یزدفردا:کارشناس تخصیص آب شرکت آب منطقه ای یزد، گفت: ايجاد و توانمند سازي تشكل هاي آب بران آب زيرزميني در كليه دشتهاي استان در دستور كار شركت آب منطقه ای یزد قرار دارد.
برداشت های بی رویه از سفره های آب زیرزمینی طی دهه های اخیر موجب افت روز افزون کمی و کیفی این سفره ها شده به طوری که عدم کاهش برداشت و ادامه روند فعلی، آن ها را در معرض نابودی قرار می دهد.
اجرای پروژه «ایجاد و توانمندسازی تشکل های آب بران آب زیرزمینی با هدف پیاده سازی و توسعه مدیریت مشارکتی منابع آب» یکی از مهمترین بخش های طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی است، که نقشی موثر در دوام آبخوان ها و بهره برداری پایدار از آن ها دارد.
«محمدعلی فهیمی» با اشاره به این که نقش آفرینی مردم کشور در مدیریت منابع و مصارف آب از سابقه زیادی برخوردار است، اظهار کرد: در ایران و به وِیژه استان یزد از روزگاران بسیار دور، استحصال آب های زیرزمینی با محوریت مردم بومی رواج داشته به گونه ای که جوامع محلی در فرآیند احداث، بهره برداری و حفاظت از سازه های آبی و همچنین در مدیریت توزیع ومصرف آب نقشی محوری داشته اند.
وی مدیریت مشارکتی منابع آب زیرزمینی را مشارکت کشاورزان صاحب چاه ها و قنوات در مدیریت و حفاظت از منابع آب زیرزمینی دانست و بیان کرد: این مدیریت باید منجر به توقف افت کمی و کیفی آبخوان، اصلاح الگوي مصرف آب ، افزايش بهره وري آب كشاورزي، تامين و ارتقاء معيشت كشاورزان گردد.
کارشناس تخصیص آب شرکت آب منطقه ای یزد، با بیان این که براي پایداری منابع آب و اراضي كشاورزي سرمايه گذاري كلاني در كشور صورت گرفته است، گفت: با وجود این سرمایه گذاری ها، ضعف هايي در توانمند سازي نيروي انساني در جوامع كشاورزی و بسترسازي براي تعامل و مشاركت آنان در مديريت منابع آب وجود دارد که قرار گرفتن ذينفعان اصلي در كانون مديريت بهره برداري از منابع آب می تواند این ضعف ها را برطرف نماید.
فهیمی افزود: از اين رو وزارت نيرو در نظر دارد به منظور افزايش توانمندي و ظرفيت كشاورزان بهره بردار منابع آب زيرزميني نسبت به استقرار و توسعه الگوي مديريت مشاركتي آب در محدوده هاي بهره برداري از منابع آب زيرزميني اقدام نمايد.
وی با اشاره به این که مدیریت مشارکتی آب در عمل منجر به افزایش احساس تعلق خاطر و مالکیت کشاورزان نسبت به کل آبخوان به عنوان منبع آبی مشترک و در نتیجه مشارکت فعال آنها در مدیریت و حفاظت از منابع آب می گردد، گفت: در رویکرد مدیریت مشارکتی برخلاف رویکردهای اقتدار گرایانه دولتی فعلی، تصمیمات و سیاست ها از پایین به بالا اتخاذ می شود و از ضمانت اجرایی کافی برخوردار است.
کارشناس تخصیص آب شرکت آب منطقه ای یزد، ادامه داد: قطعا کشاورزان که مالکین واقعی آبخوان ها هستند با دلسوزی بیشتری نسبت به بخش دولتی از این منابع حیاتی حفاظت و مراقبت خواهند نمود.
وی با بیان این که در طي سال هاي گذشته دستگاه هاي متولي آب و کشاورزی تلاش نمودند با تدوين اسناد بالادستي و قوانين خاص، مشاركت بهره برداران را در قالب الگوهاي مختلف نظام بهره برداري سازماندهي نمايند، تصریح کرد: آغاز این رویکرد سبب ابلاغ طرح ایجاد و توانمندسازي تشكل هاي آب بران آب زيرزميني شده است.
این مسئول با اشاره به این که شرکت آب منطقه ای یزد از سال 1391 مطالعات خود راجهت بررسی چگونگی ایجاد تشکل آب بران آب زیرزمینی در دشت بهادران آغاز نموده است، گفت: با پيگيري ها و اقدامات انجام شده از سوی شرکت آب منطقه ای یزد، تشكل آب بران دشت بهادران با مشاركت كشاورزان و مالكين چاه هاي كشاورزي در سال 1393 ايجاد و تاكنون اقدامات موثری در جهت حفاظت از سفره های آب زيرزميني در این منطقه انجام داده است.
وی در ادامه، همکاری در اجرای طرح خاموشی منسجم چاه های کشاورزی در فصول سرد سال را یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه عنوان کرد و گفت: اطلاع رساني و فرهنگ سازي جهت افزايش آگاهي كشاورزان در مورد سفره هاي آب زيرزميني، همچنين افزايش بهره وري آب كشاورزي، همكاري جهت نصب كنتورهاي هوشمند، مشاركت فعال در جلسات شوراي حفاظت منابع آب شهرستان و ارائه پيشنهادات مفيد جهت حفاظت بهتر از آبخوان از دیگر اقدامات صورت گرفته از سوی تشکل آب بران بهادران است.
فهیمی همچنین افزود: در حال حاضر شركت آب منطقه ای یزد انجام مطالعات جهت توانمند سازي بيشتر تشكل آب بران دشت بهادران، بررسي امكان واگذاري بعضي از امور غیرحاکمیتی شركت آب منطقه اي و سازمان جهاد كشاورزي به تشكل مذكور و انجام مطالعات جهت ايجاد تشكل آب بران آب زيرزميني در دشت ابركوه را در دست اقدام دارد.
این کارشناس در پایان یادآور شد: ايجاد و توانمند سازي تشكل هاي آب بران آب زيرزميني در كليه دشت هاي استان در دستور كار سال هاي آتي اين شركت است.