یزدفردا | نسخه چاپی | شرف آباد یزد روستایی که نیمی از ساکنانش عضو کتابخانه هستند

شرف‌آباد، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان اشکذر در استان یزد ایران است. این روستا در ۳۰ کیلومتری جاده سنتو در محور یزد - میبد در میانه‌های دشت کویر قرار دارد و تا جاده سنتو ۲/۵ کیلومتر فاصله دارد و در سر راه روستاهای صدرآباد، مهدی‌آباد و جلال‌آباد قرار گرفته‌است. در اطراف آن روستاهای جمال آباد، عزاباد، صدرآباد، مهدی‌آباد و همت‌آباد قرار دارند. مساحت تقریبی روستا ۶ کیلومترمربع می‌باشد. همچنین در اطرف بخشی از روستا باغات و زمین‌های کشاورزی وجود دارد.

از نظر جمعیت و سکنه یکی از روستاهای بزرگ و پرجمعیت شهرستان اشکذر بوده که در حال حاضر (سال ۱۳۹۴) دارای بیش از ۱۱۰۰ نفر جمعیت می‌باشد. بیشتر قشر جمعیت جوان هستند. این روستا در دهستان رستاق قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۷۳۶ نفر (۲۱۸خانوار) بوده‌است. روستای شرف‌ آباد از توابع اشکذر استان یزد است که توانسته با اجرای طرح دوستدار کتاب، میزان کتابخوانی را با برگزاری رویداد‌های فرهنگی متعدد افزایش دهد.

با علاقه‌ای که بچه‌ها به پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها دارند طبیعی است که مشارکت آن‌ها در قصه‌گویی زمینه‌ساز علاقه هرچه بیشتر کودکان و نوجوانان به کتاب باشد. بر همین اساس مسئول طرح دوستدار کتاب روستای شرف‌ آباد یزد توانسته با خلاقیت و استفاده از این امکان کتابخوانی را در روستا افزایش دهد و محفلی گرم بوجود آورد که نسل گذشته با زبانی شیرین قصه‌هایی شنیدنی را برای نسل جدید که نوه‌هایشان هستند، روایت کنند.

اکنون دورخوانی و بلندخوانی کتاب‌ها یکی از سرگرمی‌های فرهنگی کودکانان این روستا شده و با فرهنگ‌سازی، ساکنان به امانت گرفتن کتاب و پیشنهاد کردن آن به یکدیگر را آموخته‌اند.

بیشتر مردم این روستا به کار کشاورزی و دامپروری مشغول می‌باشند. تعدادی از میانسالان کارگر کارخانجات هستند و بعضی به شغل مغازه‌داری، معلمی، مکانیکی، تراشکاری، رانندگی و … پرداخته و امرار معاش می‌نمایند. قالیبافی هنوز در روستا رونق دارد. چند نفری هم کشت گلخانه‌ای داشته و محصولات خود را به شهرهای اطراف و حتی به خارج از کشور صادر می‌کنند. یک نفر نیز به پرورش اسب مشغول است.

یکی دیگر از اتفاقات خوبی که در راستای ترویج کتابخوانی در شرف آباد مرسوم شده و بازخورد بسیار خوبی هم داشته، تشریح موضوع هر کتاب است. از آنجا که روابط در روستا‌ها بسیار نزدیک و خالص‌تر است اهالی با معرفی یک کتاب تقاضای مطالعه و در اختیار داشتن کتاب‌های بیشتری را ایجاد می‌کنند.

با توجه به میزان تقاضای اهالی روستا نسبت به خواندن کتاب‌های بیشتر، مسئول طرح دوستدار کتاب این روستا، ارائه یک کارتن کتاب در ماه را شرایطی مناسب برای به روزتر کردن منابع موجود در کتابخانه روستا می‌داند. او می‌گوید: «این کتابخانه در روستایی که ساکنانش کمتر از ۱۵۰۰ نفر هستند، ۶۰۶ عضو دارد. گاه حجم کتاب‌ها زیاد است و چیزی حدود ۲۰ جلد کتاب به دستمان می‌رسد و گاه کتاب‌ها بیشتر داستان‌های کودک و نوجوان هستند و حدود ۴۰ جلد کتاب در کارتن جا گرفته است.»

اهالی این روستا آموخته‌اند که از اتفاقاتی، چون تشکیل باشگاه کتابخوانی و تخصیص ۵۰ درصدی کتاب‌ها بهترین استفاده را بکنند و با تبادل کتاب‌ها پلی برای ارتقای فرهنگی و علمی یکدیگر باشند.

