نظر به اینکه به موجب اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۲۷/ ۱۱/ ۱۳۸۰ تغییراتی در مقررات ناظر برماده ۱۳۸ و تبصره یک آن به عمل آمده است. لذا به منظور اتخاذ رویه واحد و ایجاد امکان استفاده از تسهیلات مقرر در ماده مذکور دستورالعمل  اجرائی، به شرح زیر ابلاغ می گردد:

۱- بر اساس مفاد ماده ۱۳۸ اصلاحی، منحصراً شرکتهای تعاونی و خصوصی مشمول مزایای مقرر در ماده مزبور می باشند.

۲- آن قسمت از سود ابرازی شرکتهای تعاونی و خصوصی که برای توسعه و بازسازی و نوسازی یا تکمیل واحدهای موجود صنعتی و معدنی یا ایجاد واحدهای جدید صنعتی و یا معدنی مصرف گردد، با رعایت شرایط ذیل می توانند از معافیت مالیاتی موضوع ماده ۱۳۸ اصلاحی بهره مند گردد:

۱-۲- قبل از شروع به اجرای طرح، گزارش توجیهی فنی، اقتصادی و مالی ذیربط به طرح توسعه و بازسازی و نوسازی یا تکمیل واحدهای موجود صنعتی و معدنی یا ایجاد واحدهای صنعتی یا معدنی جدید را ” در قالب طرح سرمایه گذاری معین” به وزارتخانه ذیربط تسلیم و مجوز لازم را تحصیل کرده باشد.

۲-۲- برنامه زمان بندی اجرای طرح سرمایه گذاری و همچنین شروع و خاتمه طرح در گزارش مزبور مشخص شده باشد.

۳-۲- هزینه های ” طرح سرمایه گذاری” باید در گزارش توجیهی مذکور به تفکیک تعیین شده باشد.

۴-۲- انجام هزینه های هر طرح باید در حسابهای جداگانه ثبت گردد و قابل تطبیق با اقلام هزینه مندرج در گزارش توجیهی طرح سرمایه گذاری مربوط باشد.

۵-۲- چنانچه طی دوره اجرای طرح، هزینه های مربوط به هر فصل بیشتر از اقلام مندرج در گزارش توجیهی طرح، هزینه شده باشد در صورتی که پس از رسیدگی،هزینه های انجام شده مورد تأیید قرار گیرد و در مجموع کل مبلغ سرمایه گذاری تغییری حاصل نگردد موجب محرومیت از معافیت نخواهد شد.

۶-۲- گزارش توجیهی و مستندات و مدارک مربوط به طرح سرمایه گذاری همراه با اظهارنامه مالیاتی اولین سال اجرای طرح به اداره امور مالیاتی ذیربط تسلیم گردد.

۷-۲- شرکت برای هر طرح سرمایه گذاری، حداکثر تا چهار سال می تواند از معافیت مزبور استفاده نماید. معافیت از سود ابرازی برای اولین سال مالی شروع طرح و سه سال بعداز آن قابل اعمال خواهد بود.

۸-۲- طرح حداکثر ظرف مدت یک سال پس از مهلت تعیین شده در گزارش توجیهی طرح سرمایه گذاری به بهره برداری برسد.

۳- در صورتی که هزینه های انجام شده بابت طرح یا طرحهای سرمایه گذاری در یکسال مالی مازاد بر سود ابرازی همان سال باشد معافیت مالیاتی مازاد مذکور در سنوات بعدی قابل استفاده خواهد بود و در هر حال جمع مدت استفاده از معافیت بیش از چهارسال با احتساب اولین سال مالی شروع اجرایی طرح نخواهد بود.

۴- نظر به اینکه سود ابرازی، با تسلیم اظهارنامه، یا ترازنامه و حساب وسود و زیان در مهلت مقرر قانونی برای اداره امور مالیاتی محرز می شود، بنابراین عدم تسلیم اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود وزیان در فرجه قانونی، موجب محرومیت از معافیت مالیاتی مقرر، برای همان سال عملکرد خواهد بود.

