یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیزمان : 30 Esfand 1387 - 00:07
شناسه : 15945
بازدید : 6978
اكرم جمالي اخوان :رگ گردن مرد متورم شده است، زن و مرد جوان هر دو با هم حرف مي‌زنند، تلاش‌هاي قاضي كه اكنون با فريادهاي زوج جوان كمي برافروخته به نظر مي‌رسد بي‌نتيجه باقي مي‌ماند، چند نفر از اطرافيان آنها نيز شروع به مشاجره با يكديگر مي‌كنند.
بار ديگر قاضي شعبه آنها را دعوت به آرامش مي‌كند و ابتدا از زن جوان مي‌خواهد تا دليل دادخواست طلاق خود را بيان كند. زن جوان خطاب به قاضي ميگويد: آقاي قاضي از دست اين مرد كه به اصطلاح نام خود را شوهر گذاشته خسته شده‌ام، بگذريم كه اول خود را تاجر فرش معرفي كرد و بعد معلوم شد كه ويزيتوري مي‌كند، اما به همين هم قانع بودم، اما رفتارهايش را ديگر نمي‌توانم تحمل كنم.
او نسبت به همه چيز و همه كس شك و ترديد دارد و در 6 ماهي كه از شروع زندگي مشترك ما مي‌گذرد، لحظه‌اي روي آسايش و آرامش را نديده‌ام و اكنون نيز 3 ماه است كه او مرا در خانه زنداني كرده است و شرايطي براي من فراهم كرده كه حتي والدينم نيز جرات حضور در خانه مرا ندارند.
بغض زن جوان مي‌تركد و با هر جمله‌اي كه ميگويد در سايه نگاه تحقير‌آميز شوهرش قرار مي‌گيرد، او ميگويد، نمي‌توانم با او زندگي كنم و او بايد 500 سكه طلا را كه مهريه من كرده است، پرداخت كند.
پس از اظهارات زن جوان، شوهر او نيز ميگويد، دخالت‌هاي والدين همسرم از من سلب آسايش كرده و من قادر به پرداخت مهريه نيستم و اكنون حاضرم دادگاه هر حكمي صادر كند بپذيرم و سپس ادامه مي‌دهد، رفتن به زندان به مراتب بهتر از اين است كه بار ديگر با اين زن زير يك سقف زندگي كنم و ...
بار ديگر قاضي شعبه آنها را دعوت به آرامش مي‌كند و ابتدا از زن جوان مي‌خواهد تا دليل دادخواست طلاق خود را بيان كند. زن جوان خطاب به قاضي ميگويد: آقاي قاضي از دست اين مرد كه به اصطلاح نام خود را شوهر گذاشته خسته شده‌ام، بگذريم كه اول خود را تاجر فرش معرفي كرد و بعد معلوم شد كه ويزيتوري مي‌كند، اما به همين هم قانع بودم، اما رفتارهايش را ديگر نمي‌توانم تحمل كنم.
او نسبت به همه چيز و همه كس شك و ترديد دارد و در 6 ماهي كه از شروع زندگي مشترك ما مي‌گذرد، لحظه‌اي روي آسايش و آرامش را نديده‌ام و اكنون نيز 3 ماه است كه او مرا در خانه زنداني كرده است و شرايطي براي من فراهم كرده كه حتي والدينم نيز جرات حضور در خانه مرا ندارند.
بغض زن جوان مي‌تركد و با هر جمله‌اي كه ميگويد در سايه نگاه تحقير‌آميز شوهرش قرار مي‌گيرد، او ميگويد، نمي‌توانم با او زندگي كنم و او بايد 500 سكه طلا را كه مهريه من كرده است، پرداخت كند.
