یزدفردا:کره‌جنوبی بهترین زیرساخت‌های ارتباطی جهان را دارد؛ ولی این موضوع درکنار ویژگی‌های مثبت زیاد، مشکلاتی هم برای این کشور ایجاد کرده است.

 

کلاس‌های ساخت کاردستی در کمپ موجو کره‌جنوبی

برنامه‌ی خبری Newsround شبکه‌ی BBC که برنامه‌ای مخصوص کودکان است، به منطقه‌ی موجو در کره‌جنوبی سر زده تا یکی از این کمپ‌های ترک اعتیاد را از نزدیک بررسی کند.

اعتیاد به اینترنت چیست؟

مرکز ملی سلامت انگلیس اعتیاد را این‌چنین تعریف می‌کند:

اعتیاد به هر چیزی، یعنی شخص معتاد کنترلی روی استفاده از آن ندارد و همین مسئله استفاده را تا جایی پیش می‌برد که به شخص آسیب می‎زند.

اعتیاد به اینترنت، یعنی شخص معتاد تا جایی از اینترنت استفاده می‌کند که موجب آسیب روحی یا جسمی یا هر دو به او می‌شود. این مسئله ممکن است روی رفتارهای شخص یا تعامل او با دنیای واقعی تأثیرگذار باشد. افراد گرفتار این مسئله ممکن است زمان را گم کنند و به نیازهای اولیه‌ی خود مثل خوردن و خوابیدن بی‌توجه شوند.

مثل اعتیادهای دیگر، در اعتیاد به اینترنت هم استفاده‌نکردن از اینترنت ممکن است به شخص معتاد آسیب برساند؛ آسیب‌هایی مثل القای حس عصبانیت یا ناراحتی.

کمپ ترک اعتیاد اینترنتی چیست؟

کمپ ترک اعتیاد اینترنت مرکزی پزشکی است که افراد با هدف دریافت کمک به‌منظور تغییر رابطه‌ی ناسالمشان با اینترنت به آن مراجعه می‌کنند. افراد در این مرکز تکنیک‌هایی یاد می‌گیرند که به آن‌ها کمک می‌کند از دنیای آنلاین مستقل شوند و احساسی را تغییر دهند که در زمان آنلاین‌بودن دارند.

در کمپ موجو (Muju) قوانین بسیار سخت‌گیرانه هستند و کسی اجازه ندارد تلفن‌ به‌همراه داشته باشد. افراد متقاضی حضور در این کمپ به‌محض ورود، باید تمام وسایل الکترونیکی خود حتی وسایلی مثل اتوی مو را تحویل دهند. تمرکز این کمپ روی افزایش احساس رضایت نوجوانان از خودشان بدون موبایل است.

 

به‌محض ورود به کمپ، تمام وسایل الکترونیکی مراجعه‌کننده ضبط می‎شود.

در این کمپ، دوره‌های هنری، ورزشی، بازی و فعالیت‌های دیگری طراحی شده‌اند تا نوجوانان را از دنیای دیجیتال دور کنند و به دنیای واقعی برگردانند. ایده‌ی این فعالیت‌ها این است که راه‌هایی به‌جز گرفتن «لایک» و بازی آنلاین برای خوشحال و آرام‌بودن به افراد حاضر در کمپ نشان دهند.

افزون‌براین، در این کمپ دوره‌های مشاوره‌ای برگزار می‌شود که نوجوانان می‌توانند در آن‌ها از مشکلاتشان صحبت کنند. مشاوران به افراد حاضر در این دوره‌ها کمک می‌کنند یاد بگیرند استفاده بیش‌ از اندازه از تلفن را متوقف کنند و نوع برخوردشان با این وسایل را تغییر دهند.

شیم یانگ چول، مدیر این کمپ، در این‌ باره می‌گوید:

اینجا سعی می‌کنیم به افراد جایگزین‌هایی برای اینترنت و بازی‌های کامپیوتری و شبکه‌های اجتماعی معرفی کنیم. زمانی‌که این کمپ را راه انداختیم، کارهای زیادی انجام دادیم تا به نوجوانان نشان دهیم راه‌های زیادی خارج از دنیای مجازی وجود دارد که می‌توانند ارزش خود را با آن‌ها افزایش دهند.

حضور در یک کمپ ترک اعتیاد چه حسی دارد؟

Newsround با هاوون ۱۷ ساله دیدار و گفت‌وگو کرده است. او به‌دلیل اعتیاد به تماشای یوتیوب در این کمپ حضور داشته است. وی در این زمینه می‌گوید:

تقریبا هر روز یوتیوب تماشا می‌کردم؛ بعضی وقت‌ها ۱۸ ساعت در شبانه‌روز. تلفنم را با خودم به سرویس بهداشتی می‌بردم یا زمانی‌که غذا می‌خوردم، از آن استفاده می‌کردم. با خودم می‌گفتم فقط یک ساعت ویدئو تماشا می‌کنم؛ اما مدام به این کار ادامه می‌دادم. دست‌کشیدن از آن خیلی سخت بود.

