطبان نمازجمعه را به دعا و گریه توصیه می‌کند تا فقر از بین برود و ملت روی‌خوش ببیند گرچه روزی هم در خطبه‌های نمازجمعه گفت: «…چرا نگرانید که تحریم باشد و تشدید شود بجهنّم که تشدید شود!» امّا از سوء‌مدیریت‌ها و ناهماهنگی‌ها دم نمی‌زند به نظر می‌رسد افرادی چون کاظم صدیقی و سیداحمد خاتمی در طی سال‌های اخیر برای خرید نان، گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و دیگر وسایل و لوازم زندگی در صف به انتظار نایستاده یا ننشسته‌اند و خبر ندارند بعضی از مردم جلو مغازه‌های میوه‌فروشی و گوشت‌فروشی و فروشگاه‌ها با فروشندگان و صاحبان مغازه‌ها چه می‌گویند؟ آیا از گسترش فقر و از سختی زندگی عموم مردم و تبعات گرانی و تورم خبر ندارند و نمی‌دانند بسیاری از این وضعیت نگرانند و به خاطر سیاست‌های غلط و رفتارهای غیراصولی و عدم‌موفقیت مدیران ناکارآمد رضایت ندارند؟
حسن ختام مقاله به درج فرازهایی از مطالب ارزشمند اسلام‌شناس معاصر علامه محمدرضا حکیمی که درباره رسیدگی حاکمان به وضعیت زندگی عموم مردم و تأمین رفاه و آسایش شهروندان می‌باشد اختصاص می‌یابد: «…و اینها همه، بصراحت و تأکید، دلیل بر آن است که اسلام دین «زندگی» و «حیات» است، و امور یاد شده به صورت چارچوب‌هایی کلی برای سامان‌بخشی به زندگی و معیشت مردم -بخصوص در جامعه‌ی برادرانه‌ی اسلامی- آمده است. پس در چنین جامعه‌ای بخش‌هایی از مردم بدین نام کنار گذارده نمی‌شوند که از فقیرانند، و این سخنان کفرآمیز گفته نخواهد شد که اگر خدا می‌خواست خوراک و پوشاک به ایشان می‌رساند و… نه! بلکه اسلام می‌گوید: «آنان را در معیشت شریک خود قرار دهید… و حقوق ایشان در اموال شماست، و روزی‌های ایشان در روزی‌های شما، و روغن مو و عطر ایشان در روغن مو و و عطر شما، و داروهای حیاتی کودکان ایشان در اسباب‌بازی تفریحی کودکان شما، پس آنها را به ایشان بازگردانید». در پرتو آنچه گذشت، پذیرفتن تقسیم مردمان به «محروم» و «غیرمحروم» و به «مستضعف و غنی» و گرسنه و پرخور، و برهنه و تجمّل‌گرا، و به کوفته دست در زیر یوغ رنجبری و کسانی که انگشتری‌های گرانبها در انگشتان دارند، و نظایر اینها، لباسی است که نمی‌توان آن را به هیچ نامی بر قامت اسلام پوشانید. و مناسب چنان دانستیم که در این نگاه به «سراسر فصل‌های زندگی برای توده‌ها»، نظریه سست و بی‌بنیادی را که فاصله‌ها و تفاوت‌های فاحش در معیشت را -به نام‌های شایسته و ظاهر آراسته- تأیید می‌کند، و گاه جاهلانه یا متجاهلانه آن را به دین و تعالیم آن مستند می‌شمارد، رد کنیم و بطلان آن را -با استناد صریح به قرآن و حدیث- هرچه نیکوتر آشکار سازیم…»(1)
رضا سلطان زاده – مدیرمسئول
پی‌نوشتها:
1- کتاب ارزشمند «الحیاه»، تالیف اسلام‌شناس معاصر استاد محمدرضا حکیمی و…، ترجمه احمد آرام، جلد ششم، صفحه 245 و 246، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ 1380.