یزدفردا

سي امين سالگرد شهادت معلم شهيد دكتر علي شريعتي گرامي باد

حبيب حسن زاده
شريعتي معتقد به احياي دين و انديشه ديني به مقتضاي عصر است كه به جنبش نوين اسلامي ارتباط پيدا مي‌كند ديگر اين كه قائل به نحله تحول فكري- فرهنگي است و دگرگوني فكري و بينشي را بر تحول سياسي و اقتصادي مقدم مي‌داند و بيش از آن كه به شريعت و احكام توجه داشته باشد به احياء و بازسازي فكر ديني و ارايه معرفتي نوين از حوزه دين قايل است.
اين شبهه در ذهن كساني بوده است كه مبادا گرايش و تعهد بي‌محابا و بي‌پروا نسبت به توانا كردن پيكر يك مكتب آدمي را وادار تا هر نوع تغذيه‌اي را براي آن پيكر مجاز بشمارد و نهايتاً مكتب را از هويت اصلي خويش بگرداند و گمان اين است كه در جامعه معاصر ما اين شبهه در حق دكتر شريعتي رفته است البته در بعضي از سخنان شريعتي سستي‌ها و كاستي‌هايي ديده مي‌شود كه يكي از دلايلش عدم توجه به تفكر فلسفي و آگاهي عميق از معارف اسلامي است. و شايد تفاوتش با استاد مطهري در همين باشد كه مطهري به دليل تعلق خاطر به فلسفه و كلام و تربيت ابتدايي در زمينه‌هاي فقهي و فلسفي مي‌كوشيد تا بيش‌تر توانايي فلسفي و حقوقي اين مكتب را آشكار كند و در برابر آن مرحوم شريعتي در پي نشان دادن توانايي مكتب در حل مشكلات اجتماعي امروز بشر است. تفكر جامعه شناختي و تاريخي شريعتي بسيار قوي، خوب، عالمانه و همه‌جانبه است حافظه قوي و عطشناك او براي كسب معلومات و تجربه عملي و مبارزاتي او و سري كه در مكاتب مختلف كشيده بود، سرمايه او را بسيار غني كرده بود، اما اين غنا در جهت فلسفي به اين اندازه و در اين سطح در افكار او ديده نمي‌شد خلاصه كلام آن كه در تبيين، توصيف و تشريح مشكلات از سوي شريعتي خويش، شخصيت، هويت از معاني كليدي و بنيادي است اين مفاهيم كه كم‌وبيش در ديدگاه شريعتي معني و تعريف يكسان و مشابهي را دارا هستند مجموعه‌اي از سرمايه‌ها در نظر گرفته مي‌شوند كه شخص از تاريخ و فرهنگ و مذهبي مي‌گيرد واژگاني چون زر، زور، تزوير، كه تنها واژگاني ساده نبودند بلكه عمقي به وسعت يك فرهنگ و ايدئولوژي داشتند كه شريعتي با آنها زندگي مي‌كرد و بارها و بارها آنها را تعبير مي‌نمود شريعتي تجلي شخصيت، هويت و خويشتن را در قضاوت‌هاي انسان مي‌ديد و مي‌كوشيد اين قضاوت را تعالي بخشد و آرمان‌شهر را در دل مدينه اسلامي كه نخستين زيستگاه پيروان توحيدي است از نو بنا كند لذا تمام اهتمام دكتر شريعتي چه در عرصه بيان، قلم و مبارزه كوشش براي ساختن است ساختن بنايي رفيع كه سر به آستان توحيد مي‌كشد و پاي در جان و دل و فرهنگ و تمدن ايراني و اسلامي مردم اين مرز و بوم دارد.

یزدفردا -با تشکر ویژه از نویسنده محترم متن که پس از مدتها باز هم افتخار انتشار مطالبشان را به یزدفردائی ها دادند