پس از اظهارات زن جوان، شوهر او نيز ميگويد، دخالت‌هاي والدين همسرم از من سلب آسايش كرده و من قادر به پرداخت مهريه نيستم و اكنون حاضرم دادگاه هر حكمي صادر كند بپذيرم و سپس ادامه مي‌دهد، رفتن به زندان به مراتب بهتر از اين است كه بار ديگر با اين زن زير يك سقف زندگي كنم و ...
در جايي خوانده‌ام كه انگليسي‌ها در يك ضرب‌المثل مي‌گويند: زندگي مشترك 3 دوره دارد، در دوره اول يعني آشنايي و ازدواج مرد هرچه بگويد، همسرش پاسخ مثبت مي‌دهد.
در دوره دوم زندگي اين بار زن هرچه بگويد مرد پاسخ مناسب ارائه مي‌كند، اما در دوره سوم زن و مرد باهم مي‌گويند، اما اين بار همسايه‌ها براي آرامش خود به آنها بله مي‌گويند!
از بال مگس تا رز مشكي
با نگاهي به صفحات حوادث روزنامه‌ها هر از گاه اخباري درخصوص مهريه‌هاي عجيب و غريب به چشم مي‌خورد كه تا مدت ها در ميان مردم نقل مجالس و محافل مي‌شود.
زن جوان درخواست كرد تا همسرش مهريه او را كه يك كيلو بال مگس بود در اختيارش قرار دهد. حال معلوم نيست بر چه اساس و پايه‌اي اين مهريه در نظر گرفته شده است و از همان ابتدا معلوم بود كه هيچ منطقي در وراي اين نوع مهريه وجود ندارد و در صورت اصرار وي آقاي داماد بايد تمام عمر خود را به شكار مگس بپردازد و يك كيلو بال مگس تهيه و به وظيفه قانوني خود عمل كند. از سوي ديگر معلوم نيست حاصل اين تلاش غيرممكن و غيرعقلاني چه دردي از عروس خانم كه روز اول در پاي سفره عقد قول داده با لباس سفيد به خانه بخت رفته و با كفن از خانه شوهرش خارج شده، دوا خواهد كرد.
براي نمونه به برخي از مهريه‌هايي كه در نوع خود جالب توجه و بعضا طنزآميز است توجه كنيد. 10هزار شاخه گل رز سياه، 20 هزار توپ گلف، 2قوي سفيد وحشي، هزار مرغ ميناي سخنگو، چشمان آقاي داماد، قلب، دست و پا، 5 هزار سكه طلا، هزار جلد كتاب خيلي نفيس و ...
رضا جعفري معاون دادستان در ارتباط با مهريه ميگويد: مهريه حقوقي است كه اسلام براي زن در نظر گرفته است و از روزگاران قديم و در فرهنگ‌هاي مختلف تعاريف خاص خود را دارد.
واژه مهريه ابتدا يك كلمه عبري بوده است و از كلمه <موهار> به <مهر> تغيير پيدا كرده و از نگاه فقهي نيز مالي است كه پس از نكاح و جاري شدن صيغه عقد، زوج بايد آن را به زوجه خويش پرداخت كند.
در اصل وجود مهريه با تعاريفي كه دارد ضامن بقاي زندگي مشترك است تا زن بتواند در طول زندگي استقلال مالي داشته باشد.
معاون دادستان در ادامه تصريح مي‌كند: متاسفانه برخي از مهريه‌هاي در نظر گرفته شده خارج از سنت و ارزش‌هاي جامعه است و اين مهريه به گونه‌اي در نظر گرفته مي‌شود كه نه‌تنها استقلالي براي زوجه ندارد، بلكه بيشتر حالت لجبازي دارد. اگرچه ابتدا براي تضمين، برخي از مهريهها در نظر گرفته مي‌شود، اما عملا ضمانت پرداختي براي آن وجود ندارد.
