سهام عدالت نوعی یارانه است که طبق نظر دولت نهم، از طریق شرکتهای تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن واگذار میشود. دولت، هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کرده است. بنا بر طرح «سهام عدالت»، بخشی از سهام شرکتهای دولتی معین، به قشرهای کمدرآمدتر فروخته میشود.
در آبان ماه سال ۱۳۸۵ محمود احمدینژاد در یک مراسم دولتی، واگذاری سهام عدالت را با هدف «کاهش فقر» اعلام کرد. احمدینژاد واگذاری سهام عدالت را «تحولی بزرگ» میدانست که به عقیده وی مبنای آن «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشرها مختلف جامعه بود.»
«آییننامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون براساس توزیع سهام عدالت» در تاریخ ۹ بهمن ۸۴ و پس از اصلاح متن اولیه که خود در ۲۳ آبان ۸۴ مصوب هیئت وزیران شده بود، به تصویب این هیئت رسید. تصویب اساسنامه شرکت کارگزاری سهام عدالت در همین روز بر عزم راسخ دولت جدید در عملی ساختن این پروژه صحه گذاشت و سهام مزبور پیش از آغاز سال ۱۳۸۵ در چهار استان به تعدادی از مشمولان طرح اعطا شد. در مرحله اول واگذاری سهام عدالت به برخی از افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و رزمندگان بیکار فاقد شغل تقسیم شد و برگههایی به عنوان برگه سهام عدالت نیز به مشمولان طرح سهام عدالت داده شد.
ارزش این برگهها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروههای کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت گردد.در ابتدای مهرماه سال جاری سامانه سهام عدالت برای بهروزرسانی بسته شد و اعلام شد که فرصت افزایش صورت حساب سهام عدالت به اتمام رسیده است. در آن زمان سازمان خصوصیسازی اعلام کرد که تعطیلی سامانه برای بهروزرسانی ۱۰ روز به طول میانجامد. ۱۰ مهر ماه پس از گذشت این مدت سامانه سهام عدالت بازگشایی شده و مشمولان سهام عدالت میتوانند حساب خود را در این سامانه چک کنند.
نکته مهم اینکه چندی پیش در جلسه شورای عالی سیاستهای کلی اصل ۴۴ تصمیم گرفته شد که مهلت افزایش صورت حساب سهام عدالت تا سقف یک میلیون تومان تا یک ماه دیگر تمدید شود. در این جلسه که به ریاست معاون اول رئیسجمهوری برگزار شد، بیان شد که بخش اندکی از مشمولان سهام عدالت موفق به پرداخت مابهالتفاوت صورت حساب خود شدهاند و اسحاق جهانگیری تاکید کرد که لازم است مهلت تعیین شده تمدید و به مردم اطلاعرسانی شود تا سایر مشمولین سهام عدالت بخواهند در صورت تمایل الباقی مبلغ سهام تخصیص یافته خود را پرداخت کنند.
در نتیجه از روز گذشته مشمولان سهام عدالتی که صورت حساب خود را افزایش نداده بودند تا پایان مهر ماه مهلت دارند تا سقف یک میلیون تومان صورت حساب سهام عدالت خود را افزایش دهند. در ماههای گذشته سازمان خصوصیسازی تاکید کرده بود که در پایان شهریور ماه سود سهام عدالت مربوط به سال مالی منتهی به ۱۳۹۵ را تا پایان شهریور ماه پرداخت میکند، اما ظاهرا این موضوع مقداری به تاخیر افتاده و در هفتههای آینده باید منتظر این باشیم تا سود سهام عدالت برای دو دهک کم درآمد جامعه به حساب آنها واریز شود.
گفتنی است مشمولان سهام عدالت همچنان فرصت دارند شماره شبای حساب بانکی خود را وارد سامانه سهام عدالت کنند تا در موعد مقرر سود سهام عدالت به حساب آنها واریز شود
اعلام شماره شبا محدودیت زمانی ندارد و همه میتوانند پس از ۱۰ مهر ماه مجددا شماره شبای خود اعلام کنند، تاکنون ۳۷.۵ میلیون نفر صورتحساب خود را مشاهده کردهاند و ۳۲.۵ میلیون نفر نیز برای اعلام شماره شبای خود به سامانه سازمان مراجعه کردهاند.
