یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
اتحادیه اروپا: لغو تحریم‌های هسته‌ای بخشی ضروری از توافق در وین است
نماینده اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای در جلسه شورای حکام با تاکید بر تعهد این نهاد اروپایی بر احیا و حفظ توافق هسته‌ای، درباره برخی اقدامات هسته‌ای ایران که در نتیجه خروج یک‌جانبه آمریکا از این توافق انجام شده‌اند، ابراز نگرانی کرد.
وبگاه هیات اتحادیه اروپا نوشت"در نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، هیات اتحادیه اروپا در وین درباره نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر برنامه هسته‌ای آن و راستی‌آزمایی تعهدات هسته‌ای‌اش طبق توافق هسته‌ای، در بیانیه‌ای با تاکید بر نقش توافق هسته‌ای [برجام]در این زمینه، گفت: اتحادیه اروپا بر تعهدت راسخش در قبال اجرای کامل و موثر برجام و حمایت مداومش از آن تاکید می‌کند و مصمم است با جامعه بین‌المللی برای حفظ این توافق دارای اهمیت استراتژیک برای ساختار جهانی عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای همکاری کند. اتحادیه اروپا از تمامی کشور‌ها می‌خواهد از اجرای این توافق طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل حمایت کنند.
اتحادیه اروپا بر تعهدت راسخش در قبال اجرای کامل و موثر برجام و حمایت مداومش از آن تاکید می‌کند و مصمم است با جامعه بین‌المللی برا حفظ این توافق دارای اهمیت استراتژیک برای ساختار جهانی عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای همکاری کند
این بیانیه می‌افزاید: اتحادیه اروپا از تلاش‌های فشرده دیپلماتیک در کمیسیون مشترک برجام و تماس‌های نماینده اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده برجام با تمامی شرکای مرتبط برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام و ازسرگیری اجرای کامل تمامی تعهدات برجامی توسط آمریکا و ایران قدردانی می‌کند. اجرای کامل و قابل راستی‌آزمایی تعهدات هسته‌ای ایران جامعه بین‌المللی را قادر خواهد ساخت ضمانت‌های لازم را دریافت کند.
نماینده اتحادیه اروپا در وین در ادامه افزود: اتحادیه اروپا بر مسائل مرتبط با خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و اعمال دوباره تحریم‌ها توسط آن واقف است. در کنار اجرای کامل و قابل راستی‌آزمایی تعهدات هسته‌ای ایران، لغو تحریم‌های هسته‌ای بخشی ضروری از توافق است. اتحادیه اروپا به طور کامل بر تعهداتش، از جمله لغو تحریم‌ها تحت برجام پایبند بوده است.
بیانیه اتحادیه اروپا به برخی اقدامات هسته‌ای ایران پرداخت که در نتیجه خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و متحمل شدن تحریم‌های متعدد در چند گام تعیین شده انجام شد و نوشت: اتحادیه اروپا عمیقا نگران این است که ایران در حین مذاکره درباره از سرگیری اجرای برجام، بعضی اقدامات جدی ناسازگار با برجام را انجام داده است که در برخی موارد دارای پیامد‌ها سخت و بازگشت‌ناپذیر اشاعه‌ای هستند، از جمله، انباشت مداوم و تسریع‌یافته اورانیوم غنی‌شده با مقادیر افزایش یافته مواد تا سطح خلوص ۲۰ و ۶۰ درصد که بسیار فراتر حدود مقرر در برجام است.
در طی مدت ارائه گزارش، ایران تقریبا مقادیر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد را دو برابر کرده است، ادامه دادن نصب، آزمایش و انباشت اورانیوم با سانتریفیوژ‌های IR-۱ و پیشرفته؛ توسعه لوله‌های روتور سانتریفیوژها و بالا بردن ظرفیت ساخت Bellows (از قطعات سانتریفیوژها).
در حالی که ایران به آژانس اطلاع داده است قصد دارد لوله‌های روتور سانتریفیوژها و Bellows را در محل جدیدی در اصفهان تولید کند، دستگاه‌های تولید [این قطعات]در تاسیسات کارگاهی کرج که مهر و موم شده است، هنوز باقی مانده‌اند. انجام دادن اقدامات ناسازگار با تعهدات برجامی در حالی که مذاکرات [وین]ادامه دارد، برای بازگشت به اجرای کامل برجام سازنده نیست.
