یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیزمان : 25 Mehr 1387 - 01:25
شناسه : 13244
بازدید : 3048
گفت و گو ؛ نياز زمانه ی ما
یزدفردا :محمد امامی-Emami41@yahoo.com:نام «حجت الاسلام والمسلمين دکتر سيد محمد خاتمي» و «گفت و گوي فرهنگ ها و تمدن ها» به گونه اي با هم همراه شده که مطرح شدن يکي موجب يادآوري ديگري مي شود.
طرحي که مردي انديشه مند و مردم مدار از ديار کوير (يزد)، آن را به جهانيان ارائه کرد و در جهان، به‌ويژه در جهان غرب با اقبال عمومي روبرو شد و نه تنها مجمع عمومي سازمان ملل متحد، يک صدا آن را تأئيد و تصويب کرد و سال 2001 ميلادي را «سال گفت و گوي فرهنگها» نام گذارد، بلکه فرهيختگان سرزمينهاي گوناگون نيز در تحقق اين طرح کوشش بسيار نمودند و کوشيدند با فهم پيچيدگي و دشواري مسايل سرزمينهاي شرق، خاصه با درک آنچه جهان اسلام اکنون با آن روبروست، از طرح گفت و گوي فرهنگها، به‌نظريه‌اي بنيادين دست يابند که بر اساس آن بتوان به‌حل تضادهای شرق و غرب و رفع مسايل کنوني جهان رسيد و خود را براي چالش‌هاي آينده آماده ساخت.
طرح «گفت و گوي فرهنگها» را در واقع بايد کوششي براي خنثي و بي اثر کردن نظريه «برخورد تمدنها» در نظر گرفت، که براي ايجاد امکان گفت و گوهاي سازنده در طرف هاي اصلي گفت و گو بايد تغيير و تحولات و شرايطي پديد آيد تا در فضايي آزاد و به دور از تحديد انديشه و تهديد انديشه مندان و تکفير منتقدان، در سايه آن بتوان ابتدا در سطح ملي به گفت و گو نشست و سپس در گستره جهاني به گفت و گوها ادامه داد.
متاسفانه اما واقعيت هايي که در جهان اسلام و حتي ميهن اسلاميمان ايران که خود مبتکر طرح گفت و گوي فرهنگ ها و تمدن هاست مشاهده مي کنيم ، تلاش‌هاي گسترده‌اي که به‌منظور اصلاح امور و فراهم آوردن زمينه گفت و گو، چه در گستره داخلي و چه در سطح جهاني، صورت گرفت با مخالفت و عکس‌العمل شديد گروه‌هاي سنتي اقتدارگرا مواجه شده است و گسترش اصلاحات و برقراري حاکميت قانون را تهديدي براي ادامه حيات سياسي و تحديد حيطه قدرت و از دست دادن منافع خود مي‌بينند.
اينک با ورود جهان اسلام به مباحث و مسايلي که دنياي مدرن فرا روي جوامع اسلامي قرار داده ، بايد پذيرفت که راه گريزي از پاسخگويي به پرسش‌هاي اساسي فرارو و يافتن راهکارهايي مناسب براي اين مسايل نيست.
در واقع پرسش اصلي انديشه مندان اين است که جهان اسلام چه راهکاري براي حل اين مسايل دارد؟ آيا مي‌توان قرائتي جديد از قرآن به‌دست داد بدون آنکه مورد قهر و غضب قرار گرفت؟ آيا در اسلام، دين پيرايي ممکن است؟ اصولاً اصلاحات در جوامع اسلامي مي‌تواند صورت پذيرد؟ پرسشهايي که تا کنون کمابيش بي پاسخ و مسايلي که همچنان لاينحل مانده است.
پاسخ به‌اين پرسش‌هاي اساسي و يافتن راهي سازگار با هويت ملي و منطبق با اعتقادات و باورهاي ما ايرانيان، مستلزم بوجود آمدن فضايي مناسب و امن و آماده شدن محيطي آزاد و آرام در جامعه است که در پناه آن بتوان گفت و گويي سازنده را در سطح ملي آغاز کرد و خود را با تحولات پُرشتاب جهان همگام نمود.
... و خاتمي اينک نه تنها فرهيخته اي از ديار يزد و ميهن اسلاميمان ايران است، بلکه پيام آور بين المللي صلح و گفت و گو و فريادگر اين نياز زمانه ماست تا ما ايرانيان با اتکا بر پشتوانه هاي ديني و ملي خود شجاعانه به اين چالش جهاني تن در دهيم و با ياري خرد جمعي و حفظ هويت ملي و تکيه بر کرامت انساني، از اين سياست زدگي، تحقير انسان ها ، سکون، تحکم ، بي ملاحظگي، هيجان سالاري، آشوب و خشونت در جهان امروز خلاصي يابيم و به صلح و عدالت و آرامش برسيم.
بياييم با پرهيز از منازعه هاي سياسي و با ارج نهادن به فرهيختگان بي آلايش خود، گفت و گوي فرهنگ ها و تمدن ها را که اينک در زمره‌ي اموال مشاع جامعه‌ي بين‌المللي در آمده، سرمايه اي معنوي و اجتماعي براي سربلندي ايران و ايرانيان بدانيم و با واکاوي ظرفيت هاي مغفول مانده و به فراموشي سپرده شده، و بهره مندي شايسته از اين ظرفيت ها، بار ديگر عزت ايرانيان را در جهان به نظاره بنشينيم.
18 مهر ماه 1387
:* تهيه شده برای ويژه نامه همايش « يزد؛ بستر تمدن باستانی و مظهر گفت و گو »ww.bahareno.ir
یزدفردا