متاسفانه برخي از مهريه‌هاي در نظر گرفته شده خارج از سنت و ارزش‌هاي جامعه است و اين مهريه به گونه‌اي در نظر گرفته مي‌شود كه نه‌تنها استقلالي براي زوجه ندارد، بلكه بيشتر حالت لجبازي دارد
وي اضافه مي‌كند: در نظر گرفتن اين نوع مهريهها و به خصوص مهريه‌هاي سنگين براساس شواهد موجود نه تنها تضمين بر دوام و قوام زندگي مشترك نيست، بلكه موجب بروز تنش مي‌شود. براي نمونه در نظر گرفتن هزار سكه مهريه براي جواني كه با حقوق كارگري و كارمندي به زور چرخ زندگي خود را مي‌گرداند، عملا امكانپذير نيست و چون در قانون به عندالمطالبه بودن آن تاكيد شده است، در صورتي كه زوجه درخواست مهريه را نمايد به دليل تعهدي كه از سوي زوج ارائه شده وي راهي زندان خواهد شد.
ماجراي زن شياد
جعفري با اشاره به عدم توانايي در مهريهها ميگويد: در برخي از پرونده‌ها نيز شاهد هستيم زني كه با مهريه سنگين زندگي مشترك خود را آغاز مي‌كند، عملا در انديشه كسب ثروت است و مهريه سنگين بهانه‌اي است تا او بتواند با ابزارهاي قانوني تعيين شده بلافاصله مهريه خود را اخذ كند. براي نمونه چندي پيش در شعبه 5 بازپرسي دادسراي جنايي تهران با دستگيري زن شيادي معلوم شد وي تاكنون 7 مرتبه اقدام به ازدواج كرده است و او پس از قرار گرفتن در مسير مرداني كه از امكانات خوب مالي برخوردار بودند در همان شروع زندگي بناي ناسازگاري را گذاشته و مهريه‌هاي سنگين خود را طلب مي‌كرد كه در آخرين مرحله وقتي شوهر هفتم در مقابل پرداخت مهريه مقاومت كرده بود، زن شياد با همدستي 2 نفر از بستگانش او را ربوده و پس از ضرب و جرح وي را مجبور كرده بودند تا مقاديري از اموال خود را به نام او ثبت كند. پس فردي كه قصد دارد در آستانه ازدواج مهريه سنگين را به نام همسر خود به ثبت برساند بايد دقت كند و توجه داشته باشد كه هر لحظه زوجه درخواست مهريه را كرد بايد آن را پرداخت كند.
ميانگين مهريهها
براساس آخرين پژوهش‌هاي مركز مطالعات جمعيتي آسيا و اقيانوسيه مشخص شده است كه در حال حاضر ميانگين مهريه زنان در ايران بين 260 تا 350 سكه طلاست.
دكتر شهلا كاظمي‌پور چندي پيش و پس از مطرح شدن بحث عندالا‌ستطاعه به عندالمطالبه به خبرگزاري ايسنا گفت: براساس اين پژوهش‌ها كه در 12 استان كشور صورت گرفته است ميانگين مهريه‌اي كه از سوي زنان اعلام شده 350تا18 ميليون تومان و از سوي مردان 260 سكه تا 10 ميليون تومان است.
وي اضافه مي‌كند: در 5 سال اخير به دليل شرايط اقتصادي ميزان سكه‌ها كه در قديم به طور ميانگين 150 سكه بوده به 450 سكه طلا افزايش پيدا كرده است.
در جستجوي 10 آهوي وحشي
اما يكي از شعبه‌هايي كه هرازگاه اخبار مهريه‌هاي عجيب و غريب در آن مطرح مي‌شود شعبه 268 مجتمع قضايي خانواده ونك است.
در پرونده‌هايي كه اخيرا در اين شعبه مطرح شد، زن جواني با حضور در دادگاه خواستار مهريه خود كه 10 آهوي وحشي است، شد.