نماینده اتحادیه اروپا همچنین در شورای حکام گفت: ما می‌دانیم از زمان گزارش قبلی، هیچ اورانیوم فلزی‌ای تولید نشده است. هنوز نگرانی‌مان در زمینه فعالیت چشمگیری که در زمینه اورانیوم فلزی انجام شده و در گزارش قبلی آمده بود را به یاد داریم، از جمله در زمینه اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و به دست آوردن دانش مرتبط بازگشت‌ناپذیر در این زمینه. بنابراین، ما از ایران می‌خواهیم فعالیت دیگری را مرتبط با دگرگونی UF ۶ غنی‌شده به اورانیوم فلزی آغاز نکند. برخی از این اقدامات هیچ توجیه غیرنظامی باورپذیری ندارند.
در ادامه این بیانیه آمده است: ما عمیقا نگرانیم که از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ به بعد، فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی آژانس به طور جدی در نتیجه تصمیم ایران برای متوقف کردن اجرای اقدامات شفاف‌سازی مقرر در برجام، از جمله پروتکل الحاقی، تاحت تاثیر قرار گرفت. آژانس از بخش مهمی از اشرافش بر فعالیت‌های ایران در تمامیت چرخه سوخت هسته‌ای ایران محروم شده است. تصمیم ایران به طور جدی توان آژانس را در زمینه راستی‌آزمایی این که مواد و فعالیت‌های هسته‌ای در ایران منحصرا برای اهداف صلح‌آمیز باشند، محدود کرد. ما از ایران می‌خواهیم تمامی اقدامات شفاف‌سازی را انجام دهد تا آژانس در موقعیتی قرار بگیرد که بتواند فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی در ارتباط با برجام را از سر بگیرد، این کار برای تداوم اشراف [بر برنامه هسته‌ای ایران]لازم‌الاجرا است.
بیانیه اتحادیه اروپا می‌افزاید: ما قویا از ایران می‌خواهیم تمامی فعالیت‌های ناسازگارش با برجام را به حالت قبل بازگردانده و بدون تاخیر بیشتر، به اجرای کامل آن بازگردد، از جمله اجرای تمام اقدامات شفاف‌سازی.
اظهارات نماینده اتحادیه اروپا در پی این مطرح می‌شود که روز گذشته شورای حکام در جلسه‌ای به موضوعات در دستور کارش مربوط به برنامه هسته‌ای ایران پرداخت.
علاوه بر این، تروئیکای اروپا (فرانسه، آلمان، انگلیس) نیز روز گذشته در بیانیه‌ای مشترک در جلسه شورای حکام درباره برنامه هسته‌ای ایران گفتند: ما با نگرانی ملاحظه کردیم که ایران از زمان برگزاری آخرین نشست شورای حکام در ماه نوامبر به فعالیت‌هایش در زمینه توسعه فعالیت‌های هسته‌ای از طریق افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده و انجام فعالیت‌هایی که منجر به دستیابی به دانش دائمی و غیرقابل بازگشت می‌شود، ادامه داده است.
برنامه هسته‌ای ایران تا به حال تا بدین حد پیشرفته نبوده است و جامعه بین‌المللی را تا سطح بی‌سابقه‌ای در خطر قرار می‌دهد. ایران از زمان برگزاری آخرین نشست شورا تقریبا ذخایر اورانیوم با غنای بالا را دوبرابر کرده است.
سه کشور اروپایی درباره مذاکرات وین در راستای احیای توافق هسته‌ای اظهار کردند: تروئیکای اروپایی به مدت یازده ماه در مذاکرات گسترده با ایران شرکت داشته است.
ما به نهایی کردن توافقی که به نگرانی‌های مبرم و فوری عدم اشاعه هسته‌ای ما رسیدگی می‌کند، برنامه هسته‌ای ایران را به حدود برجامی‌اش بازمی‌گرداند و تدابیر شفاف‌سازی برجامی و اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران را محقق می‌سازد نزدیک هستیم.
سرعت پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران بدان معناست که این توافق نمی‌تواند به طور نامحدود بر روی میز باقی بماند. پنجره فرصت درحال بسته شدن است. ما از تمامی طرفین می‌خواهیم که هم‌اکنون تصمیمات لازم برای بستن توافق را اتخاد کنند. ما همچنین از روسیه می‌خواهیم که شروط فرعی برای نهایی شدن توافق تعیین نکند.
آلمان، انگلیس و فرانسه در این بیانیه گفتند: ما قویا از ایران می‌خواهیم که از هرگونه تنش‌زایی جدید خودداری کند و فورا به تمامی فعالیت‌های مرتبط با دگرش اورانیوم با غنای بالا که تبعاتی عملی برای بازگشت به حدود برجامی خواهند داشت، خاتمه دهد.