هاوون می‌گوید زندگی در کره‌جنوبی می‌تواند بسیار پر استرس باشد؛ به‌ویژه اینکه از جوانان انتظار می‌رود در مدرسه سخت کار کنند. او فکر می‌کند بسیاری از مردم کشورش برای کاهش استرس خود از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند. هاوون می‌گوید ویدئوهای یوتیوب را برای خوشحال‌شدن تماشا می‌کرده است.

 

هاوون با اعتیاد شدید به یوتیوب مواجه بوده؛ اما حالا در کلاس‌های کمپ ترک اعتیاد شرکت می‌کند.

این کار تأثیر بسیار زیادی روی زندگی او گذاشته است. هاوون می‌گوید:

این مسئله روی درس‌های مدرسه‌ام و زمانی‌که با دوستانم بودم، تأثیر گذاشته بود. وقتی با هم بودیم، فقط مشغول تلفن‌هایمان بودیم و هیچ صحبتی نمی‌کردیم. سر کلاس خوابم می‌برد و بدون هیچ دلیلی از افراد اطرافم عصبانی می‌شدم.

او به این نتیجه رسید که باید با مشکلش رو‌به‌رو شود و این کمپ را راه مناسبی برای رو‌به‌رو شدن با آن می‌داند:

می‌خواهم این اعتیاد را شکست دهم و به‌جای تلفن‌همراهم به جهان اطرافم نگاه کنم. این (حضور در کمپ ترک اعتیاد) فرصتی برای من است که بتوانم مشکلاتم را حل کنم.

هاوون یکی از ۱۹ دختر حاضر در کمپ موجو است. افراد حاضر در این کمپ معمولا بین یک تا چهار هفته در آن حضور دارند. این مدت به میزان جدی‌بودن اعتیاد آن‌ها بستگی دارد.

در اولین روز حضور هاوون در کمپ، تلفن‌همراه او ضبط شد. این مسئله برای او بسیار سخت بود و او نگران این بود چطور این مشکل را مدیریت کند. تائه جوون، یکی از کارکنان این کمپ، می‌گوید بعضی از مراجعان به کمپ با ضبط‌شدن گوشی‌هایشان کنار نمی‌آیند و می‌خواهند به خانه برگردند. او می‎گوید:

به‌محض اینکه گوشی‌هایشان را تحویل می‌دهند، لحظات سختی را شروع می‌کنند.

هاوون با گذشت زمان توانسته زندگی بدون داشتن تلفن‌همراه را یاد بگیرد. او امیدوار است بعد ترک کمپ هم بتواند زمان صرف‌شده برای تماشای ویدئوهای آنلاین را مدیریت کند و اوقات فراغتش را بیشتر با خانواده‌اش سپری کند.

 

 

آیا شبکه‌های اجتماعی سبب افزایش اثرات بیماری‌های روحی و روانی می‌گردند؟

 

 

 

 

اکتبر 2012 و تالولاه ویلسون؛ دختر بچه‌ای که از چنگال مرگ بازگشت و موهبت زندگانی به وی مجددا در سن 15 سالگی بخشیده شد. دختر بچه‌ای که پیش از اینکه اتفاقات ناگواری برایش رخ دهد، خالق کاراکتری معتاد به کوکائین در شبکه اجتماعی تامبلر بود. تنها چند روز بعد از زمانی که مادر ویلسون از کاراکتر معتادی که دخترش در اینترنت و ذهن خود آن را پرورانده بود آگاه شد و جلوی او و شبکه اجتماعی‌اش را گرفت، دختر 15 ساله جلوی قطار پرید تا خودش را از زندگی برهاند. 

 

به سال 2002 بر می‌گردیم. تیم پایپر، خودش را در 17 سالگی کشت. به دنبال گرفتاری و مقابله وی با افسردگی، تیم به دنبال راهی برای خودکشی در اینترنت جستجو می‌کند و چندی بعد وی را در حالی که خودش را از بالای تخت خوابش دار زده پیدا می‌کنند. 

 

آری دو پاراگراف بالا سرشار از زهر تلخی است که کامتان را تلخ می‌کند. امانتیجه تحقیقات روانشناسان حاکی از آن است که همانطور که چندین و چند دلیل مثبت همچون افزایش حضور در فعالیت‌های اجتماعی و همچنین ارتباط بیشتر با دوستان و آشنایان برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی وجود دارد، به همان میزان استفاده خیلی قوی و حضور کامل در این شبکه‌ها سبب بروز رفتاری انزواگرایانه و ضداجتماعی در جوانانی که حضور بسیار عمیقی در آن‌ها دارند، می‌شود.

 

بدین ترتیب، چه می‌شود وقتی 450 میلیون انسان از نوعی بیماری روانی رنج می‌برند و 1.2 میلیارد کاربر در حال فعالیت در فضای مجازی هستند؟ نتیجه چیزی نیست به غیر از یک بیماری و ناخوشی روانی واگیردار همگانی که هیچ علامتی از کاهش روند رو به رشد خود نشان نمی‌دهد.