گفتنی است، طرح ساماندهی سهام عدالت از ماههای پایانی سال گذشته شروع شد و مشمولان از طریق سایت www.samanese.ir به صورت حساب سهام عدالت خود دسترسی پیدا کردند و در آن صورت حساب مشخص شد که شرکتهای سرمایهپذیر بابت ۱۰ سال گذشته ۵۳۲ هزار تومان سود پرداخت کردهاند.
پیش از این اعلام شده بود که تا پایان شهریور ماه اولین مرحله سود سهام عدالت واریز میشود، هرچند تقسیم سودها نیز انجام شده اما هنوز وضعیت گروهبندی و اولویتها مشخص نشده و سازمان خصوصیسازی در انتظار مصوبه جلسه شورای عالیاصل چهل و چهار برای واریز سود است.
محمدحسن نژاد عضو کمیسیون اقتصادی در خصوص عدم پرداخت سود سهام عدالت مشمولان در پایان شهریورماه اظهار کرد: پرداخت سود سهام عدالت در مجلس مطرح شده بود، اما نتوانست بطور صحیح اجرایی شود.
حسن نژاد تصریح کرد: زمانی که اجرای این طرح در(دولت نهم و دهم) صورت گرفت توانست اعتماد مردم را به خود جلب کند، اما متاسفانه دخالت دولت دراین امر سبب شد که نارضایتیهایی درخصوص سازی شکل گیرد.
این عضو کمیسیون اقتصادی عنوان کرد: امیدواریم که اجرای درست این طرح در اولویت قرار گیرد چرا که این ساختار شکل گرفته و باید پایان خوشی هم به همراه داشته باشد.
غلامحسین خورشیدی کارشناس اقتصادی دراین باره گفت: زمان واریز سود سهام عدالت مشخص و شفاف نیست و نمیتوان به طور قطع قضاوتی درمورد آن داشت.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه واریز سود سهام عدالت را نمیتوان منتفی کرد،گفت: باید ابزاری برای حل و مدیریت این مساله درنظر گرفت تا بتوان آن را به گونه مناسب اجرایی کرد.
.
پرداخت باقیمانده اقساط سهام عدالت اجباری نیست
رئیس سازمان خصوصی سازی در خصوص پیامکهای ارسالی توسط این سازمان خصوصیسازی مبنی بر تسویه باقیمانده اقساط سهام عدالت توسط مشمولان اذعان داشت: مشمولان در صورت تمایل میتوانند اقدام به تسویه باقیمانده اقساط سهام عدالت خود کنند و در این زمینه اجباری نیست.
به گزارش روابط عمومی سازمان خصوصی سازی؛ پوری حسینی با اشاره به این که بر اساس اعلام قبلی مشمولان سهام عدالت تا پایان 31 شهرویرماه امسال مجاز بودند با ورود به سامانه سهام عدالت اقدام به تسویه باقیمانده اقساط سهام عدالت خود کنند افزود: با تصویب شورای عالی اصل 44 قانون اساسی این مهلت به مدت یک ماه و تا پایان مهرماه امسال تمدید شده است
رئیس کل سازمان خصوصی سازی افزود: بر این اساس مشمولان سهام عدالت میتوانند با ورود به این سامانه و ارائه مشخصات در صورت تمایل اقدام به پرداخت نقدی باقیمانده اقساط سهام عدالت خود کنند.
وی با تاکید بر این که پرداخت اقساط سهام عدالت به دلخواه مشمولان بوده و اجباری در این زمینه نیست اظهار داشت: بسته به دهکهای مختلف مشمولان سهام عدالت، رقم پرداختی متفاوت است و مشمولان باید با مراجعه با سامانه سهام عدالت از میزان اقساط سهام خود اطلاع پیدا کنند.
پوری حسینی در خصوص پیامکهای ارسالی توسط سازمان خصوصیسازی مبنی بر تسویه باقیمانده اقساط سهام عدالت توسط مشمولان اذعان داشت: موضوع مطرح شده در این پیامکها چیز تازهای نیست و برای آن دسته از مشمولانی که به سامانه سهام عدالت مراجعه و شماره تماس خود را ثبت کردهاند پیامک ارسال کردیم و اطلاع دادیم تا در صورت تمایل اقدام به تسویه باقیمانده اقساط سهام عدالت خود کنند و در این زمینه اجباری نیست.
منابع:
ویکی پدیا
ایسنا