به بانوان روستا هم گفته شده که برای جذب فرزندانشان بجای روخوانی کتاب‌ها، آن‌ها را مطالعه کنند و بعد قصه‌ها را با زبان خود برای فرزندانشان تعریف کنند. این مطالعه و اقدامات هرچند کوچک گستره نگاه و جایگاه کتاب را در این روستا افزایش داده به طوریکه بسیاری از مادران روستا حتی برای آموختن لالایی به کتاب‌ها و منابع موجود، رجوع می‌کنند.

البته این روز‌ها یکی دیگر از علاقه‌مندی‌های بانوان روستا خواندن کتاب‌های روانشناسی، کتاب‌های خانه‌داری و آشپزی شده است که میل به دانستن و خواندن را هر روز بیش از پیش می‌کند و ضرورت عرضه کتاب‌های بیشتر و جدیدتر را یادآور می‌شود.

با طرح دوستدار کتاب گویا فرهنگ امانت‌دادن کتاب هم به رسمی همیشگی در روستای شرف آباد یزد تبدیل شده است به طوریکه تعامل با روستا‌های مجاور در زمینه کتاب هم رونق گرفته است.

مسئول طرح دوستدار کتاب روستای شرف آباد توانسته با ارتباط گیری روستا‌های مجاور، بسیج بانوان و مدارس از موقعیت بسیار خوب کتابخانه روستا استفاده کند و با اجرای طرح‌هایی، چون عضویت رایگان کتابخانه در هفته کتاب افراد بیشتری را به بهانه کتابخوانی به شرف‌آباد بیاورد.

روستا دارای ۶ مسجد و دو حسینه است. مساجد عبارتند از:

ترکن آباد
صاحب الزمان
میان (این مسجد تخریب شده و در عوض مسجدی در حال ساخت است).
زینب
وکیل
بیت الزهرا

حسینیه‌ها عبارتند از:

حسینه بزرگ (جلوی در ورودی مسجد ترکن آباد)
حسینیه مرحوم حاجی حسن

آثار باستانی روستا عبارتند از:

مسجد ترکن آباد

این مسجد یکی از مساجد قدیمی رستاق می‌باشد که در جوار حسینیه بزرگ واقع است و در قسمت بالای گنبد آن گلدسته‌ای وجود دارد که در قدیم مؤذن در آن اذان می‌گفته‌است. آن مسجد دارای دیوارهای بسیار قطور است و از خشت و گل ساخته شده‌است.

قلعه

این قلعه در قسمت شرق شرف آباد واقع شده‌است. بخش عمده ساختمان‌های داخلی آن خراب شده ولی دیوارهای و برج‌های آن تقریباً سالم هستند.

آب انبار

آب انبار در کنار مسجد ترکن آباد واقع شده و گنبد و بادگیرهای آن سالم و قابل دیدن هستند.

ساختمان مخروبه گودال کاروانسرا

این گودال در قسمت جنوب روستا در صحرای شرف آباد قرار دارد و به نقل از پیرمردهای روستا یک گورستان قدیمی بوده ولی هم‌اکنون اثری از قبر در آن مشاهده نمی‌شود.

هشت دری

این ساختمان در تخته سری صحرای شرف آباد قرار دارد و قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد؛ و حدود ۳۰ سال پیش توسط مرحوم حاج محمد علی مزیدی (حاج محمد علی بخشدار) مرمت و بازسازی گردیده‌است. استاد بنا آن حسین رزاق بوده‌است. دیگری در تخته دهم همان صحرا واقع است و ۷۰٪ آن تخریب شده‌است و فقط چند عدد پایه آن بقی مانده‌است. ساختمان دیگر در تخته دهم آن صحرا واقع شده و تقریباً مخروبه است.

گنبد نیستان صحرای شرف آباد
بادگیر منزل مرحوم حاج محمدجواد

ساباط، معبری برای آرامش رهگذران

ساباط‌ها به گونه‌ای استقرار پیدا کرده‌اند تا انسان پیاده در مسیر حرکت خود در یک توالی مناسب در فضای سایه قرار گیرد. ساباط‌های شرف آباد عبارتند از:

ساباط فانیان
ساباط حاج احمد اکبر
ساباط حاج علی‌محمد (خراب شده‌است)
ساباط شیطونک (خراب شده‌است)
ساباط میرزا غلامعلی (خراب شده‌است)
ساباط حاجی حسن (خراب شده‌است)
ساباط بخشدار
ساباط رضا اصغر (خراب شده‌است)
ساباط وکیل (خراب شده‌است)

منابع:

میزان

ویکی پدیا