یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلی
مداخله کشورهای عربی سد راه ثبت جهانی بادگیرهاي يزد
هر چند شهر جهاني يزد به شهر بادگيرها نيز معروف است و تعداد زيادي از بادگيرهاي منحصربفرد آن به ثبت ملي رسيده ولي پرونده ثبت جهاني بادگيرهاي اين ديار با مداخله و اعتراض نمایندگان کشورهای عربی به ویژه امارات متحده عربي تاكنون به سرانجام نرسيده است.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد؛ "سید مصطفی فاطمی" در این خصوص گفت: ۱۰ سال از تلاش براي ثبت جهاني بادگیرها با عنوان «ثبت فن‌آوری ساخت بادگیر» مي‌گذرد ولي علی‌رغم ارسال پرونده مذكور به یونسکو، به دليل مداخله و اعتراض نمایندگان کشورهای عربی به ویژه امارات متحده عربي تاكنون محقق نشده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد به پژوهش‌های متعدد صورت گرفته در اين رابطه و همچنين مطالعات یکی از اساتید یزدی ساکن کانادا در خصوص ریشه‌يابي واژه‌ي «بادگیر» در ادبیات اشاره مي‌كند و مي‌گويد: متاسفانه علي‌رغم تمام اين تفاسير پرونده ثبت جهانی بادگیرها در فهرست آثار معنوی یونسکو متوقف شده است.
فاطمی از تلاش براي طرح مجدد پرونده ثبت جهانی بادگیرهای یزد در يونسكو خبر داد و خاطرنشان مي‌كند: البته به دليل تعدد پرونده های در نوبت جمهوري اسلامي ایران به یونسکو، این طرح با تعلل مواجه شده ولي در حين حال اداره کل میراث فرهنگی استان بارها براي همکاری جهت تکمیل و به جريان افتادن اين پرونده اعلام آمادگي كرده است.
این مقام مسئول از روند تکامل بادگیرها از فلات مرکزی به سایر نقاط ایران به عنوان مهمترین دست‌یافته‌ي تحقیقات صورت گرفته براي ثبت جهانی اين سازه نيز یاد مي‌كند و مي‌گويد: روند تکامل بادگيرها بر اساس مستندات موجود از یزد، کرمان و سمنان شروع و پس از آن به سمت شهرهای حاشیه خلیج فارس و هرمزگان و در نهایت به کشورهای عربی به ویژه کویت، عمان و سایر کشورهای عربی راه یافته است.
فاطمی با بیان اینکه ایجاد بادگیر قطعاً از زندگی مردمان دیار کویر شكل گرفته، گفت: گرمای شدید و موضوع بقا در این سرزمین، مردم مناطق كويري ايران را به سمت پیدایش چنین ابداعاتی سوق داده به نحوي كه بنا بر پژوهش‌هاي صورت گرفته در ابتدا اقدام به حذف یکی از دیوارهای ساختمان‌هايشان و ايجاد تالارها و طاق‌ها كردند و در ادامه به ویژه در عصر ایلخانی، اين تالارها بلندتر شدند تا تهویه هوا را بهتر انجام دهند.
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در ادامه عنوان کرد: پس از آن که زیرزمین ها به عنوان دریچه هایی در تهویه هوا بکار گرفته شدند، بادگیرهای یک طرفه ابداع شد و سپس بادگیرهای چند ضلعی، دایره‌ای و سایر بادگیرها شکل گرفتند که تمامی انواع آن در یزد وجود دارد.
فاطمي در پايان نيز قدمت تكنولوژي بادگیر را بیش از تصورات كنوني دانست و در اين باره گفت: بادگیر با عنوان "بادآفره" در اشعار رودکی که متعلق به قرن ششم هجري است نيز دیده می‌شود که بیانگر قدمت افزون‌تر اين سازه‌ها در كشورمان است.