 

مزاحمت‌های سایبری؛ اوباشی که از دنیای حقیقی به دنیای مجازی سرازیر می‌شوند

 

مزاحمت‌های پیاپی، این روزها دیگر فقط در کوچه‌های خلوت و محله‌های کم رفت و آمد صورت نمی‌پذیرد. این روزها شبکه‌های اجتماعی نیز خود محلی برای اجتماع اوباش برای خوشگذارنی یا حتی مزاحمت‌های سایبری و مجازی شده است. 

 

تنها نگاهی به آمارها کافی است، تا این واقعیت تلخ و هولناک برملا شود که چقدر مزاحمت‌های مجازی روند رو به رشدی داشته است. آمار موسسه ChildLine نشان می‌دهد که 4,507 مورد مزاحمت برای کودکان در سال 2013-2012 رخ داده است. در حالی که این تعداد در سال پیش از آن، یعنی 2012-2011 چیزی در حدود نصف، یعنی 2,410 مورد بوده است.

 

 

 

لحظه‌ای تامل چندان بد نیست. چه چیزی در حال روی دادن است. چه چیزی سبب شده تا مزیت‌های استفاده از شبکه‌های اجتماعی، چه از لحاظ معنا و چه از قربانی‌ها، دچار چنین بحرانی شود. 

 

سال 2005 بو‌د که شبکه‌های اجتماعی محبوب این روزها، با شعار ارتباط زنده با آشنایان در دنیای دیجیتال، پر و بال خود را به سمت کاربران باز نمودند. چندی نگذشت که دیگر پروفایل‌‌ها از زندگی روز و شب مهمتر شدند و تهیه یک عکس مناسب به عنوان تصویر پروفایل، از نان شب واجب‌تر شد و هش‌تگ‌ها به بزرگترین و مهمترین مشکل برای مردم جهان تبدیل شدند!

 

این موضوعات به قدری جدی است که روزی تحت نام «روز گفتگو» در 17 بهمن ماه برگزار شد تا مردم را وادار به گفتگو برای سلامت روح و روانشان کند. همانطور که شبکه‌های اجتماعی می‌توانند نقش بسیار مفیدی را در سلامت روحی جامعه و افراد ایفا کنند، به همان میزان نیز می‌توانند مخرب اجتماع و سلامت روحی باشند. 

 

تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر بیماری‌های روحی

 

تحقیقات دانشمندان بر روی شبکه‌های اجتماعی، خصوصا فیس بوک به عنوان یک شبکه پرطرفدار، نشان می‌‌دهد که استفاده از این شبکه‌ها برای سلامت روانی مضر است. دانشمندان در دانشگاه میشیگان طی تحقیقات دو هفته‌ای خود بر روی فیسبوک، به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده بیش از اندازه از این شبکه‌ها، بر امور روزمره افراد تاثیر منفی می‌گذارد. به مرور زمان نیز، این تاثیرات افزایش یافته و مسیر کلی زندگی آن‌ها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

 

در دنیای واقعی ما تجربیات روزمره خودمان را با ایده‌آل‌هایمان مقایسه کرده و آنها را ارزش‌گذاری می‌کنیم و سعی می‌کنیم به نحوی ضمن ارزیابی خود در جهت بهبود رفتارهای خود گام برداریم. اما اگر ما شخصیت و رفتارهای واقعی‌مان را با آنچه در فیسبوک از خود نشان داده‌ایم مقایسه کنیم، احتمالا به بزرگ‌ترین دشمن خود تبدیل می‌شویم، چرا که آنچه در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذاریم فقط بازگوی صفت‌های نیک و رفتارهای کنترل شده و پسندیده ما هستند که احتمالا با رفتار روزمره‌مان فاصله زیادی دارند! 

 

ضربه آخر؛ اعتیاد 

 

نیاز به حضور دائمی و آنلاین بودن لحظه به لحظه که امروزه به کمک موبایل و وسایل دیجیتالی همراه به راحتی امکان پذیر است، بدین معناست که در هر لحظه بیشتر از یک منبع یا مکان برای حضور کاربران آماده و مهیا است. این یعنی آخرین و هولناک‌ترین دیو، یعنی اعتیاد. 

 

 

اما همه این‌ها به کنار، یادگیری طرز صحیح بهره‌مندی از شبکه‌های اجتماعی و توجه به زندگی اجتماعی و سلامت فیزیکی و روانی، می‌تواند از بسیاری از آسیب‌هایی که در کمین نوجوانان و جوانان دیجیتالی عصر حاضر نشسته، جلوگیری به عمل آورد. باشد که شما هم از هم‌اکنون لپ‌تاپ‌، موبایل، تبلت یا هر وسیله دیجیتالی دیگر  را از زمین بگذارید و چند دقیقه‌ای هم که شده به دیدار با خانواده، دوستان و آشنایان بپردازید.

 

نظر شما در این باره چیست؟ اگر تجربه‌های تلخ و شیرینی از دنیای اجتماعی مجازی دارید با ما و سایر کاربران در میان بگذارید. اگر راهکارهای مناسبی برای استفاده بهتر از شبکه‌های اجتماعی می‌شناسید، سایرین را هم از دانستن آنها بهره‌مند سازید.