ما از ایران می‌خواهیم که آماده اتخاد گام‌هایی جهت اجرای مجدد برجام شود. ایران باید اول تولید اورانیوم با غنای بالا و هر غنی‌سازی بالاتر از حدود برجامی را متوقف کند؛ دوم آماده کنار گذاشتن تمامی ذخایر اورانیوم غنی‌سازی شده‌اش که از حدود برجام فراتر می‌رود باشد؛ سوم توانایی‌های غنی‌سازی به حدود توافق شده بازگرداند؛ چهارم به تمامی فعالیت‌های مرتبط با تولید اورانیوم فلزی خاتمه دهد و پنجم شفاف‌سازی کامل داشته باشد و همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را از سربگیرد.
هیات آمریکا در وین نیز در این جلسه در بیانیه‌ای با نادیده گرفتن نقش آمریکا در وضعیت کنونی برنامه هسته‌ای ایران که در نتیجه حصول توافق هسته‌ای و در ازای لغو تحریم‌ها محدود شده بود به مذاکرات وین در راستای احیای این توافق پرداخته و گفت: با وجود توسعه‌های ایران [ در زمینه برنامه هسته‌ای]، زمان بسیار کمی برای در پیش گرفتن دیپلماسی راسخ جهت قرار دادن‌مان در مسیر مشترکی به سوی بازگشت دوجانبه به اجرای کامل برجام، ابزار مهمی در پرداختن به نگرانی‌های همیشگی جامعه جهانی درباره برنامه هسته‌ای ایران، باقی مانده است. اگر این مذاکرات با موفقیت روبه‌رو شوند، چنین بازگشتی می‌تواند دستاورد چشمگیری در دیپلماسی بین‌المللی باشد و آغازگر دوره جدیدی در رویکردمان نسبت به برنامه هسته‌ای ایران باشد.
در بیانیه آمریکا در شورای حکام همچنین مطرح شد: راستی‌آزمایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بازرسی آن باید مبنای بازگشت به اجرای کامل برجام قرار بگیرد.
ضرورت دارد که ایران به منظور ایجاد مبنایی برای اقدامات آژانس و قادر ساختن آن به اجرای تعهدات نظارتی و راستی‌آزمایی‌اش تحت برجام، تمامی موارد اعلامی، اطلاعات و دسترسی‌های مورد تشخیص آژانس را، از جمله تمامی اطلاعات نظارتی از دوره‌های قبلی را به آژانس ارائه کند.
این جلسه در پی سفر روز شنبه رافائل گروسی به ایران و دیدارش با رئیس سازمان انرژی اتمی و وزیر امور خارجه ایران انجام شد.
گروسی در کنفرانس خبری‌اش که پس از جلسه آغازین شورای حکام در دوشنبه گذشته برگزار شد، گفته بود در ایران درباره مسیر پیش رو توافق‌هایی صورت گرفته است که به طور کلی رضایت‌بخش است.
او پیش‌تر سفرش به ایران و رایزنی با مقامات سازمان انرژی اتمی و وزارت امور خارجه ایران را «مثمرثمر» توصیف کرده بود.
گروسی در بیانیه آغازینش در جلسه شورای حکام، درباره گزارشش در مورد راستی‌آزمایی و نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران گفت: تا ۲۳ فوریه ۲۰۲۱، آژانس اجرای تعهدات هسته‌ای ایران تحت برجام را راستی‌آزمایی و بر آن نظارت کرد.
با این وجود، از آن تاریخ، این فعالیت‌ها به‌طور جدی تحت تأثیر تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای خود تحت برجام، از جمله پروتکل الحاقی قرار گرفته است.
مدیرکل آژانس درباره توافق‌های اواخر سال میلادی با مقام‌های ایرانی گفت: پس از رایزنی‌های سازنده با معاون رئیس جمهور اسلامی در ۱۵ دسامبر ۲۰۲۱، شرایط جدیدی درباره تجهیزات نظارتی و نظارتی آژانس تحت برجام مورد توافق قرار گرفت. این امر آژانس را قادر ساخت که دوربین‌ها را دوباره در مجموعه کارگاهی کرج نصب کند و همه رسانه‌های ذخیره‌سازی را در دوربین‌های مرتبط با برجام در سراسر ایران جایگزین کند.
گروسی سپس در ارتباط با سفر اخیر به ایران گفت: همانطور که خواهید دید، بیانیه مشترک توافق شده با ایران در روز شنبه مجموعه‌ای از اقداماتی را که باید طی چند ماه آینده انجام شود را مشخص می‌کند.
او ادامه داد: آژانس مشتاقانه منتظر است تا ۲۰ مارس (۲۹ اسفند)، توضیحات کتبی از جمله اسناد پشتیبان مرتبط را در مورد سوالات مطرح شده توسط آژانس که ایران تاکنون به آن‌ها رسیدگی نکرده است و در خصوص موضوعات مربوط به سه مکان خاص است، دریافت کند. کار‌های زیادی پیش روی ماست. ما آماده ایم.