۵- چنانچه مؤدی اظهارنامه یا ترازنامه و حساب سود و زیان مربوط را در مهلت مقرر قانونی تسلیم کرده و سود ابراز نموده باشد لیکن به دلایل دیگری درآمد مشمول مالیات وی از طریق علی الرأس تشخیص گردد، به شرط داشتن سایرشرایط از معافیت مالیاتی مقرر بهره مند خواهد شد.

۶- راجع به مقررات تبصره ۱ ماده ۱۳۸ اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم نیز در صورت بروز هر یک از موارد مندرج در این تبصره، علاوه بر وصول معادل مبلغ معافیت های مالیاتی منظور شده، موضوع متن ماده اخیرالذکر از تاریخ سررسید پرداخت آن مالیاتها، جریمه مقرر در ماده ۱۹۰ قانون مالیاتهای مستقیم به میزان ۵/۲درصد به ازاء هر ماه وصول خواهد شد.

۷- رسیدگی به هزینه های اجرایی طرح یا طرحهای سرمایه گذاری و احراز آن در قالب طرح          سرمایه گذاری معین، ارایه شده از طرف مؤدی مالیاتی بعهده ادارات امور مالیاتی و حسابداران رسمی حسب مورد خواهد بود.

۸- چنانچه شرکت، اجازه توسعه یا تکمیل واحدهای صنعتی و معدنی موجود یا ایجاد واحدهای صنعتی و معدنی جدید را قبل از سال ۱۳۸۱ از وزارتخانه ذیربط اخذ نموده و از سود ابرازی حاصل از فعالیتهای صنعتی و معدنی عملکرد سال ۱۳۸۰ و سالهای قبل از آن برای طرح مزبور اقدام به اندوخته کرده باشد، موضوع تابع مقررات ماده ۱۳۸ و تبصره یک و دو قانون قبل از اصلاحیه اخیر بوده که در صورت دارا بودن سایر شرایط مشمول معافیت مالیاتی ماده مزبور خواهد بود.

۹- جهت روشن شدن بیشتر موضوع و به عنوان مثال مالیات متعلق به سود ابرازی شرکت با اعمال معافیت مقرر در ماده اصلاحی یاد شده در فرض های مختلف به شرح زیر محاسبه می شود:

شرکتی طرح سرمایه گذاری خود را جهت سنوات ۸۴- ۱۳۸۱ به وزارت صنایع و معادن ارایه و در سال ۱۳۸۱ مجوز مربوط را اخذ نموده و اطلاعات مربوط به هزینه های انجام شده طرح و سود ابرازی شرکت طی سنوات یاد شده به شرح جدول ذیل باشد:

(ارقام میلیارد ریال)

برای محاسبه مالیات

۱-۹- عملکرد سال ۱۳۸۱،چون هزینه های انجام شده بیش از سود ابرازی است، مالیات کل سود مربوطه مشمول معافیت ۵۰درصد به شرح زیر می باشد.

۳۱۲= ۲۵%×۵۰%×۲۵۰۰

۲-۹- عملکرد سال ۱۳۸۲، سود ابرازی بیش از هزینه های انجام شده طرح طی سال مورد بحث می باشد ضمناً مبلغ ۵۰۰ میلیارد از هزینه های سال قبل نیز می تواند از معافیت این ماده بهره مند شود.

۲۵۰= ۲۵%×۵۰%×(۵۰۰+۱۵۰۰)

۳-۹- عملکرد سال ۱۳۸۳ چون شرکت دارای زیان بوده لذا هزینه طرح انجام شده در سال مزبور نمی تواند از معافیت مالیاتی موضوع ماده (۱۳۸) استفاده نمایند.

۴-۹- عملکرد سال ۱۳۸۴، سود ابرازی مبلغ ۴۵۰۰ریال و هزینه اجرایی طرح در آن سال ۳۰۰۰ ریال است بنابراین در سال مذکور مؤدی علاوه بر هزینه اجرای طرح در سال مذکور می تواند مبلغ ۱۵۰۰ریال از هزینه اجرای طرح مربوط به سال ۱۳۸۳ که دارای زیان بوده از معافیت مالیات بهره مند شود.

۵۶۲،۵= ۲۵%×۵۰%×( ۱۵۰۰÷۳۰۰۰)

عیسی شهسوارخجسته

‌قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل نوسازی صنایع کشوروآیین نامه اجرایی