یزدفردا

گنبد تاریخی مروست مهمترین بنای دوره ایلخانی در شهرستان خاتم می باشد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان یزد سرپرست نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خاتم درخصوص این بنای تاریخی گفت: گنبدی در شهر تاریخی مروست و در محدوده مرکزی بافت قدیمی آن قرار گرفته است. این بنای ارزشمند به لحاظ فضایی یک بنای تک فضا محسوب می گردد. با این حال گویا بنای گنبدی بقایای مجموعه بزرگتری بوده است که کاربندی های موجود در ضلع بیرونی شرق بنا دلیلی است بر این مدعاست. این فضا دارای محرابی می باشد که مقرنس کاری مختصری دارد و اثرات ناشی از سوخت شمع و چراغ و هیزم در آن به چشم می خورد. دهانه این محراب حدود یک و نیم متر است. در حال حاضر ورودی بنا در جبهه شمالی آن است که از طریق کوچه ای به عرض یک متر میسر است، اما به نظر می رسد ورودی اصلی آن در ضلع شرقی قرار داشته است. در بخش بیرونی ضلع شرقی با دیدن بقایای یک کاربندی گچی می توان حدس زد که این کاربندی ها در قسمت ایوان ورودی بنا قرار داشته است. البته به نظر می رسد به غیر از ضلعی که محراب در آن واقع است سه ضلع دیگر بنا دارای ورودی بوده، که ورودی های اضلاع جنوبی و شرقی آن مسدود است.

حمید مشتاقیان افزود: از ساختار و شیوه معماری بنا مشخص است که متعلق به قرن هفت و هشت هجری می باشد. مسلماً بنای گنبدی مروست به واسطه کارکرد دینی و مذهبی تاکنون باقی مانده است. می توان حدس زد این گنبد در زمان حیات خود جلوه باشکوهی به بنا می بخشیده که به واسطه آن نام بنا را به خود (گنبدی) داده است.