یزدفردا
پایگاه خبری و تحلیلیمركز پژوهش‌های مجلس منتشر كرد: تحلیل نتایج انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی
یزدفردا :مركز پژوهش‌های مجلس نتایج انتخابات هشتمین دوره‌ی مجلس شورای اسلامی و سومین دوره‌ی انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا را تجزیه و تحلیل كرد.
به گزارش یزدفردا به نقل از مركز پژوهش‌های مجلس، دفتر مطالعات سیاسی این مرکز انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی را از آن جهت كه حضور و مشاركت مردمی در پای صندوق‌های رای این بار با اعمال فشار غرب از طریق تصویب قطعنامه شماره 1803 شورای امنیت همزمان شده بود، حائز اهمیت دانست و افزود: این انتخابات از یك سو تاكیدی بر لزوم تلاش جدی برای احقاق حقوق هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رفت و از سوی دیگر نشان از تمایل همیشگی مردم بر اعمال حق تعیین سرنوشت خود داشت.
از سوی دیگر با عنایت به این‌كه بخش قابل توجهی از جوانان (یعنی افراد دارای 15 سال تمام) كه بر اساس قوانین پیشین حق رای داشتند، با تصویب طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی در دی ماه 1385 (تقریبا یك سال قبل از زمان برگزاری انتخابات مجلس هشتم) و اعلام 18 سال تمام برای افراد دارای شرایط اخذ رای از حق رای محروم شدند و به تبع آن نگرانی‌هایی در مورد احتمال كاهش میزان مشاركت مردم مطرح شد، اما برگزاری انتخابات هشتمین دوره‌ی مجلس شورای اسلامی و شمارش آرای ماخوذه مشخص ساخت كه درصد مشاركت حائزین شرایط در این انتخابات نسبت به دوره‌ی قبل نه تنها كاسته نشد، بلكه افزایش یافت و از 51 درصد در انتخابات مجلس هفتم به 60 درصد در انتخابات مجلس هشتم رسید.
وانگهی تجربه جدید و قابل توجه دیگری كه در این انتخابات تقریبا برای اولین بار اتفاق افتاد، استفاده از رایانه در شمارش آرای ماخوذه بود كه پیش از این به صورت محدود و بسیار ابتدایی انجام گرفته بود، اما به شكل رسمی و جدید آن در این انتخابات تحقق یافت كه این امر هم در افزایش ضریب امنیت انتخابات و هم در افزایش سرعت شمارش آرا و اعلام نتایج موثر بود. ضمن این‌كه برگزاری انتخابات به روش رایانه‌ای به افزایش دقت در شمارش آراء و صرفه‌جویی در هزینه‌های برگزاری انتخابات نیز می‌انجامد.
نكته قابل توجه دیگر ورود برخی واژه‌ها از حوزه انتخابات در عرصه رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی در جریان هشتمین دوره انتخابات مجلس بود كه در این راستا می‌توان واژه‌هایی همچون اخلاق انتخاباتی، امنیت روانی انتخابات، منابع مالی نامزدهای انتخاباتی و انتخابات الكترونیكی را نام برد كه این امر نیز می‌تواند به غنای هر چه بیشتر ادبیات سیاسی در حوزه انتخابات منجر شده و موضوعاتی خام برای امور پژوهشی و تحقیقاتی در بخش‌های مختلف اجرایی، نظارتی و امثال اینها باشد و در نهایت به افزایش توجه قانون‌گذاران به امر اصلاح قوانین منتهی شود.
این گزارش می‌افزاید: ذكر این نكته ضروری به نظر می‌رسد كه تلاش‌ها برای سیاه‌نمایی از سوی برخی گروه‌ها و احزاب و دستگاه‌های تبلیغاتی غرب در خصوص روند احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات و به تبع آن رد صلاحیت برخی افراد، نه تنها نتوانست مانع حضور و مشاركت آحاد ملت در انتخابات باشد، بلكه اعمال صحیح و بدون چشم‌پوشی از موارد نقض قانون توانست اطمینان خاطر رای‌دهندگان را جلب كرده و آنها را به پای صندوق‌های رای بكشاند، گرچه به گفته مقامات و مسئولین دست‌اندركار برگزاری انتخابات، در مراحل مختلف و از جمله اجرا و نظارت بازنگری و اصلاح قوانین و مقررات برای تسهیل امور و افزایش دقت عمل ضروری به نظر می‌رسد، كما این‌كه در این رابطه تلاشی نیز از سوی وزارت كشور به شكل ارائه لایحه قانون نظام جامع انتخابات صورت گرفته كه البته تاكنون به نتیجه ملموسی نرسیده و نیازمند توجه جدی به اصلاح نظام انتخاباتی و قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی است.
مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه با تحلیل نتایج انتخابات سومین دوره انتخابات شورای اسلامی شهر و روستا نیز خاطرنشان ساخت كه نتایج این انتخابات نیز منجر به حضور طیف‌های مختلف سیاسی در شوراهای اسلامی كشور و به ویژه در شهر تهران شد كه چنانچه تهران را به عنوان یك شاخص از كل كشور در نظر بگیریم این امر تقریبا برای اولین بار طی سه دوره برگزاری انتخابات شوراهای اسلامی كشور روی داد، زیرا در دو دوره پیشین معمولا یك جناح بر شورای شهر تسلط می‌یافت.
به علاوه برگزاری همزمان دو انتخابات سراسری یعنی انتخابات خبرگان رهبری و شوراهای اسلامی كشور تجربه بسیار موفق و در نوع خود جدیدی بود كه می‌تواند به بحث تجمیع انتخابات و نیز اصلاح قوانین انتخاباتی با رویكرد تدوین قانون جامع انتخابات كمك كند.
و از همه مهم‌تر این‌كه طی دوره‌های پیشین انتخابات شوراهای اسلامی كشور هیچ‌گاه بدین میزان مشاركت وجود نداشته و در این دوره تقریبا جهشی در میزان مشاركت روی داده است، به گونه‌ای كه میزان مشاركت از 96/ 49 درصد در دومین دوره به 75/ 60 درصد در این دوره رسیده كه این امر می‌تواند ناشی از عواملی همچون نهادینه شدن بیش از پیش شوراهای اسلامی در ساختار تصمیم‌گیری كشور، حضور جدی نامزدهای انتخاباتی در عرصه انتخابات، ایجاد جنب و جوش انتخاباتی در عرصه عمومی، برگزاری همزمان انتخابات خبرگان و شوراها و همانند همیشه تبلیغات منفی رسانه‌های بیگانه علیه جریان انتخابات باشد كه خود عاملی برای ترغیب بیشتر مردم به حضور در پای صندوق‌های رای می‌شود.
یزدفردا