یزدفردا | نسخه چاپی | عشق من فارسی (7):معادل کلمات «آلبوم»، «اسانس» و «بروشور» «آشپزخانه اپن»، «آکادمیک» و «باند»

یزدفردا"فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل فارسی کلمات «آشپزخانه اپن»، «آکادمیک» و «باند» را «آشپزخانه باز»، «دانشگاهی» و «نوار» معرفی کرده است.

، برای ساخت معادل کلمات بیگانه باید به این نکته توجه کرد که کلمه معادل نباید فرد را به این گمان افکند که ترجمه کلمه لاتین است. در هنگام ساخت کلمه باید این مسئله را در نظر داشت که کلمه معادل بر مفهوم لاتین آن دلالت کند نه اینکه ترجمه لفظ به لفظ یک واژه باشد. با توجه به آنکه زبان فارسی غنی و سرشار از کلمات است ساخت کلمه ای که فرد را به ترجمه بودن معادل کلمه بیگانه راهنمایی می کند تسلط کافی نداشتن سازنده کلمه بر زبان فارسی را می رساند اما در ساخت معادل کلمات «آشپزخانه اپن»، «آکادمیک» و «باند» تا چه حد به این نکته توجه شده است.

1-«آشپزخانه اپن» : برای این کلمه معادل «آشپزخانه باز» را وضع کرده اند.. این کلمه به طور کامل کلمه بیگانه محسوب نمی شود تنها در جزء دوم ان می توان کلمه بیگانه را مشاهده کرد. کلمه «اپن » جزء لاتین این کلمه محسوب می شود و معادلی که برای آن قرار داده اند همان معنای فارسی کلمه است و از طرف دیگر تنها بر نوع ظاهری کلمه لاتین دلالت می کند جزء اول کلمه معادل اسمی مشتق مرکب است. ترجمه دانستن کلمه معادل سبب می شود که این کلمه در زبان فارسی به کار نرود.

2-«آکادمیک» : معادل «دانشگاهی» را برای ان ساخته اند این معادل در زبان فارسی به کارمی رود اما کاربرد آن نباید ذهن را به این مطلب راهنمایی کند که معادل لاتین کلمه به طور کامل کاربرد ندارد کاربرد کلمه لاتین را می توان در بین افراد جامعه مشاهده کرد اما میزان این کاربرد به مقدار کمتری است. کلمه معادل از ترکیب بن فعل «دانستن» و پسوند های «ش»، «گاه» و یاء نسبت می توان دهد این کلمه براساس قوانین ساخت واژه ساخته شده است نمونه های آن را می تئان در زبان فارسی مشاهده کرد . پسوند «گاه» بر مکان دلالت می کند و می توان آن را در کلمه «آوردگاه» نیز مشاهده کرد.

3-«باند» : معادل «نوار» را برای آن قرار داده اند این معادل در زبان فارسی به کار نمی رود همچنین نظیر آن را نمی توان در متون قدیم مشاهده کرد دلیل به کار نرفتن آن را می توان در انس بیشتر مردم با کلمه لاتین مشاهده کرد .نباید این مسئله را نادیده گرفت که این معادل را می توان در معنای «نوار کاست» در زبان فارسی مشاهده کرد

همچنین فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل کلمات «آلبوم»، «اسانس» و «بروشور» ر «جنگ»، «عطر مایه» و «دفترک» قرار داده است.

، دلالت لفظ بر معنی مسئله ای است که در ساخت کلمه باید به آن توجه کرد به این معنا که لفظ ساخته شده ذهن را به سمت معنای کلمه لاتین راهنمایی کند و بتوان با به گاربردن کلمه، مفهوم مورد نظر گوینده را دریافت این مسئله در هنگام معادلسازی برای کلمات لاتین مطرح می شود البته نباید این نکته را از ذهن دور داشت که کلمه معادلسازی شده نباید ترجمه لفظ به لفظ کلمه لاتین باشد تا کلمه به معنای لاتین خود دلالت کند اما معادل کلمات «آلبوم»، «اسانس» و «بروشور» تا چه حد با این مسئله مطابقت می کنند.

4-«آلبوم»: معادل «جنگ» را برای این کلمه قرار داده اند. البته جنگ در زبان فارسی به معنای گلچینی از یک مسوله به عنوان مثال برنامه تلویزیونی اطلاق می شود و از این نظر بر مفهوم «آلبوم» مطابقت می کند. اما این معادل در زبان فارسی میان مردم به کارنمی رود. این مسئله به کاربرد زیاد کلمه «آلبوم» بازمی گردد و از طرف دیگر مطابقت معنایی آن با کلمه لاتین برای عموم مردم سخت به نظر می رسد. کلمه «جنگ» در متون قدیم دیده نمی شود و رد پای آن را باید در کلمات جدید زبان فارسی جستجو کرد.

5-«اسانس»: معادل «عطر مایه» را برای این کلمه ساخته اند. این کلمه از ترکیب دو اسم ساخته شده است و این کلمه به نوعی صفت مغلوب محسوب می شود. قرار گرفتن کلمه «مایه» در این ترکیب بدین منظور است که اصطلاح «مایه چیزی را داشتن» در زبان فارسی و میان مردم به کارمی رود. و مقصود از کاربرد این کلمه افاده همین معنا بوده است اما کلمه «عطر» در متون گذشته چون «گلستان سعدی» دیده می شود

بدو گفتم که مشکی یا عبیری که از عطر دلاویز تو مستم

6-«بروشور»: معادل «دفترک» را برای آن وضع کرده اند این معادل کلمه ای مشتق است که از اسم با پسوند «کاف تصغیر» تشکیل شده است . این کلمه بر معنای بروشور دلالت می کند اما به وسیله مردم به کار نمی رود . این مسئله به کاربرد اندک این کلمه در جامعه بازمی گردد و از طرفی دیگر معادل لاتین آن را به دلیل مسئله زیبا شناسی به معادل فارسی ترجیح می دهند.