اين زن به قاضي عموزادي گفت: يك دختر شهرستاني هستم كه پس از ازدواج با شوهرم به دليل آن كه محل كار او در تهران بود عازم اين شهر شديم، شوهرم هر روز صبح از خانه خارج مي‌شود و شب‌ها ديروقت به خانه بازمي‌گردد و اين وضعيت براي من غيرقابل تحمل است و چون شوهرم حاضر نيست به زادگاه خود بازگرديم من نيز قصد دارم با به اجرا گذاشتن مهريه خود كه 10 راس آهوي وحشي است او را وادار به بازگشت كنم.
چندي پيش نيز شاهد خبر ديگري بوديم كه يك زوج جوان پس از 2 سال زندگي مشترك راهي دادگاه خانواده شدند و مشخص شد مهريه عروس خانم هزار بوسه است و آقاي داماد نيز اصرار مي‌كرد تا مهريه عروس خانم را پرداخت كند!
شايد برخي اين‌چنين تصور كنند كه بيشتر دعواهاي خانوادگي فقط مخصوص زوج‌هاي جوان است اما در برخي مواقع شاهديم كه مادربزرگ‌ها هم پس از سال‌ها زندگي مشترك فيلشان ياد هندوستان مي‌كند و خواستار مطالبه مهريه خود مي‌شوند. در يك نمونه ديگر در شعبه 268 دادگاه خانواده يك مادربزرگ 70 ساله پس از 55سال زندگي مشترك، قرص و محكم مقابل قاضي قرار گرفت و درخواست كرد تا همسرش 1500سكه را كه مهر او كرده پرداخت كند.
در تحقيق از اين زوج معلوم شد مادربزرگ 70 ساله يك سال پيش شوهرش را ترغيب كرده بود كه با هم راهي يك دفترخانه شوند و او مهريه‌اش را از 12 سكه به 1500 سكه تغيير دهد.
شوهر اين خانم نيز مدام به همسرش التماس مي‌كرد كه از درخواست خود صرفنظر كند اما تمام تلاش‌هاي او ميخ به سندان كوفتن بود و سرانجام پدربزرگ نگون‌بخت با دستبندي كه به دستش خورد روانه زندان شد.
يك سكه براي مهريه
اوضاع و احوال مهريهها گاه چنان شور و گاه هم بي‌نمك مي‌شود. براي نمونه زن 35 ساله‌اي كه پس از 15 سال زندگي مشترك با شوهرش اختلاف پيدا كرده بود، عليه شوهرش شكايت كرد و پس از جدايي با حضور در دادگاه تجديدنظر استان تهران يك سكه طلا را كه مهريه‌اش بود دريافت كرد.
وي درخصوص حكم طلاق گفت: 15 سال با نداري شوهرم سوختم و ساختم و سرانجام او ازدواج مجدد كرد و زماني كه به او اعتراض كردم مرا از خانه بيرون كرد و من نيز دادخواست طلاق دادم و سهم من از 15 سال زندگي تنها يك سكه طلا بود.
مفلس در امان خدا
التفات سنايي وكيل دادگستري نيز در ارتباط با مهريه‌هاي عجيب و غريب ميگويد: پرداخت مهريه بايد ضمانت اجرايي داشته باشد بارها در پرونده موكلان خود شاهد بوده‌ام كه زوج قادر به پرداخت مهريه نبوده و داراي مال و اموالي هم نبوده است تا بتواند مهريه همسرش را پرداخت كند كه در اصطلاح فقهي آنها در شرايطي قرار گرفته‌اند كه بيان شده است «المفلس في امان الله»( مفلس در پناه خداوند است).
سنايي ادامه مي‌دهد، به هر حال افراط و تفريط در مقوله مهريه موجب بروز مشكل براي زوجين مي‌شود و من عقيده دارم اگر به گذشته‌هاي نه چندان دور درخصوص مهريهها توجه شود آنها كه معتقدتر بوده و ارزش‌ها و باورهاي عقيدتي را مورد توجه قرار داده‌اند به ندرت در زندگي مشترك دچار مشكل شده‌اند.
یزدفردا